Bundan önceki yazılarımda büyük veri ve bulut bilişimin gelecekte işi ve sosyal yaşamda ne kadar hayati önem taşıyacaklarını anlatmıştım.

Bu yazımda ise internet hızının öneminden bahsetmek istiyorum. Bu konu genel olarak şirketlerin bilgi teknoloji departmanları uzmanlarını ilgilendirse de tüm gençlerimizin minimum bilgi sahibi olmasında yarar görüyorum.

Endüstri 4.0'ın hedefine ulaşabilmesi için, makineler arası iletişimin gerçekleşmesi, makinelerin öğrenir hale gelebilmeleri ve bu sayede yapay zekânın gelişmesi gerekmektedir. Tüm bu gelişmeler elbette verinin hızlı bir şekilde transferi ile gerçekleşecektir. Ancak, günümüzde kullandığımız internet teknolojilerinin gücü, büyük verinin transferini gereken hızda sağlamaktan uzaktır. Bu iletişim, ihtiyaç duyulan hızda gerçekleşmediğinde, Endüstri 4.0 için planlanan hedeflere ulaşmak mümkün olamaz.

Aslında mevcut internet iletişim hızı, sadece endüstriyel amaçlı kullanımda değil, bireysel günlük yaşamımızda da oldukça yavaştır. Halen pek çok bilgi işlem dosyamızı, fotoğraflarımızı, müzik dosyalarımızı, videolarımızı bilgisayarlarımızda ya da harici disklerimizde depolayıp, yedekliyoruz. Oysa bulut bilişim firmaları bizlere, bu konuda gelişmiş hizmetlerini son derece makul fiyatlara sunmaktadırlar. Bu makul tekliflere yeteri kadar sıcak bakmamamızın ana nedeni, sahip olduğumuz bu verileri o bulut alanlarına taşıyacak internet ağ hızlarının yetersiz olmasıdır. Kapasite ve hız düşük olunca, 1 Terabyte veriyi buluta taşımamız günlerce, haftalarca sürebiliyor. 

Bu açıdan baktığımızda Endüstri 4.0'ın motoru büyük veri ise, yakıt deposu bulut bilişim, yakıtı da hızlı internettir.

Günümüzde internetin kullanılmadığı iş alanı kalmadı diyebiliriz. Gençlerimizin bu konuda ilk dikkat etmeleri gereken şey, servis sağlayıcıların verdikleri hizmetlerin detayı olmalıdır.  Örneğin veri indirme hızı ve veri yükleme hızı son derece önemlidir. Genel olarak servis sağlayıcıları yüksek indirme hızı sunarken, yükleme hızını oldukça düşük tutmaktadırlar.

İnternet hızı pek çok iş kolunun verimliliğini artıran bir araçtır. Günümüzde internet uydu ve fiber kablolar üzerinden sağlanmaktadır. Kablo internet hizmeti, uydu internet hizmetine göre daha hızlıdır. Ayrıca kopma sorunları da sıkça yaşanmıyor.

Özel şirketlerin uydu işine girmesi ile bu kanaldan haberleşmenin de oldukça hızlanacağı görülüyor. Sunulacak hizmet çeşitliliği ve kalitesinin de artacağı kesin. Özellikle mobil iletişimde kullanılan 5G teknolojisi, gerçek zamanlı iletişimi mümkün kılabiliyor.

* * *

Yakın gelecekte endüstriyel üretimin çok önemli bir kısmının internet ve nesnelerin interneti sistemleri vasıtasıyla, akıllı makineler tarafından yapılacağı öngörülmektedir. Tedarik zincirinin tüm aşamalarının gerçek zamanlı olarak gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Makineler arasındaki iletişimin hızı, üretim hatalarını önlemek açısından çok önemlidir.

Geleceğin sürücüsüz araçlarını (otonom araçları) ele alalım: Bu araçların güvenli bir şekilde sürüş gerçekleştirebilmeleri için de hızlı ve genişband internete ihtiyaç duyulmaktadır. Basit bir örnekle konuyu açıklamaya çalışalım; bu araçların sürüşleri navigasyon cihazları vasıtasıyla gerçekleşmektedir. İnternet hızının düşüklüğü ya da kesilmesi araçların hedefe ulaşmalarında büyük sıkıntılar yaratabilir.

Borsa işlemleri ve kripto paralar ile yapılan işlemlerde kesintisiz ve hızlı internet son derece önemlidir.

İş dünyasında geçmişte telefonlarla yapılan iş toplantıları (Conference Call) artık internet üzerinden yürütülen online toplantılar ile yürütülmektedir. Bu toplantıların verimli bir şekilde yürütülebilmesi için internet hızının önemi büyüktür.

Gelecekte akıllı şehirlerde yaşayacağız. Akıllı şehirlerde yaşamın sürebilmesi için en önemli koşul hızlı ve kesintisiz internettir. İnternetin yeterince hızlı olmadığı durumlarda söz konusu hizmetlerde büyük aksamalar yaşanabilir. Akıllı şehirlerde internetin kesintiye uğraması ise yaşamın çökmesi anlamına gelir.

Yakın gelecekte eğitimin büyük ölçüde uzaktan ve internet üzerinden yapılacağı kesindir. Pandemi döneminde bu yeni eğitim sisteminin işlerliği test edilmiştir. Bu yeni eğitim sisteminin başarıyla yürümesi için gerekli ön koşul hızlı internettir. Bunu söylerken elbette öğrencilerin tümünün bilgisayar, tablet, mobil telefon gibi donanıma sahip olduklarını varsayıyoruz.

Sağlık alanında uzaktan yapılan ameliyatlar başladı bile. Bu konuda en yeni örnek Çin'den; Sincan'da bir hastanede yatmakta olan bir hastanın gözü, Pekin'deki bir hastaneden, uzaktan kontrol edilebilen robotlarla gerçekleştirildi. Elbette bu başarı büyük ölçüde, gerçek zamanlı iletişim sağlayan 5G mobil internet teknolojisi gerçekleşti.

Örnekleri çoğaltmak mümkün…

* * *

Gençlerimize tavsiyelerim:

Geleceğin dijital dünyasındaki iş süreçleri internet üzerinden yürütülecek. Dolayısıyla internet teknolojileri konusunda asgari bilgiye sahip olmanız son derece önemlidir.

Yapacağınız işte kullanacağınız veri hacmi ve transferini göz önüne alarak servis sağlayıcı tercihinde bulunmalısınız.

Özellikle henüz ülkemizde sınırlı olarak kullanılan Mobil 5G teknolojisinin sağlayacağı imkanları şimdiden araştırmanızı tavsiye ediyorum. Bu yeni teknoloji pek çok yeni iş fikirleri yaratmanıza vesile olabilir. Bugün imkânsız gibi görülen pek çok fikrinizi hayata geçirme imkânı bulabilirsiniz.

Bu arada unutmadan söyleyeyim; biz henüz 5G'ye geçememişken, Çin 6G teknolojisinin denemelerini yapmaya başladı bile. Çok değil, 2030'da 6G teknolojisi kullanıma girecek.

Bu teknolojileri şimdiden incelemek, sağlayacağı imkanları öğrenmek sizlere sonsuz bir ufuk açabilir.