Maliye ve Hazine Bakanı Mehmet Şimşek 2023 yılında bu görevi kabul ederken çok önemli bir açıklama yaptı, Türkiye ekonomisinde "rasyonel" yani "akılcı" politikalara geri dönüleceğine dair güvence aldıktan sonra bu görevi kabul ettiğini açıkladı. Böylece kendisinin görevde bulunmadığı beş yılda Türkiye ekonomisinde "irrasyonel" yani "akıl dışı" politikaların uygulanmış olduğunu da herkese hatırlatmış ve kayda geçirmiş oldu.

Bu süreçte ilginç olan şey, 2023'de Mehmet Şimşek'i bu önemli göreve getiren kişi ile, 2018 yılında onu yanından uzaklaştıran ve "akıldışı" faiz teorisini TCMerkez Bankası'na uygulatarak Türkiye'yi dünyanın en yüksek enflasyonuna sahip ikinci ülkesi haline getiren kişinin aynı kişi olmasıydı.

Enflasyonu kabullenmemenin vebali

Enflasyon söz konusu olduğunda yeterince dikkate alınmayan bir faktör de, halkımızın 1970'lerden bu yana yüksek enflasyonla yaşamaya alıştırılmış bulunması oldu. Bu bilindiği halde siyasi hedeflere varabilmek için faizleri düşürüp büyümeyi pompalamanın ve enflasyonu kamçılamanın ateşle oynamaktan farkı yoktu. Enflasyonu ciddiye almamanın bedelini çoktan öğrenmiş olmamız gerekirdi.

Yükselen enflasyonun başını alıp gittiği ortamda TCMB'yi faizleri düşürmeye zorlayarak ekonomiyi canlı tutma çabalarının geniş kitleyi paradan kaçıp tüketime yöneltmesi kısır döngüyü tamamladı. Tam bir fiyat anarşisi yaşandı Türkiye'de, hemen her alışverişte kazık atanla kazığı yiyenin anlık tercihleri belirleyici olmaya başladı. Kendini besleyen bir ve sonu olmayan bir süreçti bu.  

Şimdi "dezenflasyon" var gündemde

Şimdi Mehmet Şimşek ile TCMB başkanlığına getirilen Hafize Gaye Erkan'ın öncelikli hedefi, ülkemizde yapılması zor olanı yaparak enflasyon virüsünü etkisiz hale getirecek olan süreci, yani "dezenflasyon"u başlatmak.

Başta ABD olmak üzere dünyanın önde gelen ülkeleri yıllık enflasyon yüzde 5'i geçince paniğe kapılıp faizleri artırdı ve enflasyonu kontrol altına aldı. Türkiye ise 70 ülkenin merkez bankalarının hızla faiz artırdığı dönemde ülkeyi keyfi kararlarla yöneten kişinin inadı yüzünden politika faizin düşürmeye devam etti ve azgın enflasyona sürüklendi.

"Dezenflasyon" kolay değil

Çok geç de olsa aklını, yolunun bulunmuş görünmesi olumlu bir gelişme ama "dezenflasyon" sürecinin de zorluklarla dolu olduğunu unutmamak gerekiyor. TCMB'nin yeni başkanı Hafize Gaye Erkan, izlenen yüksek faiz politikasının etkisiyle enflasyonun gerilemeye başlamasıyla birlikte uygulanan politikanın büyümeyi düşürücü etkisinin azalacağını ve yeni dengelerin kurulacağını belirtiyor ama 2024'te ekonomimizde ciddi bir yavaşlamanın yaşanması ve işsizliğin artması olası görünüyor. Öte yandan enflasyon muhasebesinin devreye girmesinin yaratabileceği sorunları da unutmamak gerekiyor.

2024'ün dünya ekonomisi için de kritik bir yıl olması beklenirken Türkiye'nin hedeflerine sadık kalması gerekiyor.

Yerel seçim tehdidi

Finans dünyası Türkiye'deki bu gelişmeleri dikkatle izliyor ve nihayet akılcı politikalara dönülmüş olmasını olumlu bir gelişme olarak değerlendiriyor ama Cumhurbaşkanı Erdoğan için en önemli faktörün seçmenin nabzı olduğunu da hemen herkes öğrendi artık. Bu nedenle 31 Mart'ta yapılacak olan yerel seçimlerin "dezenflasyon" programını olumsuz etkileme olasılığı da gözardı edilmiyor