Avrupa Komisyonu, İzmir Aliağa’da faaliyet gösteren iki tersaneyi, Onaylı Gemi Geri Dönüşüm Listesi'nden çıkardı. Kararın gerekçesinde, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınmaması ve çevreye zarar verme olarak açıklandı.
Gemi sökümünde başta asbest olmak üzere halk sağlığına etki edecek maddelerin dikkate alınmadığı ve iş cinayetleri sık sık gündeme gelirken Avrupa Komisyonu, Avrupa Birliği (AB) Onaylı Gemi Geri Dönüşüm Listesi'nde bulunan sekiz Türk tersanesinden ikisi olan Işıksan ve Şimşekler’i, onay listesinden çıkardı.
ekonomim.com’dan Aysel Yücel’in haberine göre, kararın gerekçesinde Işıksan’ın AB’den gelen gemiyi listede olmayan komşu tersanesinde söküme gönderdiği, Şimşeklerin ise yeterli güvenlik önlemlerini sağlamadığı için iş cinayetine neden olduğu belirtildi. Söz konusu şirketler, bundan böyle AB bayraklı gemilerin sökümünü yapamayacak.
AB bayraklı gemilerin söküm işlemini yapamayacak
Avrupa Komisyonu, Türkiye’nin gemi geri dönüşüm merkezi Aliağa’daki iki tesisi, güvenlik zaafları nedeniyle "onaylı tesis" listesinden çıkardı. AB Onaylı Gemi Geri Dönüşüm Listesi'nde bulunan sekiz Türk tersanesinden ikisi olan Işıksan ve Şimşekler, bundan böyle AB bayraklı gemilerin söküm işlemini yapamayacak.
Komisyon, Işıksan Tersanesi’ne ilişkin incelemesinin sonucunda, tesisin listeye girmek için gerekli olan güvenlik standartlarını artık karşılamadığı sonucuna vardı. Tesisin, söküme gelen AB bayraklı gemileri, farklı tesislere transfer ettiğine dair göstergeler olduğu belirtti.
Avrupa Komisyonu, Şimşekler tesisinde meydana gelen iki ölümlü kazayı incelemesinin ardından, tersanede güvenlik sorunları olduğunu açıkladı. Yetkililer, "Kazaların nedenleri yalnızca bireysel eylemlerden değil, tersanenin risk kontrolünü iyileştirmek için odaklanması gereken altta yatan organizasyonel faktörlerden kaynaklanıyordu" yorumunu yaptı.
İşçi ölümleri
Komisyon, Şimşekler tersanesine bazı güvenlik tavsiyelerinde bulunulduğunu, ancak geri dönüş alınamadığını belirtti. Şubat 2021'de, Şimşekler Tersanesi’nde Carnival Corp. isimli yolcu gemisinin sökümü sırasında meydana gelen iş cinayetinde çelik blok çarpan Turan Aslan yaşamını yitirmişti. Haziran 2022'de de Yıldırım Kipel isimli işçi, yaşamını yitirmişti.
Türkiye, Akdeniz’de gemi geri dönüşüm faaliyetlerinin sektör olarak yapıldığı tek ülke konumunda. Dünyadaki gemi geri dönüşüm faaliyetlerinin yüzde 97’si Türkiye’nin de dahil olduğu beş ülke tarafından yapılıyor.
