Türkiye'de işsizlik oranı hala kriz seviyelerinde olsa da mevsim etkilerinden arındırılmış oran son 5 aydır geriliyor. Ancak istihdam tablosundaki bir kalemde yaşanan bozulma tüm teşviklere rağmen sürüyor.
Dünya'dan Mehmet Filoğlu'nun haberine göre, çalışanlar arasında mevcut işinden, gerek gelir düzeyi gerekse de kendi yetenekleriyle uyuşmaması nedeniyle ayrılmak isteyenlerin sayısı rekor düzeye ulaştı. Geçen temmuz ayında 501 bin kişi olarak hesaplanan ‘yetersiz istihdam' nisan ayında 672 bine yükseldi. Yetersiz istihdamın toplam istihdam içindeki payı yüzde 2.4 ile verinin tutulmaya başlandığı Şubat 2009'dan bu yana görülen en yüksek değerde bulunuyor.
Yetersiz istihdam nasıl tanımlanıyor?
TÜİK, yetersiz istihdamı "Zamana bağlı eksik istihdam kapsamında (40 saatten az çalışıp daha çok çalışmak için iş arayanlar) yer almamak koşuluyla, istihdamda olan, son 4 hafta içinde mevcut işini değiştirmek için veya mevcut işine ek olarak bir iş aramış olan ve böyle bir iş bulduğu takdirde 2 hafta içinde çalışmaya başlayabilecek olan kişiler" olarak tanımlıyor.
Uluslararası tanımlamalarda yetersiz istihdam niteliğe, gelire ve aşırı çalışmaya dayalı olarak üç alt kategoriye ayrılıyor.
Daha çok kimlerde görülüyor?
Bedri Soylu'nun yaptığı çalışmaya göre yetersiz istihdam en verimli çalışma yaşı aralığındaki istihdam ile (25-39 yaş) yakın bir ilişki içinde. Ayrıca eğitim düzeyi artıkça yetersiz istihdam da artıyor. Tarım dışı sektörlerde çalışanlar ve SGK'ya kayıtlı olmadan istihdam edilenler arasında da yetersiz istihdam eğilimi artıyor.
Neden artıyor?
Son dönemde tarım dışı işsizlik, genç işsizlik ve yüksek eğitimli işsizlikte yaşanan bozulma genelden daha keskin şekilde gerçekleşti. Türkiye genelinde işsizlik oranı nisanda yıllık olarak 1.2 puanlık artarken, Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik oranı 1.4 puan genç işsizlik oranı 3.8 puan arttı. Üniversite mezunları arasında işsizlik oranı ise 2.1 puan artarak yüzde 11.5'e yükseldi. Söz konusu gelişmeler bu kesimlerde çalışma koşullarını kötüleştirmiş olabilir. Ayrıca kendi alanında iş bulamayan üniversite mezunlarının, eğitimini aldığı alandan başka alanlara kaymak zorunda kalması da yetersiz istihdamı artıran bir diğer unsur.
Artış neden önemli?
Yetersiz istihdamın artması, işgücü piyasasında yetenek uyuşmazlığına işaret ediyor. Kişilerin sahip oldukları yeteneğin altındaki işlerde istihdam edilmesi ekonomik olarak katma değer kaybını gösteriyor. Bu durum ekonominin daralması gibi konjonktürel sebeplerle ya da eğitim politikalarının yanlışlığından kaynaklanabilir.
