Beslenmeniz karotenoid’lerden (meyve ve sebzelere renk veren pigmentler) yana zengin olduğunda telomer’lerinizin boyu daha uzun oluyor. Telomer kromozomlarınızın ucunda bulunan DNA parçacıklarıdır. Telomer boyu biyolojik yaşın bir belirteci olarak kabul ediliyor. Telomer boyu uzun olduğunda hücrenin yaşlanması yavaşlıyor. Çok sayıda bilimsel çalışma sağlıklı beslenme ve yaşam tarzı davranışlarının daha uzun telomer anlamına geldiğini zaten gösteriyor.

3660 yetişkin ile Amerika’da yapılan bir çalışmada kanda karotenoidlerin düzeyi ile lökositlerdeki (akyuvar) telomere boyu bakılıyor.* Her bir karotenoid için en düşük ve en yüksek düzey kıyaslandığında, telomer boyunda yüzde 5-8’lik fark görüyorlar. Alfa-karoten, beta-karoten ve beta-kriptoksantin düzeyleri yüksek olduğunda telomer boyu daha uzun bulunuyor. Hücre her bölündüğünde telomer boyu otomotikman kısalır. Bu da hücrede yaşlanmaya neden olur. En sonunda o kadar kısalır ki artık hücre bölünemez. Çevresel ve yaşam tarzı faktörleri telomeraz enziminin aktivitesini etkileyerek telomer’lerin yeniden yapılmasını sağlar (yaşlanma yavaşlar). Araştırmacılar yüksek karotenoid düzeylerinin DNA’yı oksidatif hasardan koruyarak yaşlanma ve kronik hastalıkların ortaya çıkmasını engellediğini düşünüyor.

Alfa-karoten, beta-karoten ve likopen gibi karotenoid’lerin yüksek düzeyleri zaten daha önce de uzun ömür ile ilişkilendirilmişti.** Kanınızda dolaşan karotenoidlerin miktarı, beslenmenizin ne kadar sağlıklı olduğunu gösterir. Aşağıdaki listede karotenoid’lerden zengin yiyeceklerin bir listesini göreceksiniz:

• Alfa-karoten: turuncu ve yeşil sebzeler (balkabağı, havuç ve kara lahana gibi yeşillikler)
• Beta-karoten: turuncu ve yeşil sebzeler (tatlı patates, havuç, ıspanak, kara lahana)
• Likopen: kırmızı/pembe meyveler ve sebzeler (domates, greyfurt, çilekgiller vb)
• Lutein and zeaksanthin: koyu yeşil yapraklı otlar (ıspanak,kale, turpgiller ve şalgam, kara lahana)
• Beta-kriptoksanthin: turuncu/kırmızı meyve ve sebzeler (balkabağı, Trabzon hurması, mandalina/portakal, kırmızı biber)

Yani bu güzel renklileri yerken telomer’lerinizin boyunu uzatın!

Referanslar

1. Shardell MD, Alley DE, Hicks GE, et al. Low-serum carotenoid concentrations and carotenoid interactions predict mortality in US adults: the Third National Health and Nutrition Examination Survey. Nutr Res 2011, 31:178-189.

2. Min KB, Min JY. Association between leukocyte telomere length and serum carotenoid in US adults. Eur J Nutr 2016.