18 Ekim 2023

R.A'nın ölümü ve "dirençli toplum" bütçesi

Kalkınma planları dediğiniz metinler o ülkenin çocuklarının gençlerini yaşatmıyorsa ne işe yarayacaktı? Bütçeyi "direçli toplum" önceliği gözeterek hazırlarken, ülkenin gençlerine umudu direnci veremedikten sonra o bütçedeki trilyonlarla ne yapacaktınız ki?

"Rahatsız olduğum bi konu var. Türkiyede çocuklar gençler intihar ediyor her gün ve hiçbir şey değişmiyor. Haberi bile yapılmıyor artık. Herkes intihar eden kişiyi suçluyor. Ardından küfür ediyor, iftiralar atıyor. Kimse istemez bunun olmasını yani keşke bu kadar pis bir toplumda yaşamasaydık keşke ülke daha iyi bi durumda olsaydı belki bu kadar genç çocuk intihar etmezdi."

R.A, Eskişehir Anadolu Üniversitesi öğrencisiydi. 21 yaşındaydı. 15 Ekim Pazar sabahı, Yunus Emre Kampüsü yemekhanesinde cansız bedeni asılı olarak bulundu.

Üniversite açıklaması saatler sonra, geceyarısına doğru geldi. Dünya Gıda Günü başlamak üzereyken...

"Elim hadise"den derin üzüntü duyulmuştu.

Yayımlanan ilk haberlerde, R.A'nın ekonomik sebeplerle yaşamına son verdiği belirtilmişti. Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı açıklamada yaptı, gerekçenin ekonomik sebepler olmadığını bildirdi. Yanıltıcı ve yönlendirici paylaşımlara itibar edilmemesi istendi.

Oysa R.A'nın herkese açık sosyal medya hesabına birkaç dakika göz gezdirmek, sayısı çok da fazla olmayan mesajlarını geriye doğru okumak, ta gerilerden gelen yoksulluğu, yoksunluklarını görmeye yetecekti. Bir paylaşımında, 12. sınıftayken (lise son) arkadaşının bilgisayarını çok beğendiğini, ancak 600 TL'si olmadığı için alamadığını anlatıyordu sözgelimi. "Fakirliği övenin evveliyatın..." diye küfürlü biten o mesaj, görmek isteyen için "ekonomik sebeplerden" öyle böyle değil, bayağı ağır bir kesitti.

O yetmezse, nisan ayında yazdığı "Her girdiğimiz markette, AVM'de, manavda bile sefilliğimiz suratımıza vuruluyor, niye yaşıyoruz" notu bir fikir verirdi belki, R.A'nın neden "gittiği" konusunda.

R.A'nın herkese açık sosyal medya hesabında, seyrek aralıklarla yazdığı paylaşımları üç dört dakika okumak, yoksulluğu, gelecekten umutsuzluğunu, hatta beslenme yetersizliğinden vitaminsizlikten yakındığını, 14-28 Mayıs seçimleri için çok umutlanıp, sonuçlar üzerine derin bir hayalkırıklığı yaşadığını anlamaya yetecekti; evet.

Desen: Selçuk Demirel

"Haber bile olmuyor"

Yazımın girişindeki alıntı, onun sosyal medya hesabındaki uzunca son mesajından bir bölüm.

R.A, Türkiye'de gençlerin hemen her gün intihar ettiğini ve artık bunun haber bile olmadığını söylüyor.

Bugün, TBMM'ye yeni sunulan 12. Kalkınma Planı'nın, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'ın TBMM'de sunuşunu yaptığı 2024 bütçe kanun teklifini yazmayı düşünüyordum. Yılmaz, basın toplantısında 2024 bütçesinin "dirençli şehirler, dirençli ekonomi ve dirençli toplum" öncelikleri gözetilerek hazırlandığını söylemişti.

Kalkınma planları dediğiniz metinler o ülkenin çocuklarının gençlerini yaşatmıyorsa ne işe yarayacaktı? Bütçeyi "direçli toplum" önceliği gözeterek hazırlarken, ülkenin gençlerine umudu direnci veremedikten sonra o bütçedeki trilyonlarla ne yapacaktınız ki?

R.A'nın hepimize sorumluluklarımızı hatırlatan notu, benim için çok sarsıcı oldu. Bunca senedir haberlerini dosya dosya yazdığım, anlattığım yolsuzlukların kamu kaynaklarının dağıtılmasındaki tercihler ile R.A'nın umutsuzluğu, alamadığı bilgisayar, eksikliğini dile getirdiği vitamin, gönlünce yiyemediği yemekler arasındaki bağı düşündüm. Makamların, koridorların, ünvanların, sayıların ağırlığı içinde unufak olan, anlamını yitiren, kimseye kusur atfedilemez hale getiren kamusal sorumluluğu.

Umarım siyasetçi de düşünür benim düşündüklerimi. Umarım R.A'nın son mesajında dediği gibi ertesi gün unutulup gitmez. Umarım bütçesini "dirençli toplum" diye hazırlayan bir iktidarın yönettiği ülkenin muhalefet siyasetçisi aklını başına alır.

Kendilerinden başka kimsenin umurunda olmayan pespaye pazarlıkları hesapları bir kenara bırakır, gençlere umut direnç kaynağı olmayı kendine dert eder.

Umarım.

Çiğdem Toker kimdir?

Çiğdem Toker, Diyarbakır'da doğdu. Denizli Lisesi'nden mezun oldu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Gazeteciliğe üniversite öğrencisiyken Anka Ajansı'nda başladı. Günaydın, Ankara Ulus gazetelerinde, Nokta dergisinde stajlar yaptı.

Anadolu Ajansı'nın sınavlarını (1988) kazanarak, adliye, Devlet Güvenlik mahkemeleri (DGM), yüksek yargı muhabiri olarak çalıştı. 1990-1993 yıllarında haftalık Ekonomik Panorama dergisinde; sonrasında da kesintisiz 15 yıl Hürriyet Gazetesi Ankara Bürosu'nda ekonomi muhabiri olarak görev yaptı. Burada maliye, vergi, özelleştirme, enerji, rekabet politikalarını izledi. 1994 ve 2001 ekonomik krizlerini, IMF ile ilişkileri, kriz kapsamında çıkarılan kanunların TBMM'deki yasama süreçlerini haberleştirdi. Çeşitli ülkelerde Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası toplantıları muhabir olarak takip etti.

Habertürk gazetesinin ilk Ankara temsilcisi olarak gazetenin Ankara bürosunu kurdu. İstifa ederek ayrıldı. İnternet gazetesi T24'ün ilk yayınlarında OECD'nin "Futbolda Kara Para Aklama" raporunu konu alan dizi yazısıyla yer aldı. Köşe yazarı ve Ankara Temsilcisi olarak çalıştığı Akşam gazetesinden, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun (TMSF) el koyma sürecinde kendi isteğiyle ayrıldı.

2013-2018 yılları arasında Cumhuriyet gazetesinde köşe yazarlığı yaptı. Gazetenin sahibi konumundaki Cumhuriyet Vakfı yönetimi değiştikten sonra kendi isteğiyle ayrıldı. 2018'de katıldığı Sözcü gazetesindeki yazılarına 2022 Kasım ayında 'küçülme' gerekçesiyle son verildi. Fox TV kanalında yayımlanan "Orta Sayfa" adlı haber programında yorumcu olarak yer alıyor.

Eleştirel finans haberciliği olarak da tanımlanan yazıları hakkında kimileri astronomik, çok sayıda manevi tazminat davası açıldı. Konusu bir imar haberi olan yazısı hakkında hapis cezası istemiyle yargılandı. Kamu ihaleleri ve şirketleri konu alan çok sayıda yazısı da Sulh Ceza hâkimlikleri kararlarıyla erişime engellendi.

Kitapları

- Adım da Benimle Beraber Büyüdü- Abdüllatif Şener, Doğan Kitap, 2008

- "Türkiye'de Sağlıkta Kamu Özel Ortaklığı - Şehir Hastaneleri" kitabına makale katkısı, İletişim Yayınları, 2018

- Kamu İhalelerinde Olağan İşler - Tekin Yayınevi, 2019

Ödülleri

- İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi "En Başarılı İktisat Muhabiri Ödülü" (1995)

- Sabah Gazetesi "Muammer Yaşar Bostancı Haber Yarışması Büyük Ödülü" (1997)

- Türkiye Ziraat Odaları Birliği "Basında Tarım Ödülü" (2000)

- Milliyet Gazetesi "Abdi İpekçi Barış ve Dostluk Ödülü" – "Taksiyarhis'in Zehra Teyzesi" başlıklı röportaj (2001)

- Türkiye Gazeteciler Cemiyeti-TGC "Sedat Simavi Gazetecilik Ödülü" |"Evcil'in Dönüşü" dosyası – (2005)

- European Press Prize "The Mystery of the Secret Funds" – "Yorumcu Ödülü"nde kısa liste (2015)

- Halkevleri "Basın Ödülü" (2016)

- Uluslararası Şeffaflık Derneği Ödülü (2016)

- İstanbul Tabip Odası "Basında Sağlık Ödülü" (2016, 2018 ve 2019)

- TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi "Emre Madran Koruma Ödülü" (2017 ve 2019)

- Eskişehir - Bilecik Tabip Odası "Halk Sağlığı Ödülü" (2017)

- ÇGD "Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Ödülü" (2017)

- ÇGD Bursa Şubesi "Meslekte Dayanışma Ödülü" (2018)

- Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü "Uluslararası Cesaret Ödülü - Kısa liste" (2018)

- Sedat Simavi Gazetecilik Ödülü – "Kamu İhalelerinde 21/b Usulü" dosyası-(2018)

- Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği "Önder Kadınlar Ödülü" (2019)

- Rekabet Derneği "Adil Rekabete Katkı Ödülü" (2019)

- TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası "Hasan Balıkçı Onur Ödülü" (2020)

- Halkevleri Dayanışma Ödülü (2020

- Ankara Tabip Odası – "Şehir hastanelerinin ekonomi politiğini tüm gerçekliğiyle ortaya koyarak kamuya ve sağlık çalışanlarına etkilerini görünür kılan haberleri" nedeniyle (2021)

- TMMOB Şehir Plancıları Odası - Kent Planlama Basın Ödülü (2021)

- İzmir Gazeteciler Cemiyeti "Hasan Tahsin Basın Özgürlüğü Ödülü" (2021)

- SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği "Yılın Kadınları" Ödülü (2021)

- Alanya Gazeteciler Cemiyeti - Ulusal Basında Yılın Gazetecisi Ödülü (2021)

 

 

 

 

Yazarın Diğer Yazıları

Muhafazakâr iktidarın ağaç sevgisi

Ağaçları kesiyorsunuz, ama bu fiili anmadan nakil ve kaldırma diyorsunuz. Bu da AKP tipi muhafazakârlığın başka bir riya sayfası

Arhavi'de madencilik istenmiyor

Artvin Milletvekili Faruk Çelik'e şu soruyu yönelttim: "Sayın Bakan, ortada yapılıp sonuçlanmış bir ihale var. Resmi Gazete'de yayımlanmış. Arhavililer bu noktadan sonra geri adım atılmayacağı kanısında. Sizce geri adım atılır mı?"

Bütçeye eklenecek 45. KÖİ yükümlüsü

Döviz kurlarındaki artış ve ABD ile Avrupa enflasyonlarına göre yapılacak artış oranlarına ek olarak, yeni eklenen şirketler de bütçeden aktarılacak kaynağı katlayacaktır

"
"