Erzincan'ın İliç ilçesinde 13 Şubat'ta yaşanan ve Anagold firmasına ait madende meydana gelen heyelanda siyanürlü toprak altında kalan 9 madenciye henüz ulaşılamadı. Bu felaketin ardından Türkiye'nin uluslararası yükümlülüklerine uymadığı da gündeme geldi. Tıbbi jeoloji uzmanı Dr. Eşref Atabey, Türkiye'nin 2014'te imzaladığı Minamata Sözleşmesi'ne rağmen İliç'te cıva üretimine izin verilmesine dikkat çekti.
"Üretimine izin verilmemeliydi"
Cumhuriyet'ten Sertaç Eş'in haberine göre, Dr. Atabey, İliç Çöpler bölgesindeki altın madeni projesini tıbbi ve jeolojik açıdan değerlendirerek, 2026'ya kadar geçerli olan 847 sayılı ruhsatla bölgede altın, gümüş, bakır ve cıva üretimine izin verildiğini vurguladı. Cıvanın çevre ve insan sağlığı için ciddi riskler taşıyan zehirli bir madde olduğunu belirten Atabey, cıvanın neden izin alındığının bilinmediğini ifade etti.
1950-60'lı yıllarda Japonya'da yaşanan Minamata hastalığı felaketinin ardından oluşturulan Minamata Sözleşmesi'nin amacının cıva kirliliğini önlemek olduğunu hatırlatan Atabey, Türkiye'nin sözleşmeye 2014'te katıldığını ve 2022'de sürecin tamamlandığını ancak buna rağmen İliç'te cıva üretimine izin verildiğini kaydetti.
Kanser vakaları artabilir
Dr. Atabey, siyanür kullanılarak altın çıkarılması işlemi sırasında sülfürce zengin minerallerin bozulması sonucu yeraltı sularında oluşabilecek oksitlenme, asidik ortam ve ağır metal artışlarına dikkat çekti. Arsenik gibi zehirli maddelerin yüksek seviyelerde tüketilmesinin kanser vakalarını artırabileceği uyarısında bulundu.
Ayrıca, Atabey İliç bölgesinde uranyum ve asbest gibi tehlikelerin yanı sıra, cevherli kayaçlardaki kuvars ve kristobalit mineralleri nedeniyle slikozis hastalığı riskinin bulunduğunu belirtti. Bakır, kurşun, çinko, gümüş gibi ağır metallerin sağlık üzerinde olumsuz etkileri olabileceğine de işaret etti, böylece maden işletmeciliğinin sadece siyanürle sınırlı olmayan geniş çaplı çevresel ve sağlık risklerini ortaya koydu.
Erzincan İliç'teki Çöpler Altın Madeni’nde toprak kayması
Erzincan'ın İliç ilçesinde Anagold şirketine ait Çöpler Altın Madeni'nin bulunduğu geniş bir alanda, 13 Şubat saat 14.28'te toprak kayması meydana geldi. Yaklaşık 10 milyon metreküp toprak, 200 metrelik yamaçtan hızla aşağı doğru aktı. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, söz konusu toprağın 800 metre hareket ettiğini belirtti. En az 9 işçi bu kayan toprağın altında kaldı. İhbarı üzerine bölgeye Erzincan Jandarma, AFAD ve sağlık ekipleri yönlendirildi. Fırat Nehri’ne doğru kayan devasa toprak yığınının, siyanür ve sülfürik asit ile yıkanmış malzemelerden oluştuğuna yönelik açıklamalar yapıldı.
Şirketin, tüm itirazlara rağmen Murat Kurum’un Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı olduğu dönemde kapasite artırımına gittiği ve maden hakkında “ÇED raporuna gerek yok” kararı verildiği ortaya çıktı.
TIKLAYIN - Erzincan'da Çöpler Altın Madeni’nde toprak kayması: "Arka tarafta da kayma var; her vardiyada 400 işçi çalışıyor"
TIKLAYIN - İliç'te göçüğe giden yol: Siyanür sızdırdı, ruhsatı iptal edilmedi; vergi borçları silindi, parasını katladı
TIKLAYIN - Çöpler Madeni'ndeki "kapasite artırımı izni" Murat Kurum'un bakanlığı döneminde verilmiş!
TIKLAYIN - Yerlikaya: Cevherin konumlandırıldığı yığın liç alanında kayan kütlenin hacmi 10 milyon metreküp, 9 işçimiz bu kütlenin altında kaldı
TIKLAYIN - TTB'den Çöpler Altın Madeni hakkında açıklama: Siyanür sızıntısı ile gündeme gelen madenin ruhsatı iptal edilmediği gibi, kâr hırsıyla kapasitesinin artırılması faciaya davetiye çıkardı
TIKLAYIN - TMMOB Metalurji ve Malzeme Mühendisleri Odası Başkanı Türkkolu: "Göçük altında kalan madenciler, resmi rakamın 5 katı"
TIKLAYIN - 'Siyanür sızıntısını' Meclis'te taşıyan Yeneroğlu aşama aşama anlattı: İliç felaketi nasıl bağıra bağıra geldi?
|
