Bu yazımızda, henüz erken dönemini yaşayan Metaverse'in gelecekte iş dünyasını nasıl etkileyeceğini inceleyeceğiz.

Önce bu yeni kavramın tanımını kısaca hatırlayalım:

Kelime anlamını ele alırsak; "Evren Ötesi" (meta – ötesi, verse – evrenin kısaltılmışı) olarak Türkçeleştirebiliriz. Mataverse'in öncülerinden Mark Zuckerberg ise, onu, "İnternetin yerini almayı, sanal hayatı gerçek hayatla birleştirmeyi ve herkes için sonsuz yeni oyun alanları yaratmayı amaçlayan bir sanal gerçeklik yapısı" olarak tanımlıyor.

Metaverse'i, reel dünyanın sanal dünyaya bir ayna vasıtasıyla yansıtılması olarak tanımlayanlar da var, yeni bir yaşam anlayışı gelişmesine neden olacağını iddia edenler de.

İlk ortaya çıkışı oyun ağırlıklı oldu. Sonra bir arsa furyası başladı ve pek çok kişi bu arsaları satın aldı. Ancak bu arsaların üzerine bir şey yapmadan çok bir değer yaratmayacağının farkında değildiler. Arsa üzerine, bir ev, dükkân ya da müzikhol gibi mekan yapmanın maliyetleri hakkında da fikirleri olmadığından, önemli bir kısmı bekledikleri ranta kavuşamadılar.

* * *

Metaverse ile bilinmesi gerekenler:

• Metaverse tek bir platform değildir. Binlerce Metaverse platformu mevcuttur. Arsa alanlar böyle zannettikleri için aldıkları arsanın dünyadaki tek sahibi olduklarını zannettiler.
• Metaverse henüz bir blockchain üzerinde değildir. Şirketlerin sunucuları üzerinde çalışmaktadır. Dolayısıyla üye olduğunuz Metaverse platformu batarsa oradaki tüm varlıklarınız da batabilir.
• Metaverse'i ilginç kılan sanal gözlükler halen çok hantaldır. Veri depolama alanları ve işlemci hızı henüz bu platformların keyfini çıkartabilecek yeterlilikte değildir.
• Metaverse üzerinde satın aldığınız her şey birer NFT'dir. Dolayısıyla bu NFT'leri güvenli cüzdanlarda saklamalısınız.

Bunların yanı sıra Metaverse platformları, bugün internet üzerinde yapabildiğiniz her şeyi gelecekte yapabilme potansiyeline sahiptir. Bu açıdan bakınca büyük iş potansiyeline sahiptir. Bugün var olan eksiklikler giderildikten sonra büyük bir patlama ile günlük yaşamımızın bir parçası olma potansiyeli oldukça yüksektir.

Gelecekte, mobil internet ile yaptığımız alışverişlerin tamamını, hatta daha fazlasını, Metaverse içerisinde üç boyutlu ortamlarda yapabileceğimiz vadediliyor.

Sanatsal ve kültürel faaliyetlerin büyük bir kısmının Metaverse içinde yürütülmesi planlanıyor.

İnsanlar arası iletişimi yepyeni bir boyuta taşıması, aile bireylerimizle ve arkadaşlarımızla, mesafe tanımaksızın, gelişmiş hologram kopyalarımızı bir araya getirip, sohbet edebilmemiz amaçlanıyor.

Yeniçağın ihtiyacı olan uzmanlık konularında alınacak olan kurs ve sertifika programları, klasik üniversite eğitiminin yerini alacak. Bu yeni evrenin, bahsedilen yeni eğitim düzeni için de çok güzel bir ortam yaratması bekleniyor.

Uzmanlar, bunlara benzer pek çok işin Metaverse'e taşınacağı konusunda hemfikirler…

Metaverse konusunu daha önceki T24 yazılarımda detaylıca anlattığım için daha fazla detaya girmeyeceğim.[1] Bu yazılarımın linkleri yazının sonunda yer almaktadır. Ancak Metaverse'i daha iyi anlayabilmeleri için okuyucularıma seyretmeleri için üç film öneriyorum:

• Ready Player One
• Free Guy
• Surrogates

* * *

Biraz da Metaverse'in ekonomik katmanlarına bakalım:

Pek çok otel ve tatil köyü, gerçek hayattaki işletmelerinin bire bir aynısını Metaverse üzerinde kurdular. İnsanlar, gerçek hayatta gitmeleri zor olan bu işletmelerin sanal ortamlarında hayallerini gerçekleştiriyorlar.

Pek çok ev eşyası üreticileri de Metaverse platformlarında yerlerini almaya başladılar. Bu platformlarda hem tanıtım yapıp hem de ürünlerinin sanal kopyalarını satıyorlar.

Metaverse üzerinde, milyonlarca kişinin katıldığı canlı konserler düzenleniyor.

Metaverse şimdiden büyük bir ekonomi oluşturmaya başladı bile. Metaverse, hem büyük veri akışlarını hem de hızı destekleyebilen bilgi işlem ve işlemci altyapısı gerektirir. Bu altyapının gereksinmeleri şunlardır:

Çipler ve İşlemciler, 5G ve Düşük Gecikmeli (low latency) Ağlar, Bulut Altyapısı, Edge Altyapısı…

Metaverse'e erişim ve arayüz alanlarında da ciddi bir ekonomi ortaya çıktı. İnsanların Metaverse dünyasını deneyimlemesine olanak tanıyan donanım aygıtlar bu ekonominin çok önemli bir parçası haline geldiler. Bu donanım ve aygıtlar, cep telefonları, PC'ler ve oyun konsolları gibi bağlı cihazları kapsamakla birlikte, ağırlıklı olarak sanal bir ortama girmeyi geliştirmek için tasarlanmış yeni teknolojilerdir. Bu teknolojiler şunlardır:

Sanal Gerçeklik (VR) ve Artırılmış Gerçeklik Gözlükleri, sanal ortama girildiğinde, kullanılan AR/VR cihazları ve diğer cihazların yarattığı dokunma hissi yaratan Haptikler, Holografik teknolojiler…

Metaverse şirketleri, 3D içerik tasarımcılarının, Metaverse deneyimleri ve uygulamaları oluşturmasına yardımcı olmak için yazılım geliştirme kitleri, oyun motorları, 3D tarama teknolojisi ve diğer geliştirici araçları üzerinde çalışıyorlar. Bu teknoloji ve araçlar şunlardır:

3D Tasarım Motorları, 3D Modelleme, AR Geliştirici Kitleri, Avatar geliştirme, Volumetric video…

Tüm bunlara, Metaverse içi ticareti ve kripto para entegrasyonunu da eklersek, Metaverse şimdiden çok büyük bir ekonomi yaratmış durumda.

Gençlere tavsiyelerim:

Yakın gelecekte, reel ekonomi ile bu sanal ekonominin belli oranlarda entegrasyonu kaçınılmaz olacak. Günümüzde internet üzerinde yapılan her türlü ekonomik aktivite büyük ölçüde Metaverse üzerine taşınacak.

• Şimdiden bu platformların nasıl çalıştığını anlamaya çalışın.
• Bu platformlarda (çok fazla para harcamadan) vakit geçirin
• Gelecekte çalışmayı hedeflediğiniz sektörlerin/iş alanlarının bu platformlarda neler yaptığını araştırın.
• Bu platformlarda başka neler yapılabileceği konusunda kafa yorun. İş geliştirme ile ilgili bolca hayal kurun. Zaten bu işlerin tamamı bazı insanların hayalleri üzerine kurulmadı mı?

Bu yazıya kadar, yaklaşık 14 haftadır, geleceğin mesleklerinin temel taşları olan yeni teknolojileri anlattım. Önümüzdeki haftadan itibaren, geleceğin mesleklerinden öne çıkacakları anlatmaya başlayacağım.

[1] https://t24.com.tr/yazarlar/hayri-cem-haftalik/Metaverse-oncesi-hazirliklar,34026

https://t24.com.tr/yazarlar/hayri-cem-haftalik/Metaverse-e-giden-yol-second-life,34062

https://t24.com.tr/yazarlar/hayri-cem-haftalik/Metaverse-e-giden-yol-second-life,34062

https://t24.com.tr/yazarlar/hayri-cem-haftalik/Metaverse-e-nasil-girer-neler-yapabilirim,34157

https://t24.com.tr/yazarlar/hayri-cem-haftalik/Metaverse-te-yasam-nasil-olacak,34661

https://t24.com.tr/yazarlar/hayri-cem-haftalik/Metaverse-de-hukuksal-sorunlar,34810