01 Eylül 2010

NARMAN’DA BİR DOĞA HARİKASI

Yaklaşık 20 gündür İstanbul Üniversitesi adına yürüttüğüm bir projenin saha çalışmaları için Erzurum’un Narman ilçesindeyim.

Yaklaşık 20 gündür İstanbul Üniversitesi adına yürüttüğüm bir projenin saha çalışmaları için Erzurum’un Narman ilçesindeyim. Narman sınırları içinde bulunan ve yaklaşık 15 km karelik bir alanda gözlenen bu muhteşem oluşumlar dünyada sadece birkaç yerde bulunuyor. Narman veya Erzurum için değil, iyi bir çalışma ile Türkiye için bile önemli bir turizm değeri olabilecek bu doğa harikalarının jeolojik özelliklerini tam olarak ortaya çıkardıktan sonra bölgenin jeopark olması için diğer çalışmalara geçeceğiz. Bir ekip jeolojik haritalama yaparken biz de bölgenin jeolojik miras envanterini ortaya çıkarıyor, jeotrekking rotaları yapmaya çalışıyoruz. Bu çalışmaları yaparken hiç ummadığımız yerlerde farklı doğal anıtlar da keşfediyoruz. Koçkaya ve kilimli köylerindeki jeolojik oluşumlar Narman Jeoparkını daha da güçlendirecek. 

Hava nasıl sıcak anlatamam. Gündüz vadi içinde 40 oC ye kadar çıkıyor. Bu koşullarda sabahtan akşama kadar yürüyor ölçüm yapıyor, envanter çıkarmaya çalışıyoruz. Ama akşam olduğu zaman Erzurum’da olmanın avantajını da yaşamıyor değiliz.  Geceleri yorgansız uyuyamıyoruz. 

Peki Narman Peri Bacaları neden bu kadar önemli? Öncelikle Türkiye’nin  küçük bir Grand Kanyon’u diyebiliriz. Zaten bu bölgede çektiğim ilk fotoğrafları görenler Amerika’ya ne zaman  gittiğimi sormuşlardı. Gökyüzüne yükselen bu kırmızı renkli sihirli merdivenler günümüzden 2.5 – 3 milyon yıl önce bölgedeki diğer kayaçlardan kopan malzemelerin akarsularla taşınarak Narman havzasında birikmesiyle oluşmuş. Bölgedeki demir içerikli kayaçlardan çözülen demir de havzayı kırmızıya boyamış.  Daha sonraki süreçte önce suyun,  daha sonra da rüzgârın onbinlerce yıllık aşındırmasıyla ortaya bu olağan üstü doğa harikaları çıkmış. İşte biz bu bölgeyi öncelikle Erzurum’un daha sonra da Türkiye’nin önemli bir turizm değeri yapmaya çalışıyoruz.
Çalışmalarımız sırasında Kaymakamlık ve Belediye’den de tam destek alıyoruz. 

Kanyon Peri Bacaları dışında fauna ve florasıyla da önemli.  Çok değil 10 günlük bir çalışmada 12 tilki, 3 kurt, 1 sansar, 8 doğan, 2 atmaca,  onlarca bıldırcın ve kınalı keklik saydık. Yani vadi,  doğal oluşumları dışında doğal yaşamıyla da önemli bir yer.  
İstanbul Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi'nin desteklediği proje bitince,  kanyon ve civarındaki görülmeye değen tüm doğal oluşumları içine alan bir 'jeopark alanı' ortaya çıkacak.
Alanın yürüyüş haritaları, rehber kitapçıkları, broşürleri  hazırlanarak bölgeye gelen insanların bilgi almaları sağlanacak.  Projenin bundan sonraki aşamasında destek bulabildiğimiz taktirde kanyona bir Jeopark müzesi kurarak, bölgeden derlenen ilginç örnekleri burada sergilemeyi düşünüyoruz. Tüm Avrupa’da çok rağbet gören Jeopark Müzesi'nin burada da çok ilgi göreceğini sanıyorum. Narman’da turizm konusuna ilgi gösteren gençleri de eğiterek bölgede rehberlik küçük de olsa bir gelir elde etmelerini sağlamaya çalışacağız. 
İlk kez bir bilimsel çalışmada mesleğimle hobilerimi birleştirdim. İki yıl sürecek projenin sonucunu ben de şimdiden çok merak ediyorum.



Yazarın Diğer Yazıları

Su için yürüyoruz

Amerika’da 2014 yılında yapılan bir çalışmada dünyadaki tatlı su miktarının tüm suların sadece yüzde 2.5’u olduğunu söylüyor

Bir kanyon, Bir adam…….

Elini ilk sıktığımda bardaktan boşanırcasına yağmur yağıyordu. O gün Arapkir yaylalarında çamurla, yağmurla boğuşmuştuk.

Arapkir yaylalarında bir gün

Hava bir kapıyor bir açıyor. Kapadığında bardaktan değil kovadan boşalırcasına yağıyor yağmur

"
"