Ankara Sanayi Odası Başkanı Nurettin Özdebir, devletin reel sektöre 161 milyar lira borcu olduğunu belirterek bu borca karşılık Hazine’nin kripto paralara benzer şekilde ‘barter parası’ basması önerisinde bulundu. Devletin reel sektöre olan borcunun yanı sıra şirketlerin de borçluluğunun yüksek olduğunu kaydeden Özdebir, “Bankalarımızın daha fazla kredi açacak imkanları kalmadı” dedi.
Dünya’daki habere göre, gazetenin Ankara Temsilcisi Ferit Parlak’ın “piyasada çarkların durduğuna dair birçok duyum alıyoruz” yorumunu reddetmeyen Özdebir, “Doğruluk payı varsa, çarkları döndürebilmek için bir öneriniz var mı” sorusuna şu yanıtı verdi:
“Devletin reel sektöre 161 milyar lira borcu var. KDV iadeleri var, ihracattan kaynaklananlar var, karayolları var, mal ve hizmet alımlarıyla ilgili ödemeler var. Geçenlerde bir arkadaşımız geldi. Devletten 17 milyon hak ediş alacağı varmış ve 4 aydır maaş ödeyemiyormuş. Elindeki parayı çalışanlara harçlık veriyormuş. ’20 yıldır ilk defa SSK’yı yatıramadım’ diyor. SSK’yı yatıramayınca ceza ve faiz ödüyorsunuz. Ayrıca, SSK’yı ödeyemediğiniz için hak ediş alamıyorsunuz. Böyle bir kısır döngü var.
“Devlet alacağına faiz yürütüyor, borcuna yürütmüyor. Bu kısır döngü nasıl çözülür diye düşündük. İdarenin para basmasına yönelik bir formül geliştirdik. Tıpkı kripto paralar gibi, hazine, barter parası basmalı. Adına ne dersek diyelim. Bu bozdurulamasın, dönüp dolaşacağı yer kamu maliyesi olsun. “Ben iş yaptım, devletten 100 lira alacağım var. Bana 100 liralık bir kupon verdi. Ben bu kuponla malzeme alabilmeliyim. Bankaya olan borcumu ödeyebilmeliyim. Bankaya teminat olarak verebilmeliyim. Ve devlete olan ödemelerimi bu kuponla yapabilmeliyim. Mesela SSK, muhtasar, KDV bu kuponla ödenebilir. Dolayısıyla itibari bir para yaratmış oluruz. Bu para piyasada sirkülasyonu sağlar. Çarpan etkisiyle beraber iş hacmini artırır, yeni iş hacmi yaratır.”
"Şirketlerimizin borçlulukları çok yüksek, bankalarımızın daha fazla kredi açacak imkanları kalmadı"
Özdebir, kripto para benzeri bir barter parası basılması uygulamasına gidilmemesi halinde ne yaşanacağı sorusu üzerine de şunları söyledi:
"Şirketlerimizin borçlulukları çok yüksek. Bankalarımızın daha fazla kredi açacak imkanları kalmadı. Firmaların da daha fazla borçlanacak imkanları yok. Kamunun, reel sektöre kaynak aktarabilmesi lazım. Kamunun borçlanma kabiliyeti çok daha yüksek. Kamu bu şekilde vatandaşa borcunu öderse, tamam, nakit dengesini bozacak bir harekettir, ama, kamu nakit ihtiyacını piyasadan borçlanarak karşılayabilir. Firmaların, şahısların tek tek yapamadığını kamu yapabilir. Ve çok rahatlatır piyasayı. Piyasada sirkülasyon başladığı zaman, çarpan etkisi olacak ve müthiş bir iş hacmi yaratılabilecektir. Bu kamunun da faydasına. Oradan bir 30-40 milyar dağıtılsa piyasaya çok iyi olur."
