2013 için birçok uluslararası kurum parlak bir yıl tahmini yapmamıştı. Fakat son beş yılda alıştığımız üzere, bu pek de parlak olmayan tahminler, yıl içinde daha kötüleri ile revize edildi. Artık gerek dünya ekonomisi, gerek uluslararası ticaret için daha düşük büyüme beklentilerine sahibiz.

İşin ilginci şu ki; yılın ilk yarısı için daha belirgin tahminler yapılabilirken ikinci yarısına yönelik değişkenler daha muğlak. Bu hem dünya ekonomisi, hem de Türkiye ekonomisi için geçerli.

Yaklaşık bir ay sonra 2. çeyrek büyüme oranı TÜİK tarafından açıklanacak. İlk çeyrekte yüzde 3 büyüyen ekonomimiz, bakalım 2. çeyrekte ne kadar büyümüş olacak…

Bu sorunun cevabını o gün göreceğiz. Ama şimdiden bu konuda yorum yapmamıza zemin hazırlayan bazı işaretler var. Bunlar dış ticaret, sanayi üretimi, hizmet ticareti, turizm ve inşaat istatistikleri. Hepsini inceleyip uzun uzun zamanınızı alacak değilim elbette.

Fırından son çıkan veri, sanayi üretimine bakalım…

Yukarıdaki grafik 2008 başından bu yana sanayi üretim endeksini gösteriyor. Siyah çizgi ise mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış veri.

Haziran ayında sanayi üretim endeksi 120’ye yükseldi. Bu, geçen yıla göre yüzde 3’lük artış anlamına geliyor. Böylece 2. çeyrek tamamlanmış oldu. 2. çeyrekte sanayi üretiminde artış yüzde 3.2. İlk çeyrekteki artış yüzde 1.3’tü. Yani ilk çeyreğe göre daha iyi bir performans var elimizde. Bu büyüme açısından iyi bir gelişme.

Büyüme tahmini için biz ışık tutan başka bir gösterge mal ve hizmet dış ticareti. Mal ticaretinde 2. çeyrek verileri tamamlandı ama hizmet ticareti için bu Perşembe’yi bekliyoruz. Yine de elimizdeki natamam göstergeler şunu açıkça gösteriyor: Dış talep zayıf ve bu da net ihracatın büyümeye katkısının negatif olacağına işaret ediyor. Ancak bunun boyutunun düşük olacağını da vurgulamak gerekiyor.

Bir süredir eskisi gibi yüksek büyüme hızları görmüyoruz. Rakamların küçülmesi, GSYİH’nin bileşenlerinin büyüme katkısını da eskisinden daha önemli ve belirleyici hale getirdi. Bunu özellikle, kamu kesimi için söyleyebiliriz.

Şimdi başlığa dönelim… İkinci çeyrekte büyüme ne olacak?

Eldeki veriler ile tahmin sonuçları ikinci çeyrekte ekonominin yüzde 3.4 civarında büyümüş olduğunu gösteriyor. Perşembe açıklanacak hizmet ticareti verileri bu sonucu muhtemelen fazla etkilemez. Gerçeğin ne olduğunu 10 Eylül’de TÜİK söyleyecek…