Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılının son çeyreğine ilişkin dönemsel gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) verilerini yayımladı. Verilere göre, Türkiye, üretim yöntemine göre dört dönem toplamıyla elde edilen yıllık GSYH, zincirlenmiş hacim endeksi olarak 2022'de bir önceki yıla göre yüzde 5,6 arttı.
Türkiye ekonomisi, 2022'nin son çeyreğinde, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3,5 büyüdü. Dördüncü çeyrekte büyüme, çeyreklik bazda ise yüzde 0,9 oldu.
Kişi başına milli gelir 2022'de 10 bin 655 dolar (176 bin 589 TL) seviyesine yükseldi. Kişi başına milli gelir, 2021'de 9 bin 539 dolar seviyesindeydi.
Cari fiyatlarla GSYH, 15 trilyon TL
Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2022'de bir önceki yıla göre yüzde 107,0 artarak 15 trilyon 6 milyar 574 milyon TL oldu.
Yıllık bazda daralan tek sektör inşaat
GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2022'de bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; finans ve sigorta faaliyetleri toplam katma değeri yüzde 21,8, hizmet faaliyetleri yüzde 11,7, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 9,9, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 8,7, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 5,8, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 4,8, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 4,3, sanayi yüzde 3,3 ve tarım sektörü yüzde 0,6 arttı. İnşaat sektörü ise yüzde 8,4 azaldı.
Üretim yöntemiyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla tahmini, 2022'nin dördüncü çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 106,2 artarak 4 trilyon 800 milyar 717 milyon TL oldu. GSYH'nin dördüncü çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 262 milyar 669 milyon olarak gerçekleşti.
Tüketim harcamaları yüzde 19,7 arttı
Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları, 2022'de bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre yüzde 19,7 arttı. Hanehalkı tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı yüzde 57,5 oldu.
Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları 2022'nin dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 16,1 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 9,0, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise 2,6 arttı.
2022'de bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre mal ve hizmet ihracatı yüzde 9,1, ithalatı ise yüzde 7,9 arttı. Mal ve hizmet ihracatı, 2022'nin dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 3,3 azalırken ithalatı yüzde 10,2 arttı.
İşgücü ödemelerinin payı yüzde 26,5'e geriledi
İşgücü ödemeleri 2022'de bir önceki yıla göre yüzde 82,7 artarken, net işletme artığı/karma gelir yüzde 115,2 arttı. 2022'nin dördüncü çeyreğinde ise işgücü ödemeleri bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 103,3 artarken, net işletme artığı/karma gelir yüzde 104,9 arttı.
İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yıl yüzde 30,1 iken bu oran 2022'de yüzde 26,5 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 52,5'ten yüzde 54,5'e yükseldi.
