T24 Haber Analiz
CHP, 31 Mart seçiminden büyük bir zaferle ayrılarak, Türkiye genelinde aldığı oy oranıyla ilk kez AKP’yi geride bırakan CHP, 2019 yerel seçimine oranla 2,3 milyon daha fazla seçmenin oyunu kazandı. AKP, 2019’daki yerel seçim sonuçlarına göre 5 milyon oy kaybetti. 2019’da İYİ Parti ile ittifak yapan, 2023’te Altılı Masa’nın kurulmasına öncülük eden CHP, çarpıcı bu sonuca bir başka parti ile ittifak yapmadan tek başına ulaştı.
Uzman isimler, akademisyenler, sahadan muhabirler 31 Mart yerel seçim sonuçlarını T24'te değerlendirdi
Sandıklardaki sayımların sonuna doğru gelinirken, rakamlar AKP’nin 2019’a oranla kaybettiği seçmen sayısını da ortaya koydu. Buna göre, 22 yıldır iktidarda bulunan ve 17 seçimden birinci parti olarak çıkan AKP, seçmenin desteğini önemli ölçüde kaybetti. AKP, 2019’daki yerel seçimlerde 20 milyon 584 bin 29 oy aldı ve yüzde 44.33 oy oranına ulaştı. AKP’nin oyları, geçen yılki genel seçimlerde 18 milyon 586 bin 137’ye geriledi. 31 Mart seçimlerinde ise AKP’nin oyu 15 milyon 598 bin olarak gerçekleşti. Böylece AKP’nin oyu bir önceki yerel seçime göre yüzde 35.65’e geriledi.
GÖKÇER TAHİNCİOĞLU'NUN HABER-ANALİZİ | CHP 47 yıl sonra ilk kez birinci, AKP 22 yıl sonra ilk kez ikinci parti oldu; işte 31 Mart seçimlerinin kazananları ve kaybedenleri
Seçimin kazananı CHP, 2019’daki yerel seçimlerde, tüm oyların yüzde 30.11’ne denk gelen 13 milyon 983 bin 928 seçmenin oyunu aldı. Geçen yılki genel seçimlerde ise CHP oyları 13 milyon 374 bine geriledi. Ancak, 31 Mart seçiminde CHP’nin oyu, toplam oyların yüzde 37.51’nin karşılığı olan 16 milyon 400 bine yükseldi. Böylelikle CHP’nin oyları beş yıl sonrasında yüzde 7.41 oranında artmış oldu.
MHP de 2019’da 3 milyon 400 bin dolayında oy almıştı. MHP, bu seçimde 2 milyon 160 bin dolayında oy aldı. Oyları gerileyen partiler arasında İYİ Parti de yer aldı. 2019’daki yerel seçimlerde yüzde 7.45 oy oranıyla yaklaşık 3.5 milyon oyun sahibi olan İYİ Parti’nin 31 Mart’taki oy oranı yüzde 3.7 ile 1.6 milyon oldu. Bu verilere göre İYİ Parti’nin son iki yerel seçimdeki aldığı oylar yüzde 50 oranında eridi.
TOLGA ŞARDAN'IN ANALİZİ - Üç büyük kentte, büyükşehirde ve ilçelerde CHP’den tarihi fark
İstanbul’da 10 puan fark
CHP’ye destek veren seçmen sayısının artmasında, Ankara ve İstanbul sayıları özellikle etkili oldu. Ekrem İmamoğlu’nun yüzde 50,76’lık oy oranına karşı Cumhur ittifakının ortak adayı olan Murat Kurum ancak yüzde 40,38 oranında oy alabildi. Seçimden önce yayınlanan kamuoyu araştırmalarında İmamoğlu’nun 8-10 puan farkla kazanabileceğine ilişkin veriler kamuoyu tarafından tereddütle karşılanmıştı. Ancak, anketler doğru çıktı.
CHP bu başarısını sadece Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminde değil, ilçe belediye seçimlerinde de gösterdi. CHP İstanbul’da 39 belediyenin 27’sini kazandı. CHP’nin seçim başarısının en dikkat çeken yönlerinden biri muhafazakâr yapısıyla bilinen Eseryurt ve Üsküdar gibi ilçelerde kazandığı belediyeler oldu. Üstelik, CHP kaybettiği pek çok ilçede bugüne kadar alamadığı oy oranını yakalayarak seçimi başa baş götürmeyi başardı. AKP’nin kalesi olarak görülen ve muhafazakar kimliği ile tanınan Fatih’te CHP belediye seçimini kaybetmesine rağmen yüzde 44’e yakın oy aldı. CHP AKP’den 10, MHP’den 1 belediye aldı. İstanbul’da il belediye meclisi seçiminde de CHP oylarını 2019’a göre yüzde 7 arttırdı.
TIKLAYIN - CANLI BLOG | Yurt genelinde oy verme işlemi sona erdi, sayım sürüyor: İşte dakika dakika gelişmeler
Başkent’te tarihi fark
Ankara’da CHP’nin Büyükşehir Belediye Başkanı adayı Mansur Yavaş aldığı yüzde 59,25 oy oranı ile en yakın rakibi olan AKP adayı Turgut Altınok’a karşı yüzde 26’lık tarihi bir farkla kazandı.
CHP Ankara’nın 26 ilçesinden 17’sini kazanarak il genel meclisinde de çoğunluğu kazanmayı başardı. Başkent’te Keçiören ve Gölbaşı gibi milliyetçi muhafazakâr ilçelerde CHP’li adayların kazanması önemli bir başarı oldu. Ankara’da il genel meclisinde yüzde 48,85’lik oy oranıyla CHP oylarını 2019 yerel seçimlerine göre yüzde 11 arttırdı.
HABER ANALİZ - CHP 47 yıl sonra en yüksek oyu yakalarken Altılı Masa'daki diğer beş parti çöktü
HABER ANALİZ - AKP ve MHP kalelerinde kaybetti: AKP 16, MHP 6 kentte geride kaldı
CHP İzmir’de kan kaybetti
CHP kalesi İzmir’de 2019 seçimlerine göre yüzde 10 oy kaybetti. 2019’da yüzde 58,10 oy alan CHP bu kez yüzde 48,75’te kaldı. Ancak önceki seçimde CHP, İYİ Parti desteğini de almıştı. Bu orana tek başına ulaştı.
Çanakkale’de İYİ parti CHP’den oy çaldı
CHP’nin en çok oy aldığı illerin başında gelen Çanakkale’de bu seçimde CHP oy kaybetti. 2019 seçimlerinde yüzde 60,73’le belediye başkanlığını kazanan CHP bu kez İYİ Parti’nin etkisiyle ancak yüzde 39,6 oy alabildi. İYİ Parti ise oyların yüzde 36,88’ini aldı.
Adıyaman sürprizi
Seçimin en büyük sürprizlerinden biri CHP’nin AKP’nin Güneydoğu’daki kalelerinden Adıyaman’da kazanması oldu. CHP’nin belediye başkan adayı Abdurrahman Tutdere aldığı yüzde 49 oy oranı ile en yakın rakibi AKP’li adaya 20 puanın üzerinde fark attı.
CHP, elindeki belediyelerden Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Eskişehir, Mersin, Muğla, Tekirdağ, İzmir ve İstanbul'u yeniden kazandı. Büyükşehirlerden Balıkesir, Bursa, Manisa ve Denizli'de ipi göğüsledi. CHP, buna ek olarak Adıyaman, Afyonkarahisar, Amasya, Bartın, Giresun, Kastamonu, Kırıkkale, Kilis, Kütahya, Uşak ve Zonguldak'ı da kazandı. Ardahan, Artvin, Bilecik, Bolu, Burdur, Çanakkale, Edirne, Kırşehir, Sinop ve Yalova'yı da CHP kazandı.
HABER ANALİZ - Yeşil Sol’un kaybettiğini DEM geri aldı
HABER ANALİZ - Sürprizlerin yaşandığı yerel seçimlerde kritik ilçelerde ne oldu?
HABER ANALİZ - Yeniden Refah Partisi, AKP’yi sarstı
TIKLAYIN - Seçim bitti, itiraz süreci başlıyor
HABER ANALİZ - Taşımalı seçmen Hakkari ve Şırnak’ta etkili oldu, küçük ilçe ve beldelerde sonucu değiştirdi
HABER ANALİZ - Seçime katılım oranının düşmesi bu kez AKP’yi etkiledi
