Artvin Cerattepe’de Cengiz-Özaltın ortaklığındaki bakır ve altın madeni arama projesinin iptali için açılan davanın duruşması Rize İdare Mahkemesi’nde görüldü. 751 kişiyle açılan Cerattepe davası Türkiye'nin en büyük çevre davası özelliğini taşıyor. Davacıların avukatları, mahkeme heyetinin adil yargılama yapamayacağını belirterek, reddi hâkim talebinde bulundu ve salonu terk etti.
Cerattepe'deki davanın dönüm noktalarından biri olması beklenen duruşmanın ardından taraflar Rize İdare Mahkemesi’nden gelecek kararı beklemeye koyulacak.
Artvin Cerattepe’de Cengiz-Özaltın ortaklığındaki bakır ve altın madeni arama projesinin iptali için açılan davanın 19 Eylül sabahı görülecek duruşması öncesi, kentte miting, yürüyüş ve oturma eylemi gibi etkinlikler 1 ay yasaklandı.
Desteğe gelenler çorabına kadar arandı!
Duruşmaya katılmak için il dışından gelenlerin araçlarının Rize'ye alınmaması ve kentteki eylem yasağı nedeniyle avukatlar yüzünden davanın ertelemesini talep etti. Mahkeme bu talebi reddetti. Kent dışından Rize'ye gelenler, kontrol noktalarında çoraplarına kadar arandı.
Duruşma, dava açan 751 kişinin avukatlarından Bedrettin Kalın’ın sunumuyla başladı. Kalın şu ifadeleri kullandı:
“Biz yaşam mücadelesi veriyoruz bütün derelerimize HES ve Baraj yapıldı. Madenlerle bir şehir yok edilmek isteniyor. Maden sahasının ihale sürecinde hertürlü yasadışı işlem yapılmıştır. Hem ruhsat hemde ihale iptali için dava açtık ama reddedildi. 2015 yılında KTÜ'den görevlendirilmiş 3 bilim insanı #Cerattepe'de maden çıkarmanın kamu yararının olmadığını raporlamıştır. Çıkarılacak madenin taşınması için planlanan teleferik hattının ÇED raporu yoktur. Teleferik hattı projesi çalıntı bir projedir. Önceki davamızdan danıştay kararı varken, bu davada hala yürütmeyi durdurma kararı verilmemesi hukukun neresindedir?”
"Devletin derdi yüzde 98'i kimin paylaşacağıdır"
Avukat Bedrettin Kalın, sunumunda Cerattepe nöbetine yapılan sert müdahalenin fotoğraflarını heyete gösterdi. Kalın sözlerine şöyle devam etti:
“Murgul'da planlanan siyanür havuzları tepkiler üzerine iptal edilmiştir şuan ise nerede yapılacağı belli değildir. Bilirkişi ve ÇED raporunu düzenleyen bilim insanlarının aynı üniversiteden olamayacağına dair Danıştan kararı vardır. Ancak Artvin ÇED ve Bilirkişi Raporlarında ayni üniversiteden hocalar vardır ve şaibelidir. %2 lik devlet payının parasal değeri 42 milyon TL dir. Biz aArtvin'liler olarak bu parayı devlete vermeye hazırız. Devletin derdi %2 değil, %98'lik payı kimlerin paylaşacağıdır”
"Davayı kazandığımızda birileri çıkıp da "Kandırıldık" demesin"
Bedrettin Kalın’ın ardından Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’nin avukatı Mehmet Horuş söz aldı. Horuş, şu ifadeleri kullandı:
“Revize ÇED raporları kopyala yapıştır yapılıyor bu yüzden güvenilmezdir helede Cengiz'e hiç güvenilmez. Bilirkişi raporu yetersizdir eksiktir yeni bilirkişi keşfi yapılmalıdır. Davayı kazandığımızda birileri çıkıp da ‘kandırıldık’ demesin.”
"Buraya gelirken karşılaştığım uygulamayla Silivri'ye giderken karşılaşmadım"
Saat 12.00’da duruşmaya 15 dakika ara verildi. Aranın ardından Anayasa Profesörü İbrahim Kaboğlu söz aldı. Mahkemeye 12 sayfalık hukuki görüşünü sunan İbrahim Kaboğlu, “Borçka'dan mahkemeye bugüne kadar görmediğim bir önleme ve arama ile geldim. Ben bu adliyeye girerken karşılaştığım uygulama ile Silivri mahkemesine girerken karşılaşmadım. Artvin ÇED raporları evrensel hukuk kurallarına göre adil yargılama hakkının ihlalidir. Anayasanın 56. ve benzer maddeleri ile devlete yüklenen görevler yerine getirilmemektedir. Bu maddeyi halk kullanmaktadır. Bugün burada vereceğiniz karar yalnız Cerattepe'yi değil tüm ülkeyi ilgilendiriyor. Bu karar nitelikli toplum umudumuza katkı sunacak.” diye konuştu.
AKP’nin Artvin kökenli Şanlıurfa Milletvekili Faruk Çelik, 2002 yılında TBMM’de yaptığı konuşmada, maden çalışmalarının Artvin’in ortadan kalkmasına neden olacağını belirtmişti.
Prof. Kantarcı: Bilirkişi raporunu yazan bilim insanlarından utanıyorum!
Kaboğlu’nun ardından Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr.Doğan Kantarcı sunum yaptı. Kantardı. “Buradaki altın madeni Artvini yok edecek başka yolu yok. Bilirkişi raporunu yazan bilim insanlarından utanıyorum.” dedi.
"Buzul çağından beri süre gelen nadir ormanlık alanlardan"
Kantarcı sözlerini tamamladıktan sonra, Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi öğretim üyesi Yard. Doç. Oğuz Kurdoğlu mahkemeye sunum yaptı. Kurduğlu, “Ekolojik olmayan yatırımlar ekonomik olamaz, Cerattepe projesi ekolojik bir yıkım olacaktır. Kanaat bildirmeyen bir bilirkişi raporu ile ilk kez karşılaştık." dedi.
Bilirkişi raporunun para ile hazırlanmış raporlara atıfta bulunup bilimsel raporlara değinmediğine dikkat çeken Kurdoğlu, "Şirketin ÇED raporunda heyelan alanı Artvin ili maden sahasının altında gösterilmiştir. Maden sahası Cerattepe şehrin üstündedir. Cerattepe Buzul çağından beri süre gelen ender bir ormanlık alandır. Çevresel adalete erişim artık ÇED ile mümkün değildir." ifadelerini kullandı.
"Mahkeme kararı mı biliniyor?"
Kurdoğlu’nun sunumundan sonra, CHP Artvin Milletvekili Uğur Bayraktutan söz aldı. Bayraktutan, duruşma salonuna 6 defa arandıktan sonra girebildiğini ifade ederken, Artvin’in tüm sokaklarında polislerin olduğunu belirtti. “Artvin'de olağanüstü hal uygulanıyor polisler sokaklarda, bunun nedeni nedir? Mahkeme kararı mı biliniyor?” diyen Bayraktutan, “Rize ve Artvin valileri yargılamaya müdahale etmiştir.” şeklinde konuştu.
Şirket avukatı davanın reddini talep etti
Madeni işletecek Cengiz - Özaltın’ın avukatı, “ÇED raporumuzdaki bütün görüşler olumludur.” dedi. Şirket avukatı, projenin kapalı sistem bakır ocağı olduğunu belirterek, davanın reddini talep etti. Şirket avukatının talebi üzerine, 751 davacının avukatlarından Bedrettin Kalın yeniden söz aldı. “Artvin’de olağanüstü polis yığılması var. Buradan çıkacak kararı biliyorlar ve tepkiyi bastırmak için polis yığılıyor” diyen Kalın, “Bundan önceki Cerattepe olumlu kararını veren bütün hakimler görevden alındı. Bunun nedenini biliyoruz” diye konuştu.
Salon terk edildi!
Kalın, şirket avukatına yanıtının ardından mahkemenin tarafsızlık durumunu kaybettiğini ifade ederek, mahkeme heyetini reddettiklerini belirtti. Kalın'ın sözlerinin ardından davacılar ve avukatları mahkeme salonunu terk etti.
"Mahkemeler sizin olsun, Cerattepe bizimdir"
Cerattepe davasında 751 davacının avukatlarının reddi hakim talep ederek duruşma salonunu terk etmesinin ardından, adliye önünde açıklama yapan CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, "Mahkemeler sizin olsun, Cerattepe bizimdir" dedi.
Duruşmaya ilişkin bilgiler Karadeniz İsyandadır Platformu'nun Twitter hesabından alınmıştır. @karadenizisyan
