Türkiye yasta | T24 yazarları, 10 ilde yıkıma neden olan depremi değerlendirdi: Asrın felaketi mi, yoksa asrın ihmali mi?

14 Şubat 2023 09:53

Pazartesi (6 Şubat) sabaha karşı saat 04.17'de Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesi merkezli 7,7 büyüklüğünde, saat 13.24'te de Elbistan merkezli 7,6 büyüklüğünde iki deprem meydana geldi. Depremler; Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya ve Hatay illerinde büyük yıkıma neden oldu. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, uluslararası yardımı da içeren dördüncü seviye alarm verdiklerini açıkladı. Daha önce 7 gün milli yas ilan edildiğini duyuran Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, depremden etkilenen bu 10 il için 3 ay süreyle OHAL ilan etti. OHAL kararı, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Depremin dokuzuncu gününde de arama-kurtarma çalışmaları hız kesmeden devam ediyor. Can kaybı sayısı 31 bin 643’e yükseldi.

7,7 büyüklüğündeki depremin derinliği 7 kilometre olarak ölçüldü, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, yaklaşık 180 km’lik bir kırık meydana geldiği bilgisini paylaştı.

Denetime tabi kamu binaları depremde yerle bir oldu. İskenderun ve Antakya’daki devlet hastaneleri, Hatay’daki polis evi, havalimanları ve otoyollar, kullanılamaz hale geldi. Arama-kurtarma ekiplerinin çalışmaları, aralıksız sürüyor.

T24 yazarları, 10 ilde yıkıma neden olan depremi farklı boyutlarıyla değerlendirdi.

Mehmet Y. Yılmaz

"TBMM'ye bile verilmeyen 'afet halinde seçimi erteleme' yetkisinin, YSK tarafından kullanılması anayasal düzene karşı darbe yapmak anlamına gelir. Anayasal düzene karşı darbe suçunun cezasının ağırlaştırılmış müebbet hapis olduğunu, aradan yıllar geçse bile bunun hesabının sorulacağını, zaman aşımı olmayacağını herkesin aklında tutmasında yarar var."

TIKLAYIN | YSK, verilmemiş bir yetkiyi kullanamaz

Cansu Çamlıbel

"İTÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü'nden Profesör Doktor Cenk Yaltırak'ı geçen yıl yayımlanan kritik önemdeki makalesi nedeniyle izlemeye başlamıştım. Makale, yerbilimci Yaltırak'ın doktora öğrencisi Murat Şahin'in doktora tezine dayanıyordu. Prof. Dr. Yaltırak önderliğindeki ekip, Marmara'nın bugüne kadarki en kapsamlı üç boyutlu fay haritasını hazırlamıştı. Uluslararası akademik çevrelerde çok dikkat çeken bu çalışmaya göre yıllardır bize anlatıldığı gibi Marmara'da 7 üzeri deprem üretme potansiyeli olan tek fay değil, dört ayrı fay vardı. Yaltırak ekibinin haritası, deprem ülkesi Türkiye'nin deprem çalışmalarına temel olan Fransız yerbilimci Prof. Xavier Le Pichon'un haritasından dramatik olarak farklıydı. Tam da bu yüzden Yaltırak'ın tezlerinin devlet kurumları tarafından ciddiyetle ele alınması ve bu yeni veri analizi sisteminden hızla resmi olarak faydalanılmaya başlanması gerektiğini düşünmüştüm."

TIKLAYIN | Prof. Dr. Cenk Yaltırak: Türkiye'nin deprem haritaları da senaryoları da yanlış

Murat Sabuncu

"Osmaniyeli doğumlu MHP Genel Başkanı Bahçeli ve bugün (14 Şubat 2023) 9'uncu gün olmasına rağmen diğer liderler gitmiş olsa da hâlâ memleketine gitmiş değil. Doğduğu evin sokağına; Alibeyli Mahallesi İstasyon Caddesi’ne gidiyorum. Bahçeli’nin 2020 yılında yaptırdığı ‘Devlet Bey Konağı’ sağlam yerinde duruyor. Oradaki görevlilerin verdiği bilgiye göre sadece garajında sorun olmuş. Ancak aynı cadde üzerinde Bahçeli’nin evinin 200 metre ilerisinde binalar yıkılmış. Yolun sonuna kadar yıkıntılar arasından yürüyorum. Karşımda Bahçeli’nin fotoğrafları olan bilboard’lar… Bir tanesinde, ‘ülkeye sadakat ülküye yemin’ yazıyor."

TIKLAYIN | Deprem notları Osmaniye: ‘Devlet’i en çok bekleyen il, resimdeki gözyaşları…

Murat Belge

"Öğrenci yurdunun yapısı buraya taşınacak ailelerin ihtiyaçlarına uygun mu? Örneğin iki, üç ailenin aynı koğuşa yerleştirildiğini gözünüzün önüne getirebiliyor musunuz? Birçok kişinin söylediği gibi yurtlara değil de otellere yönelmek çok daha akılcı bir çözüm değil mi?"

TIKLAYIN | "Online" eğitim

Candan Yıldız

"Osmaniye’den göç ihtimali düşük gibi görünüyor. Çünkü ekonomi tarım ve ticaret üzerinden dönüyor. Göç demek onlar için yoksullaşma demek. Bu arada geçici olarak yakınlarının yanına gidenler var tabii… Felaket kapitalizminin kuralı her yerde olduğu gibi Osmaniye’de de işliyor. Konuştuklarım Osmaniyeliler bundan sonra tek katlı ya da az katlı evleri tercih edeceklerini söylerken arsa fiyatlarının fırladığını anlattı."

TIKLAYIN | Osmaniye'de enkazdan çıkan el yazısı bir dua: Az ağrılı ölüm nasip eyle...

Osman Ulagay

"Şu anda yaşamakta olduğumuz felakette ortaya çıkan tablo, 85 milyonluk Türkiye'nin çaresiz ve beceriksiz bir Üçüncü Dünya ülkesi gibi sergilenmesine yol açtı ne yazık ki. Dünyanın önde gelen yayın kuruluşları rezidans, plaza, cennet gibi yakıştırma isimlerle pazarlanan yapıların kağıttan saraylar gibi yok olmasının yarattığı dehşet verici tabloyu gözler önüne serdi. Başta Financial Times ve New York Times olmak üzere dünyanın önde gelen gazeteleri bu büyük faciaya yol açan çarpık yapılaşmanın AKP iktidarı tarafından nasıl teşvik edildiğini ortaya koydu."

TIKLAYIN | Derin depremi yaşarken...

Tolga Şardan

"Kamudaki görevlendirmelerde liyakatı bir kenara bırakarak nepotizm yani adam kayırmacılık uygulamasını tercih eden AKP iktidarının ülkeye yaşattığı son olay, Kahramanmaraş depremi oldu ne yazık ki."

TIKLAYIN | Asrın felaketi mi, yoksa asrın ihmali mi; Şili, deprem sorununu nasıl çözdü?

Tolga Şirin

"Mevcut mevzuat uyarınca sadece deprem ve depreme bağlı OHÂL ilanı nedeniyle TBMM seçimlerin ertelenmesi mümkün değildir. Nokta."

TIKLAYIN | OHÂL nedeniyle seçimler ertelenebilir mi?

Barçın Yinanç

"Kırık dökük Türkçesiyle, 'Zeynep Hanım korkma' diyor Alman kurtarma ekibinden bir doktor.

Ertesi gün kurtardıkları Zeynep Hanım'ın vefatını duyduklarında, Alman ekibi gözyaşlarına boğuluyor.

Macar arama-kurtarmadan bir görevli, ağlamaktan konuşamıyor.

Bunlar timsah gözyaşları mı?

Türk'ün Türk'ten başka dostu yoktur söylemini kullanmadan önce iki defa düşünmek gerekmeyecek mi?"

TIKLAYIN | Türk'ün Türkten başka dostu var mıymış?

Füsun Sarp Nebil

"ARGE ve inovasyon denilince sanki sadece teknoloji alanında olabilir gibi düşünülüyor ama yiyecek alanında da inovasyon mümkün. Bunun örneğini 1 ay kadar önce Eti Bisküvi şirketi duyurdu.

Eti, son yıllarda iklim değişikliğinin etkileri sonucu artış gösteren doğal afetler ve afet kaynaklı meydana gelebilecek diğer acil durumlarda bölgedeki afetzedelere ulaştırmak üzere özel bir bisküvi tasarladı."

TIKLAYIN | Eti bisküvinin ARGE çalışması tüm firmalara örnek olmalı

Atilla Dorsay

"O umut veren olaylar... Öylesine ilginç, öylesine dramatik, öylesine insancıl ki... Ve, ben kendimden biliyorum, hepimizi öylesine etkiliyor ki..."

TIKLAYIN | Depremin tüm değerleri altüst ettiği ülkemize bakmak | İnsanın temel içgüdüsü: Hayatta kalmak

Yalçın Doğan

"Sözüm ona, elle tutulan bir tek AFAD var, onun da ne ölçüde etkili olduğunu yöreden yükselen feryatlar gösteriyor.

53 depreme rağmen, nasıl oluyor da, yedi kez imar affı çıkarılıyor?..

Yedisi gibi, oy avcılığı hesaplarına dayanan sekizinci affı ancak korkunç bir deprem önlüyor".

Ve olağanüstü yıkıcı bir depremden sonra çarelerden biri olarak, üniversitelerin uzaktan eğitime geçmesi kararı alınıyor.

Deprem üstüne deprem!.."

TIKLAYIN | Aman ne parlak fikir: Üniversite eğitimine ara vermek

Heja Bozyel

"Depremde ölen her bir çocuk, dünyanın en güzel çocuğuydu. Yaşayacak çok güzel günleri vardı. Ailesine evlat, kardeş, torun acısı yaşattılar. Aynı şekilde, ailesini kaybeden, öksüz/yetim kalan her bir çocuk, o küçücük kalbine sığmayacak acılarla, gözlerine yerleşen umutsuzluk ve korkuyla bitirdi çocukluğunu."

TIKLAYIN | Dünyanın en güzel çocuğu katledildi

Haluk Şahin

"Neredeyse çeyrek yüzyıllık AKP iktidarının bu ülkeye yaptığı en büyük kötülük halkımızı "onlar" ve "biz" öbeklerine ayırıp, kutuplaşmayı körüklemek, 'onlar'a duyulan nefretten oy devşirmek çabası olmuştur.

Bu zehirli retorik yalnızca sözde kalmamıştır: Ülkenin en nitelikli insanları 'onlar'dan oldukları şüphesiyle devlet kadrolarından ve ulusal sorumluluklardan uzak tutulmuştur. Sonuçta, ülkenin kaderi liyakatsiz insanlara bırakılmıştır.

Korkunç yıkımın başta gelen nedeni bu vahim tercihtir.

Hiçbir zaman sömürge olmamış olan Türkiye insan sermayesi açısından zengin bir ülkedir. İyi mühendisleri, teknisyenleri, uzmanları vardır. Ama ne yazık ki, rol ve görev dağıtımında, komprador arayan sömürgeci kafası egemen olmuş, 'biz'den olanlar seçilmiş, en iyiler, 'onlar'dan olduğu için dışlanmıştır.

Bu ne büyük bir kötülük, ne ağır bir israftır!"

TIKLAYIN | Büyük felaketin çöküntüsünden: Özlemler ve gözlemler

Tufan Taştan

"Bildiğim tek şey, senin, köylülerin gibi Hatay’da bir enkazın altında ölmediğin!… Evet, doğru, yıkılacağını bilerek bina inşa edenler, gerekli denetimi yapmayanlar ya da önlem almayanlar, görevlilerin şehre geç gelmesine neden olanlar on binlerce insanın ölümüne sebep oldu. Fakat seni deprem öldürmedi Ahmet! Seni kim öldürdü?"

TIKLAYIN | Tanımadığım bir Ahmet’e mektup