Yusuf Özkan
Hollanda hükümeti, Kuran ve dil eğitimi verilen “hafta sonu okullarını” sıkı denetim altına almaya hazırlanıyor.
Hükümetin, önümüzdeki yıldan itibaren hayata geçirmeyi planladığı yeni düzenleme ile çocukları "nefret, şiddet veya ayrımcılığa teşvik eden" kurslar kapatılacak, ders materyalleri ve bazı öğretmenlere yasak getirilebilecek.
Dini topluluklar, "inanç özgürlüğüne aykırı olduğu" gerekçesiyle yasal düzenlemeye tepki gösteriyor. Temel Eğitimden Sorumlu Devlet Bakanı Mariëlle Paul’a göre, Amsterdam'da Ajax - Maccabi Tel Aviv maçı sonrası yaşanan olaylar, yeni yasal düzenlemenin, toplumun değerlerine sırt çeviren bireylerle mücadele konusundaki önemini bir kez daha ortaya koydu.
Hollanda'da devlet yardımı almayan ve resmi olarak tanınmayan hafta sonu okul ve kurslarının yasal olarak denetlenmesi mümkün değildi. Ancak Ankara'nın desteğiyle Hollanda'daki Türkiye kökenli göçmen çocuklarına hafta sonları dil ve kültür eğitimi verilmesi amacıyla 2018 yılında açılan kurslar, denetim tartışmalarını da beraberinde getirdi.
Selefilere ait camilerdeki kurslarda, çocuklara demokrasi karıştı görüşler ve LGBT+ bireylere yönelik nefretin aşılandığı haberleri de tartışmaların büyümesine neden oldu. Dönemin başbakanı Mark Rutte'nin dile getirdiği endişelerin ardından, o zamanki hükümet, finansmanı yabancı ülke ya da kuruluşlar tarafından sağlanan bütün kursların denetim altına alınması için harekete geçti.
Rutte kabinesi tarafından hazırlanan ve meclis çoğunluğu tarafından da desteklenen yasal düzenleme, geçtiğimiz günlerde işbaşına gelen sağcı hükümet tarafından yeniden ele alındı. Temel Eğitimden Sorumlu Devlet Bakanı Paul, yasaya son şeklini vererek, geçen hafta bakanlar kuruluna gönderdi.
Bakan Paul, Hollanda medyasına yaptığı açıklamada, eğitim müfettişlerinin Çin devleti tarafından desteklendiği belirtilen hafta sonu okulları ile Selefi camilerindeki Kuran kurslarına müdahale edemediğini anımsatarak, bunu "sinir bozucu" olarak değerlendirdi.
Okullarda çocukların ayrımcılığa ya da nefrete karşı korunduğunu belirten Paul, bunu okul okul dışında da sürdürmeye kararlı olduklarını vurguladı. Ancak Ankara'nın desteğiyle Hollanda'daki Türkiye kökenli göçmen çocuklarına hafta sonları dil ve kültür eğitimi verilmesi amacıyla 2018 yılında açılan kurslar, denetim tartışmalarını da beraberinde getirdi.
Selefilere ait camilerdeki kurslarda, çocuklara demokrasi karıştı görüşler ve LGBT+ bireylere yönelik nefretin aşılandığı haberleri de tartışmaların büyümesine neden oldu.
Dönemin başbakanı Mark Rutte'nin dile getirdiği endişelerin ardından, o zamanki hükümet, finansmanı yabancı ülke ya da kuruluşlar tarafından sağlanan bütün kursların denetim altına alınması için harekete geçti.
Rutte kabinesi tarafından hazırlanan ve meclis çoğunluğu tarafından da desteklenen yasal düzenleme, geçtiğimiz günlerde işbaşına gelen sağcı hükümet tarafından yeniden ele alındı.
Temel Eğitimden Sorumlu Devlet Bakanı Paul, yasaya son şeklini vererek, geçen hafta bakanlar kuruluna gönderdi.
Bakan Paul, Hollanda medyasına yaptığı açıklamada, eğitim müfettişlerinin Çin devleti tarafından desteklendiği belirtilen hafta sonu okulları ile Selefi camilerindeki Kuran kurslarına müdahale edemediğini anımsatarak, bunu "sinir bozucu" olarak değerlendirdi.
Okullarda çocukların ayrımcılığa ya da nefrete karşı korunduğunu belirten Paul, bunu okul okul dışında da sürdürmeye kararlı olduklarını vurguladı.
Yasa neler getiriyor?
Önümüzdeki yıldan itibaren yürürlüğe girmesi öngörülen yeni yasa ile çocuklara "Hollanda değerleri ve demokrasiyle bağdaşmayan" görüşlerin dayatıldığı kursların kapatılması mümkün olacak. Nefret, ayrımcılık ve şiddete teşvik eden eğitim materyalleri ile öğretmenlere de yasak getirilebilecek.
Yasa, 4 - 17 yaş arası çocukların gittiği tüm resmi olmayan Kuran kursu, gençlik dernekleri ve Çin okulları gibi hafta sonu etkinliklerini kapsayacak. Yeni düzenleme uyarınca belediyeler, güvenlik birimleri, veliler, öğretmenler ya da kursların mülk sahipleri tarafından yapılan ihbarlar, eğitim müfettişleri tarafından incelenecek.
Bakan Paul'a göre, denetimlere sadece, yasaların ihlal edildiğine ilişkin makul şüphe bulunması durumunda, bağımsız bir tavsiye kurumunun onayı ile izin verilecek. Yasal düzenleme başta Müslümanlar olmak üzere, Hollanda'daki dini toplukluların tepkisine neden oldu. Dini topluluklara göre, bu yasa, inanç özgürlüğü ile çelişiyor. Bakan Paul ise, düzenlemenin sadece Kuran kurslarını değil, Çin okulları, gençlik dernekleri de dahil olmak üzere gayrı resmi bütün hafta sonu etkinliklerini kapsadığını belirtti. Hollandalı bakana göre, iyi niyetli kursların bu düzenlemeden çekinmesini gerektirecek bir durum söz konusu değil.
Süreç nasıl başladı?
Türk hükümeti, 2018 yılında Avrupa'daki göçmen çocuklarının "dilini ve dinini unutmaması için" Hollanda'da da hafta sonu okullarının açılmasını kararlaştırdı.
Türkiye tarafından, Hollanda, Almanya, Fransa ve Belçika'daki okullara 15 bin euro para ve eğitim malzemesi desteği sağlandı. Aşırı sağcı kesimlerin tepkilerinin ardından, dönemin başbakanı Mark Rutte de Türkiye tarafından açılan hafta sonu okullarının kendisini "huzursuz ettiğini" açıkladı. Aynı dönemde Hollanda'da Selefilere ait camilerdeki Kuran kurslarında çocuklara "demokrasi ve hukukun üstünlüğüne karşı" fikirlerin dayatıldığı haberleri üzerine, hükümet kapsamlı bir inceleme başlattı.
Hollanda hükümeti, 2022 yılında "paralel toplum tehlikesine" karşı, hafta sonu kurslarının denetim altına alınması için harekete geçti. Mark Rutte başkanlığındaki hükümet, çocuklara ayrımcılığı, hoşgörüsüzlüğü ve izolasyonu aşıladığı belirtilen "paralel toplumun" önüne geçmek amacıyla, 2025 yılından itibaren yürürlüğe girmesi amacıyla geçen yıl bir yasal düzenleme hazırladı. Finansmanı başka ülke ya da kuruluşlarca karşılanan hafta sonu okullarının denetim altına alınmasını öngören düzenleme, meclis çoğunluğu tarafından da desteklendi.
Türk hükümeti de, tartışmaların ardından Hollanda'daki göçmen çocuklarına dil ve kültür eğitimini internet üzerinden vermeye başladı.
