02 Ağustos 2024

Pullarla Olimpiyat Oyunları'nın kısa tarihi: 1912 Stokholm Olimpiyat Oyunları

Osmanlı Devleti'ni temsilen ilk kez 1906 Atina Ara Olimpiyatları'na İzmir'den ve Selanik'ten üç futbol takımı katılmıştı. Bu organizasyon, IOC tarafından Olimpiyat Oyunları olarak kabul edilmediği için, Osmanlı Devleti'nin katıldığı ilk Olimpiyat oyunları 1912 Stokholm oyunlarıdır

Atina'da yapılan ilk modern Olimpiyat Oyunları'ndan (1896) sonra, Stokholm'de yapılan bu organizasyon, bir fuar ya da serginin bir parçası değil, münferit bir organizasyondu.

1912 Stokholm Olimpiyat oyunları 5 Mayıs -22 Temmuz arasında yapılmıştır. Ancak bu organizasyonun resmi açılışı Kral V. Gustav ve Uluslararası Olimpiyat Komitesi başkanı Pierre de Coubertine tarafından 7 Temmuz 1912'de yapılmıştır.

1912 Olimpiyatlarının resmi posteri. Katılımcı ülkelerin çoğu bu posterin yer aldığı vinyet pullar bastırmışlardır.

Bu Olimpiyat oyunlarına 28 ülkeden 2547 sporcu katılmıştır. Olimpiyat oyunları tarihinde 5 kıtadan sporcuların katılması ilk kez 1912 Stokholm'de gerçekleşmiştir.

1912 Stockholm Olimpiyatları, spor dışında sanatı da teşvik eden ilk olimpiyatlardandı ve edebiyat, müzik, resim, heykel ve mimarlık gibi çeşitli sanat dallarında yarışmalar düzenlendi. Pierre de Coubertin, "Georges Hohrod ve M. Eschbach" takma adıyla yazdığı "Ode to Sport" şiiriyle edebiyat dalında birinci oldu ve altın madalya aldı.

1912 Stokholm Olimpiyatları'nda pek çok "ilk” yaşanmıştır. Bunlardan biri de Olimpiyat Oyunları'nın ilk kez filme kaydedilmesidir. Açılış töreninde ülkelerin bayrakları ile yaptıkları geçit töreni baştan sona kadar filme kaydedilmiş ve sinemada oynatılmıştır.

Türkiye'nin katıldığı ilk Olimpiyat Oyunları

Osmanlı Devleti'ni temsilen ilk kez 1906 Atina Ara Olimpiyatları'na İzmir'den ve Selanik'ten üç futbol takımı katılmıştı. Bu organizasyon, IOC tarafından Olimpiyat Oyunları olarak kabul edilmediği için, Osmanlı Devleti'nin katıldığı ilk Olimpiyat oyunları 1912 Stokholm oyunlarıdır.

Türkiye'yi temsilen, Selim Sırrı Tarcan yönetiminde iki atlet Vahram Papazyan ve Mıgırdiç Mıgıryan katılmışlardır.

Mıgırdıç Mıgıryan, gülle atma, disk atma, iki elle gülle atma, pentatlon ve dekatlon disiplinlerinde yarışmıştır. Vahram Papazyan ise 800 metre ve 1500 metre yarışlarına katılmıştır. Mıgıryan gülle atma, iki elle gülle atma ve disk atma yarışlarında yarı finale yükselmiş, her iki atletimiz de madalya kazanamamıştır.

Selim Sırrı Tarcan, 1908 yılında kurulan Osmanlı Milli Olimpiyat Komitesi'nin kurucularından biridir. 1923 yılında ise Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi'ne başkan seçilmiştir.

Selim Sırrı Tarcan

Yeni yarışma kategorileri

Bundan önceki tüm Olimpiyat Oyunları'nda olduğu gibi, bu Olimpiyat Oyunları'nda da yeni yarışma kategorileri yarışmalara dahil edilmiştir. Bunlardan bazıları; kadınların ilk kez yüzme yarışlarına katılması, bisiklet yol yarışları, binicilik, kros yarışları gibi…

Ancak, disk atma, cirit atma, yüksek atlama, güreş ve koşudan oluşan Modern Pentatlon ilk kez bu Olimpiyat Oyunları'nda yarışmalara dahil edilmiştir.

ÖNE ÇIKAN KARAKTERLER 

Altın madalyaları elinden alınan Jim Thorpe

Amerikalı sporcu Jim Thorpe pentatlon ve dekatlon yarışlarında birinci olmuş ve altın madalya kazanmıştır. 

Ancak, Jim Thorpe'nin 1912 Stockholm Olimpiyatları'nda kazandığı madalyalar, 1913 yılında iptal edildi. Bu iptal, Thorpe'un amatör sporcu kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle yapıldı. Thorpe'un 1912'den önce yarı profesyonel beyzbol oynamış olduğu ortaya çıktı ve o dönemin kurallarına göre amatör sporcuların geçmişte profesyonel olarak spor yapmamış olmaları gerekiyordu.

Jim Thorpe - USA

Olimpiyat kuralları gereği amatörlük statüsünü koruması gereken Thorpe'un bu statüyü ihlal ettiği gerekçesiyle, Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) onun kazandığı pentatlon ve dekatlon altın madalyalarını geri aldı.

Ancak, yıllar sonra, 1982'de, Thorpe'un itibarını geri kazandırmak amacıyla, IOC onun amatör sporcu olarak kabul edilmesi gerektiğine karar verdi. 1983 yılında, ölümünden 30 yıl sonra, Jim Thorpe'un kazandığı madalyaların kopyaları ailesine iade edildi ve 2022 yılında IOC, Thorpe'un orijinal madalyalarını resmen geri vererek onun rekorlarını tekrar tanıdı.

Üç madalyalı atlet

Finli atlet Juho Pietari "Hannes” Kole­hmainen, bu Olimpiyat Oyunları'nda üç madalya kazandı.

Olimpiyatlara katılma rekoru

Kartpostal - Bertil Gustafsson Uggla İsveç

Modern pentatlon ve eskrim yarışlarına katılan İsveçli atlet Bertil Gustafsson Uggla ise sonraki yıllarda yapılan 1920, 1924 ve 1928 Olimpiyat Oyunları'na katılarak başka bir rekorun sahibi oldu.

Büyük kayıp

Jean Bouin, 20. yüzyılın başlarında önemli bir Fransız orta ve uzun mesafe koşucusuydu. En dikkat çekici başarıları şunlardır:

Jean Bouin, 5000 metre yarışında gümüş madalya kazandı. Bu yarış, Olimpiyat tarihinin en heyecan verici yarışlarından biri olarak kabul edilir. Bouin, Finlandiyalı koşucu Hannes Kolehmainen ile başa baş yarıştı ve sadece 0.1 saniye farkla ikinci oldu.

Jean Bouin – Fransız Atlet

Bouin, kariyeri boyunca birkaç dünya rekoru kırdı. Özellikle 1911 yılında Paris'te kırdığı 1 saatlik koşu dünya rekoru dikkat çekicidir. Bu yarışta Bouin, 19.021 kilometre (yaklaşık 11.82 mil) koşarak dünya rekorunu ele geçirdi.

Fransa Şampiyonaları: Jean Bouin, Fransa ulusal şampiyonalarında birçok kez birinci oldu. 5000 metre ve 10000 metre yarışlarında defalarca ulusal şampiyonluk kazandı.

Jean Bouin, kariyerinin zirvesindeyken I. Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle askere alındı ve 1914 yılında, sadece 25 yaşındayken, savaşta hayatını kaybetti. Spor kariyeri kısa sürmesine rağmen, Bouin atletizm tarihinde önemli bir yer edinmiştir ve Fransa'da hâlâ büyük saygı görmektedir.

 

Berna Abik'in sunumuyla dünden bugüne Olimpiyat tarihinde yaşanan olayların anlatıldığı '60 Saniyede Olimpiyatlar' serisini izlemek için tıklayın.

 

Hayri Cem kimdir?

Hayri Cem 14 Şubat 1959 yılında İstanbul'da doğdu. Eğitimini sırasıyla aşağıdaki okullarda sürdü: Namık Kemal İlkokulu, Darüşşafaka Lisesi, Şişli Lisesi, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler fakültesi (lisans), İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi (Yüksek Lisans).

1984 yılında Türkiye'nin ilk piyasa araştırma şirketlerinden olan Bileşim International Araştırma Şirketini kurdu. 1989 yılında Türkiye'nin ilk elektronik TV İzleyici Ölçüm Araştırmalarını yapan AGB Anadolu'yu kurdu. 2000 yılında Bileşim Medya şirketini kurdu. Zaman içerisinde hisselerini AGB, Nielsen ve GfK şirketlerine sattı. 2007-2015 yılları arasında uluslararası Nielsen araştırma şirketinin Gelişmekte Olan Ülkeler CEO'su oldu.

Emekli olduktan sonra Anadolu Üniversitesi ve Maltepe Üniversitesinde Medya Planlama, Araştırma Yöntemleri ve Dijital Dönüşüm dersleri vermektedir.

Yazarın Diğer Yazıları

Pullarla Olimpiyat Oyunları'nın kısa tarihi: 1920 Antwerp Olimpiyat Oyunları

1920 Olimpiyat Oyunları, 20 Nisan - 12 Eylül 1920 tarihleri arasında Belçika'nın Antwerp şehrinde yapıldı. Bu oyunlar, I. Dünya Savaşı'ndan sonra düzenlenen ilk Olimpiyat Oyunlarıydı

Pullarla Olimpiyat Oyunları'nın kısa tarihi: 1908 Londra Olimpiyatları

Açılış töreninde, sporcular ülkelerinin bayrakları ile Kral ve Kraliçe'nin önünden geçerek bayraklarını öne doğru eğmeleri gerekiyordu. ABD sporcuları bu kurala uymayarak Kral'ın önünden bayrakları dik olarak geçtiler. Finli sporcular ise Rusya bayrağı altında yürümeyi reddederek bağımsız yürüdüler

Pullarla Olimpiyat Oyunları'nın kısa tarihi: 1906 Atina Ara Olimpiyatları

Futbol turnuvasına dört takım katılmıştı: Danimarka ve Osmanlı Devleti'nden üç takım. Bu üç takımın ikisi İzmir diğeri ise Selanik'ten katılıyordu. İzmir'den katılan takımlardan biri Yunanistan adına turnuvaya katıldığı için diskalifiye olmuştu

"
"