Türkiye Araştırmacılar Derneği (TÜAD), Cumhurbaşkanlığı seçimi sonrasında ortaya çıkan tartışmalar üzerine yaptığı inceleme çağrısına olumlu yanıt veren tek kamuoyu araştırma kuruluşu olan KONDA'ya ilişkin denetim raporunu açıkladı. Raporda "bütün sorulara açık bir şekilde cevap verdiği ve inceleme sürecinde şeffaf davrandığı için teşekkür edilen" KONDA için, "Araştırmanın süreçleri incelendiğinde teknik olarak gereken aşamalardan geçildiği, örneklem planının ve seçme sisteminin uygunluğu, veri toplamanın ilgili kurallara göre fiilen gerçekleştirildiği sonucuna varıldı. Çalışma müşterilerine kesilen faturaların da pazar teamüllerine uygun olduğu görüldü" tespitleri paylaşıldı.
10 Ağutos'ta yapılan Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarına ilişkin tahminleri nedeniyle yazılı bir açıklama yaparak özür dileyen ve araştırmalarını denetime açan tek kamuoyu araştırma şirketi olan KONDA'da yapılan incelemeler tamamlandı.
Yönetim Kurulu Başkanlığı'nı Tarhan Erdem'in, Gemel Müdürlüğü'nü Bekir Ağırdır'ın yürüttüğü KONDA Araştırma'ya ilişkin olarak TÜAD'dan yapılan açıklama aynen şöyle:
Türkiye Araştırmacılar Derneği (TÜAD) Basın Açıklaması
TÜAD Seçim araştırmaları incelemesi sonuçlandı
TÜAD Eski Başkanlarından Bülent Gündoğmuş, akademisyen araştırmacı Doç. Dr. Güntaç Özler ve Handan Bilgiç’ten oluşan İnceleme Kurulu, bir kısım araştırma şirketlerinin Cumhurbaşkanlığı seçimi ile ilgili araştırmaları konusunda incelemesini tamamladı. Bu konudaki raporunu Konda ve diğer şirket yetkililerine iletti. Konunun kamuoyu ile paylaşmak istediğimiz özet sonuçları şöyledir:
Araştırmaları İnceleme Kurulu tarafından gündeme alınmış olan şirketlerden ikisi İnceleme Kurulu denetleme formunu cevaplayamayacağını bildirirken, 5 şirket ise hiçbir yanıt vermeyerek ve verilen ek sürelere itibar etmeyerek sürece katılmamışlardır. Konda Araştırma ve Danışmanlık A.Ş ise, sağladığı ayrıntılı ve belgeli raporla bu sürece katkıda bulunmuştur.
İnceleme Kurulu, sorulan bütün sorulara açık bir şekilde cevap verdiği ve inceleme sürecinde şeffaf davrandığı için Konda’ya özellikle teşekkür etti.
Araştırmanın süreçleri incelendiğinde teknik olarak gereken aşamalardan geçildiği, örneklem planının ve seçme sisteminin uygunluğu, veri toplamanın ilgili kurallara göre fiilen gerçekleştirildiği sonucuna varıldı. Çalışma müşterilerine kesilen faturaların da pazar teamüllerine uygun olduğu görüldü.
Çalışma sonuçları ile seçim sonuçları arasındaki farkın ”sampling variability”, örneklem değişkenliği kavramı ile açıklanabileceği, bunun araştırma şirketinden bağımsız bir davranış değişikliği anlamına gelebileceği değerlendirildi.
Soru kağıdı yapılanması içinde seçime katılma eğilimi ile ilgili belirlemenin öncelikle yapılmasının, seçime katılmanın düştüğü ve bunun heterojen dağıldığı noktalarda öngörülmeyen farlılıklar yaratabileceği konusunun üzerinde daha detaylı durulması önerildi.
Seçim araştırması sonuçlarının sadece müşterilerle paylaşılması, müşteri özel olarak medya olmadığı müddetçe kamuoyu ile paylaşılmamasının bir uygulama kültürü haline dönüşmesinin doğru olacağı belirtildi. Aynı zamanda, TÜAD’ın da bu konularda bir uygulama beraberliği oluşturmak üzere çalışmalarına devam etmesi tavsiye edildi.
Yanıt vermeyi reddeden ve hiç yanıt vermeyen firmaların yöntemlerine TÜAD'ın onay ve desteğinin olmadığını bu vesile ile bildirmek isteriz. Yöntemleri ve araştırma süreçlerini denetime açmayan ya da açamayan şirketlerin araştırmaları TÜAD açısından “yok” mertebesindedir. Sayın kamuoyuna, araştırma talep eden kişi ve kurumlara iş yaptıracakları firmalar için TÜAD desteği aramalarını önermek isteriz.
TÜAD olarak medya mensuplarının araştırmalar ve medyada yayınlanması konusunda daha titiz davranmasıyla bu konuda karşılaştığımız sorunları giderebileceğimize inanıyoruz. Kamuoyuna TÜAD üyesi kuruluşlara özellikle itibar etmelerini ve TÜAD üyeleri ile ilgili bir değerlendirmeleri olursa da hemen paylaşmalarını öneriyoruz.
Saygılarımızla,
Türkiye Araştırmacılar Derneği
