Marmara Üniversitesi'nden 'Erdoğan'ın diploması' için açıklama: Rektörün imzası yok çünkü...

Marmara Üniversitesi, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın üniversite diplomasına ilişkin tartışmalara yönelik yaptığı açıklamada, “Sayın Cumhurbaşkanımızın lisans düzeyinde ‘dört yıl’ eğitim veren ‘Ticarî Bilimler Fakültesi’nden mezun olduğu sabittir” denildi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'a 2011 yılında isteği üzerine, 'duplikata' verildiği ve bu belgede dekan ve rektörün imzasının bulunmadığı ifade edilirken, 4 sayfalık açıklamada, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın diplomasının görüntüsüne yer verilmedi.

Marmara Üniversitesi Rektörü Prof. Mehmet Emin Arat imzalı duyuruda, "Hukukî niteliği ve tarihî seyri resmî kayıt ve belgelere dayalı olarak açıklanan konu hakkında yalan ve yanlış bilgilerin paylaşılmaya devam edilmesi halinde, Marmara Üniversitesi olarak kurumsal haklarımızı yargı yolu ile korumak için gerekli girişimlerde bulunacağımızı kamuoyunun bilgisine saygı ile sunarım" ifadesi yer alıyor.

Kamuoyunda Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın üniversite diplomasına yönelik tartışmalar üzerine Marmara Üniversitesi Rektörü Memet Emin Arat bir açıklama yayımladı.

Marmara Üniversitesi'nden yapılan açıklama şöyle: 

Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN’ın öğrenimi, mezuniyeti ve diploması hakkında görsel ve yazılı basın ile sosyal medyada yer alan bilgi kirliliği çerçevesinde üniversitemize yöneltilen haksız ithamların giderilmesi amacıyla kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi ihtiyacı hâsıl olmuştur.

Marmara Üniversitesi, 1883 yılına uzanan 133 yıllık “köklü geçmiş”e ve ülkemizin yarınlarını inşa edecek “güçlü gelecek” hedefine yönelmiş, Türkiye’nin en eski, en büyük ve en saygın yükseköğretim kurumlarından biridir. Üniversitemizin tarihî gelişim sürecinin, resmî internet sitemizdeki https://www.marmara.edu.tr/universite/genel/tarihce/” web adresli sayfada anlatılması dolayısıyla, kısa ve ciddi bir araştırmayla söz konusu süreç hakkında kolayca bilgi edinilebilmektedir.

Dolayısıyla, kamuoyunun gündemine getirilmeye çalışılan ve tarihî belgelerle sabit gerçeklerle hiç bir ilgisi bulunmayan mesnetsiz iddiaların, web sayfamızdaki resmî bilgilere aykırılığı da kolayca görülebilmektedir.

Üniversitemizin resmî internet sitesindeki “http://diploma.marmara.edu.tr/” web adresli sayfada, üniversitemizden mezun olan herkesin diploma kaydı hakkında, “öğrenci bilgileri” ya da “T.C. kimlik numarası ve diploma bilgileri” girilmek suretiyle sorgulama yapılabilmektedir.

Bütünüyle resmî bilgilere ve tarihî belgelere dayanan bu şeffaf ve alenî duruma rağmen, amacı ne olursa olsun gerçekle bağdaşmayan iddialar ortaya atılmakta, hem kurumumuz hem de mezunumuz olmasından her zaman gurur duyduğumuz Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN, haksız ve mesnetsiz ithamlara maruz bırakılmaya çalışılmaktadır.

Bu nedenle ve öncelikle Marmara Üniversitesi’nin tarihî gelişimini, zaman içinde aldığı adları, bağlı olduğu üst kurumları, bünyesine dâhil edilen eğitim birimlerini ve eğitim sürelerini tarihî belgelere dayalı olarak bir kere daha paylaşmakta, söz konusu iddiaların haksızlığını ve bilimsel açıdan geçersizliğini ortaya koyma bakımından fayda görmekteyiz.

Marmara Üniversitesi’nin tarihî geçmişi, Osmanlı Devleti dönemindeki “Ticaret, Ziraat ve Orman Nezareti”ne (Ticaret, Tarım ve Orman Bakanlığı’na) bağlı olarak 16 Ocak 1883 tarihinde kurulan ve eğitim süresi Sadaret (Başbakanlık) makamının kararı ile dört yıl olması istenen Hamidiye Ticaret Mekteb-i Âlisi’ne (Hamidiye Yüksek Ticaret Okulu’na) dayanmaktadır. Bu okul, 1889 yılında Maarif Nezaret’ine (Eğitim Bakanlığı’na) bağlanmış ve eğitim süresi üç yıl olarak belirlenmiştir.

Hamidiye Ticaret Mekteb-i Âlisi yeniden yapılandırılmak amacıyla 1893 yılında geçici olarak kapatılmış ve 1897 yılında Maarif Nezaret’ine (Eğitim Bakanlığı’na) bağlı olarak tekrar açılmıştır.
Okul, 1915 yılında yapılan bir düzenleme ile “Birinci Kısım” ve “İkinci Kısım” olarak iki kademeli hale getirilmiş ve adı “Ticaret Mekteb-i Âlisi” (Yüksek Ticaret Okulu) olarak değiştirilmiştir.
1925-1926 eğitim-öğretim döneminde ise iki yıllık eğitim veren “Orta Ticaret Mektebi” ve “Yüksek Ticaret Mektebi” ile üç yıllık eğitim veren “İstanbul Ulûm-u Âliye-i Ticariyye Mektebi” (İstanbul Yüksek Ticaret Bilimleri Okulu) isimleri ile üç kademeli hale getirilmiş ve İktisat Vekâleti’ne (Ekonomi Bakanlığı’na) bağlanmıştır. 
“İstanbul Ulûm-u Âliye-i Ticariyye Mektebi”nin adı 1934 yılında “Yüksek İktisat ve Ticaret Mektebi”ne (Yüksek İktisat ve Ticaret Okulu’na) dönüştürülmüş ve 1938 yılında Maarif Vekâleti’ne (Eğitim Bakanlığı’na) bağlanmıştır.
Yüksek İktisat ve Ticaret Mektebi, 7334 sayılı “İktisadî ve Ticarî İlimler Akademileri Kanunu”nun 08 Haziran 1959 tarihinde yürürlüğe girmesiyle birlikte, Maarif Vekâleti’ne (Eğitim Bakanlığı’na) bağlı, ilmî muhtariyeti haiz (bilimsel özerkliğe sahip), yüksek eğitim, öğretim ve araştırma yapan (md. 1) bir akademiye (yükseköğretim kurumuna) dönüştürülerek “İstanbul İktisadî ve Ticarî İlimler Akademisi” adını almış, ihtisas dalları “MaliyeMuhasebe”, “İktisadî İşletmecilik”, “Dış Ticaret ve Turizm” olarak belirlenmiş ve eğitim süresi dört yıla çıkarılmıştır.
30 Nisan 1969 yılında yürürlüğe giren 1169 sayılı kanunla İktisadî ve Ticarî İlimler Akademileri’ne “tüzel kişilik” kazandırılmış ve bütçe yapısı “katma bütçe”ye dönüştürülmüştür (md. 1).
24 Şubat 1970 yılında yürürlüğe giren 1235 sayılı İktisadî ve Ticarî İlimler Akademileri Kadro Kanunu, 08 Ağustos 1977 yılında aynı adla yürürlüğe giren 2095 sayılı kanunla yürürlükten kaldırılarak, akademilerin kadro yapısı yeniden düzenlenmiştir.
İstanbul İktisadî ve Ticarî İlimler Akademisi bünyesinde 1977 yılında “Ekonomi”, “İşletme” ve “Siyasal Bilimler” fakülteleri oluşturulmuş; ayrıca “Galatasaray İktisat ve İşletmecilik Yüksek Okulu” Akademi’nin İşletme Fakültesi’ne katılmış; dört yıllık eğitim veren “Aksaray Yüksek Ticaret Okulu” (1974 yılındaki adı ile Aksaray İktisadî ve Ticarî İlimler Yüksekokulu) ve “Beyazıt Maliye Muhasebe Yüksek Okulu” birleştirilmek suretiyle yine dört yıllık eğitim veren “Ticarî Bilimler Fakültesi”ne dönüştürülmüş ve böylece Akademi bünyesindeki fakülte sayısı dörde çıkarılmıştır.
20 Temmuz 1982 tarihinde yürürlüğe giren 41 sayılı “Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” (md. 14/d) ve 28 Mart 1983 tarihinde yürürlüğe giren 2809 sayılı “Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Hakkında 41 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun” ile Marmara Üniversitesi kurulmuş; İstanbul İktisadî ve Ticarî İlimler Akademisi bünyesindeki “Ekonomi”, “İşletme”, “Siyasal Bilimler” ve “Ticarî Bilimler” fakülteleri birleştirilerek Marmara Üniversitesi’ne bağlı “İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi”ne dönüştürülmüştür (md. 14/d).
23 Mart 2012 tarihli ve 28242 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi kapatılmış ve yerine 3 “İşletme Fakültesi”, “İktisat Fakültesi” ve “Siyasal Bilgiler Fakültesi” adlarıyla üç fakülte kurulmuştur.
Yukarıda açıklanan tarihî süreç kapsamında Sayın Cumhurbaşkanımızın öğrenim hayatı, lisans öğrenimi süresi, mezuniyeti, kendilerine Üniversitemiz tarafından resmî olarak verilmiş olan diploma ve bu kapsamdaki diğer bilgiler incelendiğinde;
1.    Sayın Cumhurbaşkanımız, 1974 yılında yapılan Üniversitelerarası Seçme Sınavı’nda verilen resmî sınav sonuç belgesi (ÜSSSB) itibariyle, “İstanbul İktisadî ve Ticarî İlimler Akademisi”ne bağlı ve dört yıllık eğitim veren “Aksaray İktisadî ve Ticarî İlimler Yüksekokulu”na kaydolma hakkı kazanmış ve aynı yıl 2443 öğrenci numarası ile resmen kayıt yaptırmıştır.

 2. Öğrenimini, sorumlu olduğu kırk bir dersten başarılı olarak, 1980-1981 eğitim-öğretim yılı içinde 1981 yılının Şubat ayında resmî olarak tamamlamıştır.

3. Kayıtlı olduğu “Aksaray İktisadî ve Ticarî İlimler Yüksekokulu”nun, yukarıda da açıklandığı üzere “Beyazıt Maliye Muhasebe Yüksek Okulu” ile birleştirilerek “Ticarî Bilimler Fakültesi”ne dönüştürülmüş olması dolayısıyla, mezuniyeti “Ticarî Bilimler Fakültesi”ne kayıtlı olarak gerçekleşmiştir.

4. Mezuniyetleri nedeniyle, 03.04.1981 tarihinde düzenlenen ve dönemin dekanı Doç. Dr. Sinan ARTAN tarafından imzalanan 440-678 nolu “geçici mezuniyet belgesi” kendilerine verilmiştir.

5. “Ticarî Bilimler Fakültesi”, 1982 yılında Marmara Üniversitesi’nin kurulmasıyla birlikte, diğer üç fakülte ile birleştirilerek “İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi”ne dönüştürülmüştür.

6. Diploması, talepleri üzerine, “Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Lisans Diploma Defteri”nin 4694 kütük numarası kaydına bağlı 8345 diploma numarası ile “İşletme Bölümü mezunu” olarak düzenlenmiş, zamanın dekanı ve rektörü tarafından imzalanarak, 01.11.1991 tarihinde, geçici mezuniyet belgesi teslim alınmak suretiyle kendilerine verilmiştir.

7. “İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi”nin yaklaşık otuz yıl faaliyette bulunduktan sonra 23 Mart 2012 tarihinde “İktisat Fakültesi”, “İşletme Fakültesi” ve “Siyasal Bilgiler Fakültesi”ne bölünmesi dolayısıyla, mezkur “Ticarî Bilimler Fakültesi”nin bütün bölümleri ve mezunlarına dair arşiv, akademik bağ ve gereklilikler dolayısıyla yeni kurulan “İşletme Fakültesi” kapsamına dâhil edilmiştir.

8. 31.03.2011 tarihinde “duplikata” talebinde bulunulması üzerine, kendilerine daha önce verilmiş olan diplomanın duplikatası, 01.04.2011 tarihinde düzenlenerek teslim edilmiştir.

9. Duplikata; diploma olarak kullanılmak üzere hak sahibinin çalınma, kayıp vb. nedenlerle talep ve beyanı üzerine ikinci ve son kez düzenlenen ve diploma yerine geçen resmî bir belgedir. Duplikatanın ön yüzünde, diplomanın ilk suretinde imzası bulunan dönemin dekanının ve rektörünün imzası bulunmaz. Bunun yerine yalnızca adları, soyadları ve unvanları yer alır. Yine duplikatanın ön yüzünün üst kısımda sol 4 ve sağ tarafta kırmızı renklerle “Duplikata” kaşesi basılı olur. Ayrıca duplikatanın arka kısmına, hazırlanma nedeninin şerh düşüldüğü diploma örneği tanzim edilir.

10. Sayın Cumhurbaşkanımıza, Marmara Üniversitesi Senatosu’nun 18.12.2012 tarihli ve 2012/309-4 sayılı kararı ile “Siyaset Bilimi” dalında “Fahri Doktorluk” unvanı da tevcih edilmiştir.

Sayın Cumhurbaşkanımızın lisans düzeyinde “dört yıl” eğitim veren “Ticarî Bilimler Fakültesi”nden mezun olduğu, bu fakültenin zaman içinde diğer fakültelerle birleştirilerek İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’ne dönüştürüldüğü ve günümüzde ise İşletme Fakültesi bünyesinde yer aldığı tarihî belgelerle ve resmî kayıtlarla sabittir.

Ayrıca, diplomasını almamış veya kaybetmiş olan bütün mezunlara, güncel fakülte kaydı üzerinden diploma verilmesi hususunun ilgili mevzuatın bir gereği olduğunun bilinmesine rağmen, “şahsa sıkı surette bağlı hak” kapsamında bulunan resmî diplomaya ilişkin olarak görsel ve yazılı basın ile sosyal medyada ortaya atılan “sahte diploma” iddialarının hiç bir hukukî, resmî ve tarihî dayanağı yoktur.
Sayın Cumhurbaşkanımıza 01.04.2011 tarihinde verilmiş olan “duplikata” hakkında, bir “duplikata” diplomanın resmî-hukukî özellikleri bilinmeden veya bilindiği halde kasıtlı olarak gözardı edilmek suretiyle ortaya atılan iddiaların “hak” ve “hukuk” ilişkisi açısından iyi niyet kuralları ile bağdaşmadığı ortadadır.

Bilgi edinme kapsamında değerlendirilen ve toplumun aydınlatılmasını amaçlayan bu duyurunun yayınlanması sonrasında, hukukî niteliği ve tarihî seyri resmî kayıt ve belgelere dayalı olarak açıklanan konu hakkında yalan ve yanlış bilgilerin paylaşılmaya devam edilmesi halinde, Marmara Üniversitesi olarak kurumsal haklarımızı yargı yolu ile korumak için gerekli girişimlerde bulunacağımızı kamuoyunun bilgisine saygı ile sunarım. 

Prof.Dr. Mehmet Emin ARAT

Rektör