Parlamentonun üst kanadından yurtdışına asker gönderme izni almasının ardından ayı gün içerisinde Suriye’nin Hama ve Humus kentlerindeki IŞİD hedeflerine hava saldırısı düzenleyen Rusya’nın 3 Ekim’de Türkiye’nin hava sahasını ihlal ettiği açıklandı. Başta Türkiye NATO'ya üyelerden kınama açıklamaları gelirken, Rusya ise ihlalin "navigasyon hatası"ndan kaybnaklandığını iddia ederek, "SU-30 jeti Türk hava sahasına birkaç saniyeliğine girdi” dedi. Türkiye'nin nota verdiği Rusya'dan, “Türkiye ile ilişkimiz çok yönlü. Bu yüzden zedelenmez” açıklaması yapıldı.
Dışişleri Bakanlığı bugün duyurduğu ihlalin ardından bir açıklama yaparak Rusya’ya sert tepki gösterdi ve şu ifadeleri kullandı:
"Söz konusu ihlal, Rusya Federasyonu’nun Ankara Büyükelçisi, Bakanlığımız Müsteşar Vekili tarafından Bakanlığa çağrılarak kuvvetle protesto edilmiş, bu tür bir ihlalin tekerrüründen kaçınılması önemle talep edilmiş, aksi takdirde yaşanabilecek arzu edilmeyen bir hadiseden Rusya Federasyonu’nun sorumlu olacağı bildirilmiştir.
Ayrıca, Sayın Bakanımız Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'u 3 Ekim günü arayarak konuyla ilgili benzer görüşleri tekrarlamış ve tepkimizi dile getirmiştir. Sayın Bakanımız, ABD, İngiltere, Fransa, İtalya Dışişleri Bakanlarıyla da durumu değerlendiren telefon görüşmeleri yapmıştır. Sayın Bakanımız NATO Genel Sekreteri ve Almanya Dışişleri Bakanıyla da konuyu ele alacaktır.”
Rusya'dan ikinci ihlal
Dışişleri Bakanlığı Rusya'ya ait jetlerin, 3 Ekim'in ardından 4 Ekim'de de Türk hava sahasını ihlal ettiğini açıkladı. Rusya Büyükelçisi Andrey Karlov'un bakanlığa çağrıldığını söyleyen Dışişleri Bakanlığı, "İhlal kuvvetle ikinci kez protesto edildi" dedi.
CNN Türk'te yer alan habere göre, Dışişleri Bakanlığı, "Rus savaş uçağı 2. kez Türk hava sahasını ihlal etti. 4 Ekim'deki ikinci ihlal için Rusya Büyükelçisi bakanlığa çağrıldı. İhlal kuvvetle ikinci kez protesto edildi" açıklamasını yaptı.
Rusya: SU-30 jeti Türk hava sahasına birkaç saniyeliğine girdi
Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamanın ardından, hava sahası ihlalinin “navigasyon sorunu”ndan kaynaklandığını belirten Rusya, akşam saatlerinde bir açıklama daha yaptı. CNN Türk’ün haberine göre Rusya Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, "SU-30 jeti Türk hava sahasına birkaç saniyeliğine girdi” dendi.
Hurriyet Daily News'dan Sevil Erkuş'un haberine göre, Rusya Türkiye'ye, ihlalin "navigasyon hatası"ndan kaynaklandığını bildirdi. Ankara'daki Rus Büyükelçiliği yetkilileri de Hurriyet Daily News'a yaptıkları açıklamada, Moskova'daki Türk askeri ataşesinin hatayla ilgili bilgilendirildiğini belirtti.
Türkiye nota verdi, Rusya "ilişkilerimiz çok yönlü, zedelenmez" dedi
Hürriyet Gazetesi Moskova Temsilcisi Nerdun Hacıoğlu’nun haberine göre, Türk Dışişleri’nin notasına Kremlin’den ise “Türkiye ile ilişkimiz çok yönlü. Bu yüzden zedelenmez” yanıtı geldi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in basın danışmanı Dimitri Peskov, Kremlin’de düzenlediği günlük basın brifinginde, Türkiye’nin verdiği notaya da değindi. Peskov, “Türkiye ile aramızdaki ilişki çok yönlü ve geniş alanları kapsıyor. Adı geçen uçak vukuatıyla ilgili Ankara’daki büyükelçimiz gerçekten Türk Dışişleri Bakanlığı’na çağrılmıştır. Ancak biz bu olayın ikili ilişkileri zedelemeyeceğini düşünüyoruz. Ankara’nın bize verdiği notada birtakım veriler sıralanmakta. Biz bu verileri inceledikten sonra Türkiye’ye daha detaylı yanıt vereceğiz” dedi.
Davutoğlu: Angajman kurallarımız belli...
Habertürk TV’de Veyis Ateş’in sorularını yanıtlayan Başbakan Ahmet Davutoğlu, Rus uçaklarının Türk hava sahasını ihlal etmesine ilişkin olarak, "Angajman kurallarımız bellidir. Önce uyarırız. Rusya bizim dostumuz ve komşumuzdur. Suriye meselesi iç savaşın içinde bir diktatörle terör örgütlerinin arasına sıkışmış bir durumdadır. Uçan kuş bile olsa gerekli müdahaleler olur” ifadelerini kullandı.
NATO Genel Sekreteri: Rusya bölgenin güvenliği ya da istikrarına katkıda bulunmuyor
Türkiye Dışişleri Bakanı Feridun Sinirlioğlu’yla görüşen NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de Rusya'nın Türkiye hava sahasını ihlalinin kabul edilemeyecek bir durum olduğunu belirterek, NATO üyesi ülkeleri durumu görüşmek üzere acil toplantıya çağırdı. Stoltenberg, "Rusya'nın eylemleri bölgenin güvenliği ya da istikrarına katkıda bulunmuyor" dedi.
NATO'dan kınama
NATO büyükelçilerinin, Türkiye'nin talebi üzerine Brüksel'de toplanmasının ardından yapılan açıklamada, Rusya'nın bu eylemi "son derece tehlikeli ve sorumsuzca" olarak nitelendirildi.
Rusya'nın acilen bu olaya izahat getirmesini isteyen NATO, "Müttefikler, Türk hava sahasına yönelik ihlalleri şiddetli şekilde protesto etmektedir ve NATO hava savasının ihlal edilmesini de kınamaktadır" ifadesini kullandı.
ABD: Sehven yaşandığına inanmıyoruz
Rusya’nın Suriye’deki IŞİD hedeflerini vurmasının ardından, operasyonlar da sivillerin de hedef alındığını iddia ederek Rusya’yı kınayan ABD Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada ise "Rus hava sahası ihlalinin sehven yaşandığına inanmıyoruz" denildi.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry de Rus savaş uçağının Türk hava sahasını ihlal etmesinin, kendisini "fazlasıyla endişelendirdiğini" söyledi. Reuters'ın haberine göre; Kerry, Şili ziyareti sırasında yaptığı açıklamada, Dışişleri Bakanı Feridun Sinirlioğlu'nun bu olayın ardından kendisini aradığını belirtti. Konuyu ABD Savunma Bakanı Ashton Carter ve Beyaz Saray ulusal güvenlik danışmanı Susan Rice ile de ele aldıklarını ifade eden Kerry, "Fazlasıyla endişeliyiz. Çünkü şurası kesin ki; Türkiye, hakları doğrultusunda karşılık vererek bu uçağı düşürebilirdi. Bu tam da bizim daha önceden uyardığımız bir konu" dedi.
İngiltere: Pervasız ve endişe verici
İngiltere Dışişleri Bakanı Philip Hammond da konuyla Twitter hesabından bir açıklama yaparak, "Türk hava sahasına yönelik Rus ihlali hali hazırda çok riskli olan durumu daha ciddi hale getirmektedir. Bundan vazgeçmesi için Rusya Dışişleri Bakanlığına çağrıda bulunuyorum" mesajını verdi.
İngiltere'nin Ankara Büyükelçisi Richard Moore da, "Rusya’nın Türk hava sahasını ihlali pervasız ve endişe vericidir. Birleşik Krallık ve diğer NATO müttefikleri, Türkiye ile omuz omuzadır" diye tweet attı.
İspanya: Türkiye ve NATO'ya karşı taahhütlerimizi yerine getireceğiz
Anadolu Ajansı'nın haberine göre, İspanya Savunma Bakanı Pedro Morenes de ülkesinin NATO misyonu kapsamında Türkiye'de konuşlandırdığı Patriot füzelerinin Suriye'den gelebilecek saldırıları engellemeye yönelik olduğunu belirtti. Morenes "Türkiye'deki misyonumuz NATO ile bağlantılıdır ve Rusya için değil Suriye'nin olası bir saldırısında Türk halkını korumak içindir. (Hava sahası ihlali) Rusya ve Türkiye arasında olan bir kazadır ve umarım bir daha tekrarlamaz. Türkiye bizim dostumuz ve müttefikimizdir. Türkiye ve NATO'ya karşı taahhütlerimizi yerine getireceğiz" diye konuştu.
