Milletvekilleri, milletvekili seçilince Anayasa'ya bağlılık yemini eder. Milletvekillerinin hangi işleri yapamayacağı Anayasa'da ayrı bir madde olarak düzenlenmiştir.

82. Madde -biraz uzun olsa da- açıktır. O maddede milletvekillerine yasak işler sayılırken, "herhangi bir taahhüt işini doğrudan veya dolaylı olarak kabul edemezler" ifadesi de yer alır.

Ortalama zekaya sahip her bireyin bu ifadeden anlayabileceği üzere, MİLLETVEKİLLERİ KAMU İHALESİNE giremez.

Milletvekillerinin kamu ihalesine giremeyeceği, Anayasa ile emredici bir hüküm altına alınmakla kalmamış; bağımsız bir kanuna da konu olmuştur.

"Türkiye Büyük Millet Meclisi Üyeliği ile Bağdaşmayan İşler Hakkında Kanun" başlıklı bu kanun, tam 40 yıldır yürürlüktedir.

Kanunun 2. Maddesi, biraz önce anlattığım Anayasa'nın 82. Maddesini aynen tekrar etmiş, milletvekillerinin kamu ihalelerine giremeyeceğini hükme bağlamıştır. Madde aynen şöyledir:

"Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Devlet ve diğer kamu tüzelkişilerinde ve bunlara bağlı kuruluşlarda; Devletin veya diğer kamu tüzelkişilerinin doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak katıldığı teşebbüs ve ortaklıklarda; özel gelir kaynakları ve özel imkanları kanunla sağlanmış kamu yararına çalışan derneklerin ve Devletten yardım sağlayan ve vergi muafiyeti olan vakıfların, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sendikalar ve bunların üst kuruluşlarının ve katıldıkları teşebbüs veya ortaklıkların yönetim ve denetim kurullarında görev alamazlar, vekili olamazlar, herhangi bir taahhüt işini doğrudan veya dolaylı olarak kabul edemezler, temsilcilik ve hakemlik yapamazlar."

O çuvallar helal mi oldu?

Mehmet Eyup Özkeçeci

Bir milletvekilini bağlılık yemini ettiği Anayasa'ya uymaması, o Anayasa'yı ihlal ettiği anlamına gelir. Hâl böyleyken AKP Gaziantep Milletvekili Mehmet Eyup Özkeçeci, şirketi Ünal Sentetik Dokuma A.Ş ile Türkşeker'in şeker çuvalı ihalesine katılmış, ihaleyi almış ve şirketine 115 milyon TL ödeneceği açıklanmıştır. Kamu İhale Bülteni'nde yer alan bilgilere göre 26 Paziran 2024 tarihinde yapılan ihalenin ardından 7 Ağustos'ta da sözleşme imzalanmıştır.

Bu gelişmeleri öğrendiğimiz haberde imzası bulunan Birgün muhabiri İsmail Arı, Gaziantep Milletvekili Eyup Özkeçeci'ye ihaleyi sorduğunda, "Doğrudur, ihaleyi aldım. Ben ticaret erbabıyım" demiştir, diyebilmiştir.

Türkşeker'e sattığı çuvallarda İslami koşullara göre helal olmayan bileşen bulunmadığına dair helal taahhütnamesi de imzalayan Eyup Özkeçeci, her bir çuval için ayrı helal sertifikası bile alsa, bağlılık yemini ettiği Anayasa'yı ihlal etmiştir. Özkeçeci, Anayasa'yı ihlal ettiğini bilmemesi mümkün değil. Belli ki bunu hiç önemsemiyor. Helal sertifikası almak, Anayasa'ya bağlı kalmanın önünde.

Toplam 19 ihale almış

Öte yandan Türkşeker'in çuval ihalesi, AKP Gaziantep Milletvekili Özkeçeci'nin girdiği ilk kamu ihalesi de değil. Özkeçeci, bundan önce Nisan ayında Türkiye Kömür İşletmeleri'ne (TKİ) kömür torbası satmış. TKİ bunun için vekil şirketine 936 bin TL ödeme yapmış. Kamu İhale Bülteni verilerine göre 2011'den bu yana kamudan 19 ihale alan Özkeçeci'nin şirketinin aldığı ihalelerin parasal büyüklüğü 168 milyon TL'yi geçiyor.

Türkşeker yönetimi

Türkşeker'in mevcut yönetimi kamuda, önemli pozisyonlarda görev yapmış, biri de halen genel müdürlük görevini sürdüren doktoralı yöneticilerden oluşuyor. Dahası Türkşeker'in bir de Etik Kurul'u var. Ama dostlar alışverişte görsün misali, bu doktoralı yöneticiler, Anayasa'da yasak olmasına rağmen bir milletvekilinin kurumun ihalesine girmesine itiraz etmemiş belli ki. Belki geçit bile vermişlerdir.

Velhasıl, kamu sermayeli şeker fabrikalarına çuval satan ve bunu "ticaret erbabıyım" diye savunan AKP Gaziantep Milletvekili Özkeçeci'nin durumu, "bal tutan parmağını yalar" sözüylü uyumlu görünüyor.

Onun bu ihaleye katılımının Anayasa'ya aykırı olduğunu ifade etmenin, haber olarak yazmanın tartışmanın hiçbir anlamı olmadığını veya kalmadığını ileri sürenler çıkabilir.

Cevap: Olsun, kayıt düşmekten vazgeçmemeli.

Yarın öbürgün, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yine kamu ihale reformundan söz edecek çünkü. TBMM'ye bir reform yasası sevk edilmesine öncülük yapacak.

Bu haberler, size yakında kamu ihale reformundan söz edildiğinde, "Ne reformu?" diye sormanızı sağlar; vatandaşların tamamının zekâsıyla alay edilemeyeceğini, vekilin çuvalı için aldığı helal sertifikasının o çuvalla kazanılan parayı helal hale getirmediğini kayda geçirir.