26 Temmuz 2024

Pullarla Olimpiyat Oyunları'nın kısa bir tarihçesi

Savaşlardan bıkan Elis Kralı Iphitus Delphi'deki tapınağın kutsal rahibesine savaşları durdurmak için ne yapmaları gerektiğini danışmak için gider. Delphi'nin rahibesi, Kral Iphitus'a belli dönemlerde ateşkes ilan edilip, krallıklar arasında atletizm yarışmaları yapılmasını önerir...

Ben bir pul koleksiyoneriyim. Özellikle Olimpiyat ve futbol pulları toplarım. 1976 yılında yapılan Montreal Olimpiyat Oyunlarında sportif filateli ayrı bir yarışma dalı olarak kabul edilmişti. 1976'dan 2008 yılına kadar bu yarışmaları Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) düzenlemiştir.

Yarışmanın amacı, Olimpiyatlarla ilgili değişik konuları ve olayları, pul, ilk gün zarfı ve diğer filatelik materyaller kullanarak anlatmaktır

2008 yılında Çin'de yapılan Yaz Olimpiyatlarında, IOC yarışacak koleksiyonlar için sigorta ve güvence desteğini kaldırınca, pek çok koleksiyoner bu yarışmalara katılmaktan vazgeçmiştir.

Sahibi olduğum koleksiyon, 2000 Sydney ve 2004 Atina Olimpiyatlarında gümüş madalya kazanmıştır.

2024 Olimpiyat Oyunları 26 Temmuz'da başlayacak. Bu oyunların kısa bir tarihçesini, mini bir yazı dizisi şeklinde, koleksiyonumdaki pullarla anlatmak istedim.

* * *

İlk Çağlarda spor

Tarihçilere göre ilk yerleşik düzene geçiş Sümerler döneminde gerçekleştiğinden, savaş aletlerinin kullanımının eğitiminin de de Sümerler döneminde başladığı, bir başka deyişle sportif aktivitelerin Sümerlerle başladığı kabul edilmektedir.

Antik Yunan'da spor

Bilinen ilk sportif yarışmalar Antik Yunan'da görülmüştür. M.Ö 776 yılında yapılan ilk Olimpiyat Oyunları kayıtlara geçmiş ilk spor müsabakalarıdır. Günümüzde de Olimpiyat Oyunları spor dünyasının en önemli organizasyonudur.

Yunanlılar hastalık ve savaşların tanrılar tarafından çıkarıldığına inanırlardı. Antik Çağ'da Yunan yarımadasında şehir devletleri vardı ve aralarında sürekli savaşırlardı. Savaşlardan bıkan Elis Kralı Iphitus Delphi'deki tapınağın kutsal rahibesine savaşları durdurmak için ne yapmaları gerektiğini danışmak için gider.

Delphi'nin rahibesi, Kral Iphitus'a belli dönemlerde ateşkes ilan edilip, krallıklar arasında atletizm yarışmaları yapılmasını önerir. Tanrıların kutsal mekanı olan Olympia'da ilk yarışmaların yapılmasına karar verilir. M.Ö 776 yılında ilk Olimpiyat oyunları gerçekleştirilir.

M.Ö 632 yılına kadar Olimpiyatlar dört yılda bir gün, sadece koşu yarışı olarak yapılırdı. Bu tarihten sonra oyunlar beş gün yapılmaya başlandı. 1168 yıl süren Olimpiyat Oyunları M.S. 392 yılında Romalıların Yunanistan'ı işgal etmesi ile birlikte Romalılar tarafından yasaklandı.

Antik olimpiyatların programı

1. GÜN: Yarışmacılar ve jüri üyeleri sabah erkenden Zeus'un heykeli önünde toplanıp, yarışmalarda hile yapmayacaklarına dair yemin ederlerdi.

Oyunlar başlamadan önce şairler ve tarihçiler birer resital verirdi.

Seremonilerden sonra yarışlar başlardı.  Koşu yarışları ile başlayan Olimpiyat Oyunlarına MÖ 616 yılında Boks, MÖ 632 yılında ise Güreş müsabakaları dahil edildi.

2. GÜN: Sabah Hipodromda at yarışları ve at arabası yarışları yapılırdı. Öğleden sonra ise, koşu, güreş, boks, disk atma ve uzun atlamadan oluşan Pentatlon yarışları yapılırdı. 

3. GÜN: Tüm yarışmacıların, jüri üyeleri ve elçilerin oluşturduğu bir resmi geçit töreni yapılır, öğleden sonra ise yürüme yarışları yapılırdı. Akşam ise tüm halkın katıldığı bir ziyafet verilirdi.

4. GÜN: Boks, Güreş, Pankreas ve Silahlı düello yarışları yapılırdı.

5. GÜN: Yarışları kazananlar zeytin dalından yapılan taçları takılır, bir amfora dolusu zeytinyağı ödül olarak verilir ve müzik ve dansın yer aldığı bir eğlence yapılırdı.

(Yarın: Modern olimpiyatların doğuşu)

Dünden bugüne Olimpiyat tarihinde yaşanan olayların anlatıldığı '60 Saniyede Olimpiyatlar' serisini izlemek için tıklayın.


Hayri Cem kimdir?

Hayri Cem 14 Şubat 1959 yılında İstanbul'da doğdu. Eğitimini sırasıyla aşağıdaki okullarda sürdü: Namık Kemal İlkokulu, Darüşşafaka Lisesi, Şişli Lisesi, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler fakültesi (lisans), İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi (Yüksek Lisans).

1984 yılında Türkiye'nin ilk piyasa araştırma şirketlerinden olan Bileşim International Araştırma Şirketini kurdu. 1989 yılında Türkiye'nin ilk elektronik TV İzleyici Ölçüm Araştırmalarını yapan AGB Anadolu'yu kurdu. 2000 yılında Bileşim Medya şirketini kurdu. Zaman içerisinde hisselerini AGB, Nielsen ve GfK şirketlerine sattı. 2007-2015 yılları arasında uluslararası Nielsen araştırma şirketinin Gelişmekte Olan Ülkeler CEO'su oldu.

Emekli olduktan sonra Anadolu Üniversitesi ve Maltepe Üniversitesinde Medya Planlama, Araştırma Yöntemleri ve Dijital Dönüşüm dersleri vermektedir.

Yazarın Diğer Yazıları

Geleceği tehdit eden 20 teknoloji

Kontrolsüz olarak geliştirilecek olan süper yapay zekâ uygulamalarının, değişik ölçeklerde, insanlığa zarar verme olasılığı elbette vardır. Bu yüzden, küresel ölçekte yasal düzenlemeler yapılmalıdır. Ama bu tehlikeye bakarak yapay zekânın insanlığa sağlayacağı faydaları da görmezden gelemeyiz

Pullarla Olimpiyat Oyunları'nın kısa tarihi: 1920 Antwerp Olimpiyat Oyunları

1920 Olimpiyat Oyunları, 20 Nisan - 12 Eylül 1920 tarihleri arasında Belçika'nın Antwerp şehrinde yapıldı. Bu oyunlar, I. Dünya Savaşı'ndan sonra düzenlenen ilk Olimpiyat Oyunlarıydı

Pullarla Olimpiyat Oyunları'nın kısa tarihi: 1912 Stokholm Olimpiyat Oyunları

Osmanlı Devleti'ni temsilen ilk kez 1906 Atina Ara Olimpiyatları'na İzmir'den ve Selanik'ten üç futbol takımı katılmıştı. Bu organizasyon, IOC tarafından Olimpiyat Oyunları olarak kabul edilmediği için, Osmanlı Devleti'nin katıldığı ilk Olimpiyat oyunları 1912 Stokholm oyunlarıdır

"
"