Adam Entous Julian E. Barnes/Inti Landauro
The Wall Street Journal
ABD, Suriye hükümetinin kimyasal silah kullanarak 1.100 sivilin ölümüne neden olduğu iddialarına karşılık ülkeye yapılabilecek olası saldırılar için askeri seçenekleri gözden geçirmeye ve uluslararası çapta karşılık verilmesi için diplomatik girişimlere başladı.
Pentagon yetkililerinin Perşembe günü ülkedeki hükümet ve askeriyeye ait bir dizi tesise yapılabilecek hava saldırıları için hedef listelerini güncellediği bilgisi geldi. Uzmanlar Çarşamba günü yaşanan olayın 20 yıldan uzun süreden bu yana en büyük kimyasal silah katliamı olduğunu söylerken Pentagon yetkililerinin ABD Başkanı Barack Obama'nın harekete geçmeye karar vermesi halinde acil durum planlaması yaptığı bildirildi.
Pentagon seçenekler üzerine çalışırken ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius'un yanında, Türkiye, Ürdün ve Avrupa Birliği dış politika başkanları ile bir telefon görüşmesi yaptı. Kerry Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon ile de görüştü.
Suriye yönetimi iddiaları reddetti
Suriye hükümeti ise kendi insanlarına karşı zehirli gaz kullandığı iddialarını reddetti. Suriye rejiminin yanında yer alan İran ve Rusya medyası da Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın uluslararası düşmanlarını kendisine karşı komplo kurmakla suçladı. ABD'li yetkililer kimyasal silah kullanıldığı yönünde "güçlü göstergeler" olduğunu ancak kanıt toplamak ve bunları değerlendirmek için daha fazla çalışılması gerektiğini belirtti.
Ancak rejim, BM Genel Sekreteri Ban'in BM müfettişlerinin kimyasal silah iddialarını araştırmak üzere bölgeye girmesine izin verilmesi isteği konusunda açıklama yapmadı.
Pentagon'un askeri seçenekleri değerlendirdiğini söyleyen ABD'li yetkililer, amaçlarının rejimi devirmek değil, Çarşamba günkü zehirli gaz saldırısının arkasında hükümet güçlerinin olduğunun kesin olarak kanıtlanması halinde Esad'ı cezalandırmak olduğunun altını çizdi.
Seçeneklerinin bilinmesi ise ABD'nin Esad ve destekçilerine yapacağı bir uyarı anlamına gelecektir. İç savaşın başlangıcından bu yana askeri bakımdan müdahil olunmaması için direnen Obama'nın seçenekleri devreye sokmaya hazır olup olmadığı ise henüz net değil.
Kimyasal silah ABD'nin kırmızı çizgisi
Yetkililer Washington'ın Esad rejiminin geçen aylarda küçük ölçekli olarak kimyasal silah saldırıları gerçekleştirdiğine inandığını ancak Çarşamba günü olanlarla ilgili olarak halen kanıt toplama aşamasında olduğunu belirtti.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü Bernadette Meehan, "Olayın aslını öğrenir öğrenmez Başkan nasıl karşılık verileceği konusunda bilgiye dayalı bir karar verecek" dedi.
Obama, Esad'ın kimyasal silah kullanmasının ABD'nin en önemli kırmızı çizgilerinden birini geçmek anlamına geleceğini ve ABD'nin müdahalesiyle karşılaşacağını söylemişti.
Planlarda yer alan ABD'li bir yetkili, güncellemenin gerekmesinin nedeninin Esad güçlerinin günlük olarak yer değiştirmesi olduğunu söyledi. Beyaz Saray için hazırlanan seçeneklerin bazıları ilk olarak geçen yıl geliştirilmişti. Yetkililer güncel kalmaları için sürekli Pentagon tarafından yenilendiklerini belirtti.
