2009 yılında yüzde 8,7 büyüyerek küresel krizin etkilerini en hızlı atlatan Çin ekonomisi 586 milyar dolarlık (4 trilyon yuan) teşvik programının etkisiyle artan enflasyonun düşürülmesine odaklanmış durumda. Çin ekonomisinin hızlı büyümesi, petrole, tüketim mallarına ve diğer ithal mallara olan talebi artırdığı için küresel toparlanmaya yardımcı olsa da bu durum içeride enflasyonu yükselterek gelirlerin düşmesini güçlendirdi. Pekin hükümeti istihdamı yavaşlatacak önlemleri gerektiğinde uygulamaya almanın yanında, hızla artan enflasyonu dizginlemek ve gayrimenkul ile hisse senetlerinde oluşabilecek balonu engellemek için yeni tedbirler de alma peşinde. Bu tedbirlerden en yenisi ise, bankalara stres testi uygulama kararını alması.
Takip edenler hatırlayacaktır; geçtiğimiz haftalarda Avrupa bankalarına uygulanan stres testinin sonuçlarına göre yedi banka testi geçemedi. Merkezi Londra’da bulunan Avrupa Banka Denetimcileri Komitesi’nin (CEBS) verilerine göre teste tabi tutulan 91 bankadan sadece 7’si başarısız oldu. Bu bankalar Almanya, Yunanistan ve İspanya’dan. Bugüne kadar rutin olarak düzenlenen ancak sonuçları kamuoyuyla paylaşılmayan bu testlerde, 7 bankanın beklenen performansı gösterememesi, “olası bir kriz ve ekonomide küçülme durumunda kendi imkanlarıyla ayakta kalacak kadar dirençli olmayacağı ve kaynaklarında açık olacağı” anlamına geliyor.
Avrupa bankalarına uygulana stres testinin piyasalarda yarattığı etki Çin’inde, artan emlak fiyatları üzerine bankalara stres testi uygulama kararı almasına neden olduğu anlaşılıyor. Çin hükümetinin özellikle konut sektöründeki spekülasyonlar ve fiyatlardaki aşırı yükselişlerin önüne geçme konusundaki kararlılığı stres testinin asıl amacını oluşturuyor.
S&P, yayınladığı raporda Çin bankacılık sisteminin ‘durağan’ bir görünüm sergilediğini belirtti.
S&P, ‘Yükselen Kredi Kalitesi Riskleri’nin Çin’in Bankacılık Sektörünü Zayıflatması Öngörülmüyor’ başlığı ile yayınladığı raporda Çin bankacılık sektörü için yüksek kredi kayıplarını üzün süredir değerlendirmelere dahil ettikleri biliniyordu. S&P ayrıca Çin bankacılık sektörünün yapısal güçlerinin de farkında olduklarını; iyi faaliyet karlılığı, güçlü likidite profili ve yeterli sermaye oranına sahip olduklarını ifade ederek öngörülebilir bir gelecekte yaşanacak her hangi bir krize karşı koyabileceğine de inandıklarını belirtti.
S&P, bu değerlendirmeleri yaparken, Çin Bankacılık Düzenleme Kurumu, ülkedeki bankalardan, bazı şehirlerdeki emlak sektöründe olası bir yüzde 60’lık düşüş senaryosu üzerinden stres testleri uygulamasını istedi. Kurum ayrıca Pekin, Şanghay, Şenzen ve Hangzhou gibi şehirlerde faaliyet gösteren bankalardan, üçüncü evini almak isteyenlerin yaptıkları kredi başvurularını geri çevirmelerini de talep etti.
Bankacılık Düzenleme Kurumu’nun bankalardan stres testleri kapsamında emlak fiyatlarının artışında etkili olan çimento, çelik ve sanayi malzemeleri gibi sektörlere sağlanan krediler için de test uygulamasını istediği ifade ediliyor Piyasalarda oluşan ortak kanı yapılacak olan test sonuçlarının öncekinden kötü çıkabileceği yönünde daha çok. Çin bankalarının mayıs ayında yaptığı stres testi sonuçları emlak fiyatlarındaki yüzde 30’luk bir düşüşün bankalardaki batık tutsat (mortgage) oranını yüzde 2,2 artıracağını göstermişti zaten.
Pekin hükümetinin konut sektöründeki spekülasyonlar ve fiyatlardaki aşırı yükselişlerin önüne geçmek amacıyla, hem piyasaya müdahale etmesi hem de bankaların reflekslerini ölçmeye yarayan stres testini uygulaması sokması, ekonomiyi hiçbir şekilde boş bırakmayacağı anlamına geliyor.
