İsrail'in her ülke gibi kendini savunma hakkı olduğunu söyleyen İsrail'in BM Cenevre Ofisi nezdindeki Daimi Temsilcisi Eviatar Manor suçlamaları reddediyor. İsrail ordusunun sivil kayıpları önlemek için elinden gelen her şeyi yaptığını söyleyen Manor, asıl savaş suçu işleyenin Hamas olduğunu savunuyor.
Bochumlu uluslararası hukukçu Hans Joachim Heintze de İsrail’in kendini savunma hakkını kullandığı görüşünde. Heintze "Eğer ülkemin topraklarına silahlı bir saldırı gerçekleştiriyorsa, o zaman kendimi savunma hakkına sahibim. Yani İsrail'in bu tip saldırılara karşı kendini savunması tamamen tartışmasız bir konudur. İsrail BM Şartı'nın 51. maddesini uygulayabilir. Yani silahlı bir saldırıyla karşı karşıyaysam kendimi silahlı şekilde savunabilirim. 51'inci maddeye göre bunun için kimseden izin almaya ihtiyacım yok. Ancak bunun akabinde hemen Güvenlik Konseyi'ni bilgilendirmem gerekir. Ondan sonra ne şekilde hareket edileceğine ise Konsey'in karar vermesi gerekiyor" açıklamasını yapıyor.
'Hedef sivil halk'
Sol partili eski milletvekili ve hukuk profesörü Norman Paech ise bu görüşe katılmıyor. Gazze Şeridi'nde sivil halkın hedef alındığının ayan beyan ortada olduğunu söyleyen Paech, Gazze gibi nüfusun bu kadar yoğun olduğu bir bölgede bu tip saldırıların uluslararası hukuka aykırı olduğunu belirtiyor.
Paech "İsrail'in kendini savunma hakkı olduğu muhakkak. Bence bunu Demir Kubbe gayet etkili bir şekilde yerine getiriyor. Bildiğim kadarıyla şimdiye kadar Tel Aviv'e hiç füze düşmedi. Doğrudan füzelerin ateşleme rampalarına müdahale edebilir. Ancak bunun yerine sivillerin yaşadığı bir bölgeyi hedef alıyorlarsa, bu her türlü orantıdan uzak bir savaş girişimidir" şeklinde konuşuyor.
İsrail'in BM Cenevre Ofisi nezdindeki Daimi Temsilcisi Eviatar Manor bu noktada yaşanan bir ikileme dikkat çekiyor. Hamas'ın füzeleri okullar, hastaneler ya da yerleşim yerlerinden attığına işaret eden Manor, İsrail'in füze rampalarını hedef alması halinde sivil kayıpların bu nedenle kaçınılmaz olduğunu söylüyor.
Dava açılabilir mi?
Peki Hamas ya da İsrail hakkında savaş suçu işlediği gerekçesiyle dava açılması mümkün mü? Uluslararası hukukçu Heintze, ne Hamas ne de İsrail tarafından tanınmadığı için bu bağlamda uluslararası mahkemelerin yetkili olmadığını ifade ediyor.
Hukuk profesörü Paech'e göre ise BM Güvenlik Konseyi, Roma Statüsü’ne taraf olmayan ülkelerle ilgili davaların da Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde görülebileceğine karar verebilir. Uluslararası hukukçu Heintze başka bir olasılığa daha dikkat çekiyor. Heintze hukuki açıdan savaş suçu işleyenlerin başka bir ülkede yargılanmasının da mümkün olduğuna işaret ediyor.
Eski Yugoslavyalı bazı savaş suçlularının Almanya'da yargılandığını söyleyen uluslararası hukukçu, bunun teoride mümkün olduğunu ancak Ortadoğu Savaşı’nın bir Alman mahkemesinde görüşüleceğini ise düşünmediğini belirtiyor.
