Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın İstanbul’daki AVM’sinin açılışına gitmediği Zorlu Grubu, İsrail’de çıkan doğalgazı Türkiye Avrupa’ya ulaştırmak için görüşüyor. Zorlu’nun önündeki tek problemin iki ülke arasındaki gergin siyasi ilişkiler olduğu belirtildi.
Reuters’te yer alan ve Taraf’ın derlediği habere göre, hidrokarbon aramalarının sonucunda önemli doğalgaz kaynaklarına ulaşan İsrail bu kaynaklarını Avrupa’ya ulaştırmanın yollarını ararken, Zorlu Enerji İsrailli şirketlerle birlikte bu kaynakları Türkiye’ye taşıyan boru hattının yapımı ve 10 milyar metreküplük gaz ithalatı için görüşmeler yürütüyor.
Özel sektör kaynakları, görüşmelerin iki ülke özel sektör şirketleri tarafından yürütüldüğünü belirtirken, kaynaklar, iki ülke arasındaki siyasi sorunlar giderilmeden bu konuda ilerleme sağlanmasının zor olduğunu belirtiyorlar.
Enerji talebini karşılamakta zorluk çeken ve doğalgazda ithalata bağımlı olan İsrail, Leviathan ve Tamar sahalarında önemli gaz keşfi gerçekleştirmesinin ardından potansiyel bir ihracatçı konumuna geçmişti. Ancak İsrailli yetkililer, çıkarılacak gazın nasıl kullanılacağı konusunda nihai kararın verilmediğini söylüyorlar.
Görüşmelere yakın üst düzey bir yetkili, “Zorlu Grubu, İsrail’den 10 milyar metreküp doğalgaz getirmek için görüşmeler yapıyor. Bu proje yavaş ilerliyor ancak ileride olumlu sonuçlanabilir” dedi.
Türkiye İsrail gazı için iyi güzergah
Zorlu Holding CEO’su Ömer Yüngül ise Türkiye’nin İsrail gazı için çok iyi bir güzergah olduğunun altını çizerek, “Hatta bunun en iyi güzergah olduğunu söyleyebilirim” dedi ancak görüşmeler yaptıklarını teyit etmedi.
Bazı kaynaklar, İsrail’de bir enerji santralinde yüzde 25 paya sahip durumdaki Zorlu Grubu’nun İsrail’den doğalgaz getirme konusunda daha şanslı olduğunu belirtiyorlar.
İsrailli danışmanlık şirketi Eco Energy’nin CEO’su Amit Mor, diğer bir Türk şirketi Turcas’ın bu projeyle ilgilendiğini belirterek, hattın yapım maliyetinin 3.5 milyar doları bulabileceğini söyledi.
İsrail gazını taşıması öngörülen hattın bir kısmının deniz altından geçmesi ve Türkiye’nin güneyinden başlayarak ortasına kadar ulaşması öngörülüyor.
Politikayı takip edecek
Türkiye ise iki ülke arasında enerjinin önemli bir unsur olabileceğine ancak siyasi sorunların çözülmeden bu konuda ilerleme sağlanamayacağına vurgu yapıyor. “İsrail’in doğalgazını ihraç edebilmesi için en fizıbl yol elbette Türkiye. Bu konuda özel sektörün görüşmeleri sürüyor ancak burada siyasi olarak bazı adımların atılması şart” diyen bir yetkili, şöyle konuştu:
“Bu konu bir kaça ay içinde elbette çözülmez. Görüşmelerden haberimiz var. Zorlu Grubu dışında bununla ilgilenen şirketler de bulunuyor. Ancak Türkiye’den hükümetin onayı/oluru olmadan böyle bir projenin hayata geçmesi mümkün değil.”
Kürdistan’dan yeni boru hattı
İstanbul’da düzenlenen bir konferansta konuşan Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi Enerji Bakanı Ashti Hawrami, “Kuzey Irak’tan Türkiye’ye 18 ay ile 2 yıl içinde yeni bir boru hattı daha planlıyoruz, kapasitesi günlük 1 milyon varil olacak” dedi. Hawrami, “Kuzey Irak’ın petrol üretimi Aralık’ta günlük 300 bin varilden 400 bin varile çıkacak. Kuzey Irak’ta altı yeni petrol sahası yılsonuna kadar işletmeye açılacak. Yeni boru hattıyla Kuzey Irak’ın petrol ihracatı 2015’e kadar günde 1 milyon varile ulaşacak” dedi. Hawrami, “Yeni boru hattı açılınca, yapılacak petrol ihracatının düzeyini Bağdat’tan bağımsız olarak denetleyeceğiz. Yeni boru hattı Kerkük-Ceyhan hattına bağlanacak ve o hattın kapasitesini kullanacak” diye devam etti.
