İsfahan'a yönelik saldırı hakkında neler biliniyor?

T24 Dış Haberler

Amerikan medyası, İsrail'in Cuma sabaha karşı İran'ı bir füzeyle vurduğunu ve bunun iki ülke arasında haftalardır tırmanan gerilimin ardından bir misilleme saldırısı olduğunu yazdı. 

İsfahan bölgesine yapılan saldırının ölçeği ve hasarın boyutu konusunda birbiriyle çelişen iddialar var ve İran devlet medyası saldırının boyutlarını küçümsüyor. 

Bir saldırı olduğunu nereden biliyoruz?

İsrail, Suriye ve Irak'ta İran destekli silahlı grupları birçok kez hedef alan askeri eylemlerini rutin olarak doğrulamıyor.

Ancak ABD'li yetkililer BBC'nin ortağı CBS News'e yaptıkları açıklamalarla Cuma günü erken saatlerde bir İsrail füzesinin İran'ı vurduğunu doğruladı. 

Ne tür silahların kullanıldığı ya da nereden fırlatıldığı belli değil.

ABD kaynakları saldırıda bir füzenin kullanıldığını söylerken, İran küçük insansız hava araçlarının kullanıldığını açıkladı.

İran hükümeti ülkeye erişimi sıkı bir şekilde kontrol ediyor.

İran saldırı hakkında ne diyor?

İranlı yetkililer ve medya bir saldırı girişiminde bulunulduğunu doğruladı ancak saldırının boyutlarını küçümsüyor. Herhangi bir can kaybı rapor edilmedi.

İran'ın Fars haber ajansı, bir ordu üssü yakınlarında patlamalar duyulduğunu ve hava savunma sistemlerinin devreye girdiğini söyledi.

Devlet medya kanalı, İsfahan'daki bir generalin bölgede duyulan patlamaların "hava savunmasının şüpheli cisimlere ateş açmasından kaynaklandığını" ve herhangi bir hasar olmadığını söylediğini aktardı.

İran'ın Devrim Muhafızları Ordusu'na yakın yarı resmî Tasnim haber ajansı, İsfahan'da bulunan ve vurulduğuna dair herhangi bir işaret bulunmayan bir nükleer tesisin videosunu yayımladı.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı İran'ın nükleer tesislerinde herhangi bir hasar olmadığını teyit etti.

İran uzay ajansı yetkilisi Hüseyin Dalirian ülkesine yönelik bir füze saldırısını doğrudan yalanladı. Sosyal medya hesabında bir paylaşım yapan Dalirian, "İsfahan'a ya da ülkenin diğer bölgelerine sınır dışından herhangi bir hava saldırısı olmadı” dedi. Dalirian, İsrail'in "sadece başarısız ve küçük düşürücü bir quadcopter [insansız hava aracı] uçurma girişiminde bulunduğunu ve quadcopterlerin de düşürüldüğünü" söyledi.

İran saldırıdan hemen sonraki saatlerde ticari uçuşlara kısıtlamalar getirmişti ancak şimdi bu kısıtlamalar kaldırıldı.

İran destekli silahlı grupların faaliyet gösterdiği Irak ve Suriye'de de gece boyunca patlamalar meydana geldiği bildirildi ancak bunların İsfahan saldırısıyla doğrudan bağlantılı olup olmadığı net değil.

Suriye Savunma Bakanlığı, Suriye'nin güneyindeki bir hava savunma sahasının yerel saatle Cuma sabahı erken saatlerde bir İsrail füzesi tarafından vurulduğunu açıkladı. İsrail saldırının arkasında olduğunu doğrulamadı.

İsfahan neden hedef alındı ve neden şimdi?

İsfahan, İran'ın merkezinde yer alan ve adını en büyük şehrinden alan geniş bir bölgedir.

Bölge, büyük bir hava üssü, büyük bir füze üretim kompleksi ve birkaç nükleer tesis de dahil olmak üzere önemli İran askeri altyapısına ev sahipliği yapıyor.

Son olay, İran'ın İsrail'e yüzlerce füze ve insansız hava aracı fırlatmasının üzerinden bir hafta geçmeden gerçekleşti ve bu gelişme, gerilimde dramatik bir tırmanış olarak görüldü.

Geniş çaplı ve benzeri görülmemiş niteliğine rağmen İran'ın saldırısı büyük ölçüde başarısız oldu; füzelerin büyük çoğunluğu ABD, Britanya ve diğer müttefiklerin yardımıyla İsrail hava savunma sistemleri tarafından düşürüldü.

İsrail topraklarında eşi benzeri görülmemiş bu saldırı, 1 Nisan'da Suriye'de İran'a ait bir diplomatik yerleşkedeki bir binanın vurulmasına karşılık olarak gerçekleştirilmişti.

İsrail bu saldırının da arkasında olduğunu kamuoyu önünde teyit etmedi, ancak saldırının arkasında olduğu yaygın olarak kabul ediliyor.

Bu durum İsrail ve İran arasındaki gerilimi arttıracak mı?

Bu son saldırının tam olarak ne anlama geldiği henüz netleşmedi ve İran'ın karşılık verip vermeyeceği henüz bilinmiyor.

BBC güvenlik muhabiri Frank Gardener, Cuma günkü saldırının ölçeğini "sınırlı, neredeyse sembolik" olarak tanımladı ve muhtemelen çatışmanın daha ileri gitmemesini sağlamak için tasarlandığını söyledi.

BBC uluslararası editörü Jeremy Bowen'a göre İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, bazı generalleri ve siyasi müttefiklerinden İran'a karşı geri adım atması yönünde baskı görecek.

İsrail, ABD ve diğer batılı müttefiklerinden, iki Orta Doğu rakibi arasında uzun süredir devam eden vekâlet savaşını doğrudan bir çatışmaya dönüştürme riski taşıyan herhangi bir eylemde bulunmaması için büyük bir uluslararası baskı altında.

Dünya ekonomisi nasıl tepki verdi?

Orta Doğu'da kötüleşen çatışmaların petrol arzını sekteye uğratmasından endişe ediliyor.

Petrol fiyatları için uluslararası bir gösterge olan Brent ham petrolü, saldırının ardından yüzde 1,8 artarak varil başına 88 dolara yükseldi.

Petrol fiyatları başlangıçta yüzde 3,5'a kadar yükselmiş ancak saldırının sınırlı olduğu anlaşılınca fiyatlar dengelenmişti.

Belirsizlik dönemlerinde genellikle güvenli bir yatırım olarak görülen altının fiyatı, ons başına yaklaşık 2 bin 400 dolara gerilemeden önce kısa bir süre rekor seviyeye yaklaştı.

TIKLAYIN - İran'dan İsrail'e misilleme hava saldırısıyla geldi: İşte dakika dakika tüm yaşananlar

TIKLAYIN - İran'dan 'meşru müdaafa saldırısı tek seferlikti' mesajı: İsrail saldırırsa devamı daha sert gelir, ABD uzak durmalı!