Irak Bölgesel Kürt Yönetimi Başkanı Mesut Barzani, Bağdat tarafından "anayasaya aykırı" olarak nitelenen referandum kararından geri dönmeyeceklerini açıkladı.
Referanduma bir gün kala Erbil'de basın toplantısı düzenleyen Barzani, "Referanduma gidiyoruz. Sadece referandum ile güvenliğimizi sağlayabiliriz" dedi. "Bağdat yönetimi ve uluslararası topluluk ile bir çözüm bulmak için ellimizden gelenin en iyisini yaptık. Ama Bağdat bizi kabul etmedi ve bu adımı atmaya zorladı" diye konuşan Barzani "Pazartesi günü Kürtlere nasıl bir gelecek istediklerini sormak bir suç değildir" dedi.
Referandumun ardından uzun soluklu bir yola girileceğini belirten Barzani, "Referandum sınırların belirlenmesi değildir. Bağdat'la diyalog ve müzakereler devam edecek. Bağdat'a 1-2 yıl gereken zamanı vermeye hazırız" diye konuştu. IBKY Başkanı Peşmergeler ile Irak ordusunun "olağanüstü" işbirliğinin devam edeceğinin altını çizdi.
Referanduma karşı çıkan Türkiye ve İran'la iyi ilişkiler istediklerini de belirten Barzani, sınırı kapatmanın Türkiye'ye bir faydası olmayacağını belirtti. Kürtlerin hiçbir zaman bir istikrarsızlık faktörü olmadığını vurgulayan Barzani, uluslararası sınırlara bağlı kalınacağını söyledi.
Barzani referandum açıklamasından önce BM Genel Sekreteri'nin Irak özel temsilcisi Jan Kubis'le görüştü. Barzani bu görüşmede de referandumdan geri adım atılmayacağı mesajını verdi.
İbadi: Birliği korumak için gerekeni yapacağız
Barzani'nin açıklamasına ilk tepki Irak Başbakanı Haydar el İbadi'den geldi. İbadi, Irak'ın birliğini korumak için gerekli önlemleri alacaklarını söyledi. İbadi, "Irak'ın birliğini etkileyecek tek taraflı bir adım atmak anayasaya ve iç barışa aykırıdır" dedi.
İbadi geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada referandum planının şiddetle neticelenmesi durumunda askeri olarak müdahalede bulunmaya hazır oldukları uyarısında bulunmuştu.
Yıldırım: Referandum gayrimeşrudur, yok hükmündedir
Barzani'nin açıklaması öncesi Başbakan Binali Yıldırım'dan gelişmelerle ilgili değerlendirme geldi. AKP'nin ilçe kongresinde konuşan Yıldırım, "Türkiye'nin güney hudutlarında herhangi bir statü değişikliği, yeni oluşumlar, asla ve asla Türkiye tarafından hoş görülemez. Kuzey Irak'ta yarın gerçekleştirilecek referandum; gayrimeşrudur, yok hükmündedir" diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, BM Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada Türkiye'nin referanduma karşı olduğunu dile getirmişti. Erdoğan, "Irak'ın da toprak bütünlüğü temelinde varılacak uzlaşmalara ve ortak gelecek inşa etme ideallerini hayata geçirmeye ihtiyacı vardır. Bağımsızlık talepleri gibi bölgede yeni krizler, çatışmalar ortaya çıkartabilecek adımlardan uzak durulması gerekiyor" demişti.
Türkiye Büyük Millet Meclisi de yarın yapılacak referandum öncesi, Irak ve Suriye'ye sınır ötesi operasyon için hükümete verilen yetkinin bir yıl daha uzatılmasına ilişkin tezkereye onay vermişti. AKP, CHP ve MHP tezkereye destek verirken HDP ise ret oyu kullanmıştı.
Gerginliğe neden olan referandum kararı
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin düzenleme kararı aldığı referandumda 5 milyon kişinin oy kullanması bekleniyor. Erbil, Süleymaniye ve Duhok referandumun ana noktaları olacak. Sandığın kurulacağı şehirler arasında statüsü tartışmalı olan petrol zengini Kerkük kenti de bulunuyor.
Kuzey Irak'taki siyasi partiler bağımsızlık referandumu düzenleme kararını 7 Haziran'da aldı. Türkiye ve İran gibi bölge ülkelerin karşı çıktığı referanduma, ABD'den de tepki gelmişti. ABD, referandumun iptal edilmesi çağrısında bulunmuştu.
Bağdat'taki merkezi yönetim referandum kararını Anayasa Mahkemesi'ne taşıdı. Mahkeme, referandumun anayasaya aykırı olduğu yönündeki davalar neticelenene kadar referandumun durdurulması gerektiğine hükmetmişti.
©Deutsche Welle Türkçe
AP/Reuters/DHA,ÖA/BD
