2023 yazının en çok beklenen filmlerinden biri olan "Barbie" filmini sonunda tatilimi geçirdiğim Mudanya-Bursa'nın dev AVM'lerinden biri olan Korupark'ın konforlu salonlarından birinde görebildim. Ve Oppenheimer'le birlikte hâlâ tartışılan ve tüm bir sinema sezonuna damgasını vuran bu filmi biraz geç de olsa yazmak istedim. 

Barbie aslında sinemada daha önce de çok kullanılmış bir kadın figürü. 2001'deki Barbie and the Nutcracker'le başlayıp bu filme dek 43 sinema, TV veya video filmi çekilmiş!... Bu kahramanı sinemada yaratan ve filmde de bol bol adı geçen Mattel firması bu proje üzerinde uzun zaman çalışmış; şimdiye kadar yapılmış en iddialı Barbie öyküsünü anlatmak için... Margot Robbie'nin önce yapımcılığı, sonra baş rolü üstlenmesiyle ve yönetmenliği özellikle "Lady Bird" ve "Little Women" filmleriyle sevilmiş Greta Gerwig'in yüklenmesiyle, proje hayata geçirilmiş. Gerwig'in senaryoyu birlikte kaleme aldığı sinemacı ve hayat eşi Noah Baumbach'ın da büyük katkısıyla bu fenomen film ortaya çıkmış.

Filmin açılış sahnesi, Stanley Kubrick'in "200: A Space Odyssey" filminden esinlenmiş gibi duran bir sahneyle açılıyor. Gerçi maymun adamlar yok, ama birçok küçük kız havada döndürdükleri oyuncak bebekleriyle oynarken, birden bir insan boyunda olan bir oyuncak beliriyor. Ve kahramanımız Barbie'yi tanıyoruz. O son derece güçlü bir kadındır. Kimsenin bebeği değildir, kimseye annelik de etmeye niyeti yoktur. Ferah bir evi, lüks bir arabası, bol parası vardır. Erkek arkadaşı, kendisine sırılsıklam aşık gözüken, ama özellikle filmin ortalarına doğru biraz şeytani bir pozisyon alan yakışıklı Ken ise sanki sadece onun için yaratılmış, o isteyince var olan pasif bir figürdür. Ki Ken sonunda filmin en önemli kişiliklerinden birine dönüşecektir. Belki gerçek ve büyük bir aşkın yanından beceksizce geçip giderek...

Böylece ortaya sadece Barbie değil, birçok hanım arkadaşı da çıkar. Hepsi de Barbie adını taşıyan... Ve aralarında hayli şişmanları da olan... (Böylece bu 'kadınlar alemi'nin illa da güzel ve formda dişilerden ibaret olmadığına işaret edilir). Herbirinin bir işi, bir mesleği vardır: Doktor, fizikçi, dansçı... Film bir masaldan yola çıkarak sanki çağdaş bir feminizmin dünyasını yaratır. Bu dünyada elbette erkekler de vardır. Ama ne sayısal olarak, ne de nitelik, erdem ve marifet olarak Barbie'lerle aşık atamazlar!... Ve filmin deyim yerindeyse figüranları olarak kalırlar. Bu arada hikayenin en olgun ve yapıcı sözlerinin bir siyahi Barbie'nin ağzından çıkan 'nutuk özetleri' olduğunu da hatırlatayım. 

Filmin hem tematik, hem görsel olarak çeşitli özellikleri var. Ana tema olarak bir yandan kadınların dünyasına ciddi bir bakış atarken, erkeklerin alemine de uzanması. Bir yandan sırf erkeklerin çalıştığı/çalıştırıldığı büyük kurumlar (başta hem kendisini -yani Barbie efsanesini- yaratan, ama öte yandan yalnızca erkek çalıştıran Mattell şirketi. Ki patronda benzersiz parlak oyuncu Will Farrell etkileyici bir yan karaktere dönüşüyor.

Aynı biçimde, erkekler dünyasına da hem alaycı, hem seksüel bir bakış atılıyor. Erkeklerin danstan savaşa birçok sahnede kendine özgü bir cinsellikleri olduğu seziliyor. O tam 12 erkeğin birlikteki bisiklet sahnesi de çok ilginç.

Film içinde animasyon sahneleri de barındırıyor. Az, ama öz biçimde... Hele renk kullanımı tam bir rüya gibi... Egemen renkler elbette pembe... Öyle ki bizim "pembe pembe/ gönlüm sende" deyimini hatırlamamak mümkün değil... Elbette başka renkler de var: özellikle mavi ve sarı gibi... Ama pembe kesinlikle egemen... Hele o pespembe bir arabayla yolculuk... (Ki orada da arabanın aniden devrilmesi bir kazaya bile korku değil, sempati kazandırıyor!)

Filmin güzel dans sahneleri ve hoş bir müziği de var. Özellikle Ken'in söylediği iki şarkı (bilmiyorum, bunları Ryan Gosling kendi sesiyle mi söyledi!). Bu arada hemen tüm erkeklerin de Ken adını taşıdıklarını belirteyim: bir yan öge olarak... Arada şöyle bir geçen Marlon Brando (Baba filmi) veya Sylvester Stallone görüntüleri anlık birer sürpriz. Tıpkı devasa bir diş fırçası, ortalığa pisleyen mekanik köpek sahneleri vb. gibi...

Oyunculara gelince... Margot Robbie ekrana parlak bir dönüş yapıyor. 33 yaşındaki Avustralya kökenli oyuncunun Oscar ve Altın Küre adaylıkları var. Bu filmde o enfes yeşil gözleriyle bize Grace Kelly, Melina Mercouri, Lauren Bacall, Anita Ekberg gibi cazibeli yıldızları düşündürdü. Bana biraz da yakın dost Emel Seçen'i... (Onu tanıyan tanır!)... Ken'de Ryan , Tuhaf Barbie'de Kate McKinnon, Mattel şirketinin başındaki eksantrik patronda özlediğimiz komedyen Will Ferrell de çok iyiler. America Ferrera, Dua Lipa, Michael Cera gibi oyuncular da harika. Finaldeki bizi Barbie efsanesinin başlarına götüren 'yaşlı kadın' sahnesine de dikkat lütfen. Tüm masalın yola çıkışı orada yatıyor.

Peki sonuç ne? Bir başyapıt mı; herkesin görmesi gereken bir film mi? Doğrusu bu denli övecek değilim. Ama bunca değişik faktörü, çeşitli türleri, çok değişik yaklaşımları ustaca bir araya getiren, sinemada fark ettiğim gibi hemen yalnız kadın ve kızları çekerek salonları doldurmayı başaran bir filmi de küçük görebilir miyiz? Bu başarının biz dahil tüm ülkelerde elde edildiğini de hatırlatayım.

Tüm bunlar bir yana, bizlere özellikle çağdaş ve özgün bir feminizm yönünde yepyeni kapılar açan bir film, kadın-erkek herkesin ilgisini hak etmiyor mu? Tam bu yazıyı bitirirken Kanal D ekranında tüm dünyada başlayan "Barbie'ye benzeme" merakının bize de ulaştığı ve birçok kadının bunun için Barbie'ye (yani Margot Robbie'ye) benzemek amacıyla doktorlara başvurduğu haberi çıkmaz mı? Buyrun burdan yakın!...

Ama daha iyisi de var. Bülent Ersoy abla da Çanakkale konserinde tam 3 saat boyunca sahnede yerli yapım bir Barbie kostümüyle kıyameti koparmasın mı? Anlaşılan bu iş daha bitmedi...