Yaklaşık bir buçuk aylık sert bir yükseliş dönemini geride bıraktık. İyi ve kötü haberlerin peş peşe geldiği son günlerde uluslar arası piyasalar bu haftayı gelgitlerle geçirdi. ABD’de stres testinin muhtemel sonuçları, başta bankalar olmak üzere şirket bilançoları, ABD Hazine Bakanı Geithner’in açıklamaları son birkaç günün öne çıkan haberleri oldu.
Dün ise önce Avrupa’nın en büyük iki ekonomisinden önemli haberler geldi, ardından IMF Nisan 2009 Dünya Ekonomik Görünüm Raporunu açıkladı.
İngiltere
İngiltere’de işsizlik %6.7 ile son on iki yılın en yüksek düzeyine ulaşırken, bütçe açığının ve devlet borçlanmasının da yüksek düzeylere ulaşması bekleniyor. İngiltere ekonomisi 2009’u %3.5 küçülerek tamamlayacak. Bu oran 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana görülecek en düşük oran olacak. Kamu borcunun milli gelire oranında üç yıl boyunca artış olacak 2013’te %80’e yaklaşacak. Hükümet tarafından ilgi çekecek bir hamle ise, yapılacağı geçtiğimiz sonbaharda açıklanan, yüksek gelir grubuna yönelik gelir vergisi oranının %45’ten %50’ye yükseltilmesi.
Almanya
Almanya uyguladığı ekonomik programla, geçtiğimiz dört yılda önemli ölçüde istihdam yarattı ve işsizlik oranını düşürmeyi başardı. Ancak, krizin kaçınılmaz etkisiyle bu trendin sonuna gelindi ve işsiz sayısı artmaya başladı. Dün gelen araştırma sonuçları, önümüzdeki iki yıl boyunca işsiz sayısının hızla artacağını ortaya koyuyor. Diğer taraftan, önde gelen ekonomi enstitüleri tarafından, 2009 yılında alman ekonomisinin %6.1 küçüleceği, işsiz sayısının 3.7 milyona ulaşacağı tahminleri yapılıyor. Almanya, yüksek ihracatı nedeniyle, gelişmiş ülkeler arasında sanayi üretimi ve ihracatı en hızlı gerileyen birkaç ülkeden biri.
IMF’nin Ekonomik Görünüm Raporu
IMF ekonomistleri, krizin getirdiği belirsizlik nedeniyle haklı olarak, ekonomik tahminlerini sürekli güncelleştiriyorlar. Yanlış hatırlamıyorsam, geçtiğimiz yazdan bu yana beşinci kez büyüme tahminleri yenileniyor. Sn tahmine göre, Dünya ekonomisi 2009’da %1.9 küçülecek. Canlanma bu yılın sonlarından görülmeye başlayacak ancak işsizlik artmaya devam edecek. İşsizlikte azalma sinyalleri 2010’dan sonra gelmeye başlayacak.
Gelişmiş ülkeler bu yılı %3.8 küçülerek tamamlayacak. ABD %2.8, Euro kullanan ülkeler %4.2, Japonya %6.2, Almanya %5.6, Rusya %6 küçülecek. Büyümeye devam edenler %6.5 ile Çin ve %4.5 ile Hindistan ekonomileri olacak. Türkiye’nin ihracatında yeni hedef pazarı olan Orta-Doğu ülkeleri ise bu yılı %2.5 büyüyerek tamamlayacaklar.
Türkiye’nin ise 2009’da %5.1 küçüleceği, 2010’da ise %1.5 büyüyeceği, cari açığın milli gelire oranının bu yıl -%1.2, gelecek yıl ise -%1.6 olması bekleniyor.
***
IMF raporu, uzun zamandır dile getirilen ‘resesyonun uzun süreceği’ ve ‘toparlanmanın hızlı olmayacağı’ beklentilerinin gerçekleşmeye başladığını göstermesi açısından önem taşıyor.