Bir yönetici özeti yapalım: ABD ve İrlanda’da. İşte nedenleri: 
Hatırlarsınız 2008 yılında ABD’de kriz patlak verdiğinde FED temerrüde düşerek hem ABD, hem de dünya ekonomisini tehlikeye sokabilecek olan bankalara iskonto penceresinden (discount window) likidite enjekte etmeye başlamıştı. Malum bu imkân, hemen her merkez bankası tarafından uygulanan ve likidite krizi yaşayan bankalara para temin ederek sistemi türbülanslara karşı korumak amacıyla kurulmuş bir mekanizmadır. 
Kirz sonrası kapıları iyice açılan bu pencereden hangi bankaların ne amaçla ve ne kadar yararlandıkları hep merak konusuydu. Ancak bu bilgi mahrem olarak varsayılıyor ve kamuoyu ile paylaşılmıyordu. Sonunda konu bir şekilde yargıya taşındı. Bugün mahkeme kararıyla bu mahremiyete son veriliyor. Yani hangi bankanın bu imkândan yararlandığını bugün herkes öğrenecek. 
Konuyu yargıya taşıyanların iddiası şuydu: FED’den ihtiyacı olmadığı halde hemen hemen sıfır faizle likidite temin edip, bunu başka piyasalarda kâr amacıyla kullanan, hatta finansman maliyetine katlanmadan çok düşük bedelle bazı varlıklara sahip olanlar var. Yani sistemi kötüye kullanan fırsatçılar. Bugün işte o nedenle önemseniyor. Karaman’ın koyunu yani.
Dikkat edilecek ikinci ülke Yunanistan’dan sonra IMF yardımına muhtaç kalmış ikinci AB Para Bölgesi Ülkesi olan İrlanda. Bu arada bir zamanlar İrlanda’nın “Keltik Kaplanı” olarak tanımlandığını hatırlatalım.
Bugün İrlanda Merkez Bankası, 4 sorunlu bankanın sermaye ve likidite bakımından durumunu anlamaya yönelik olarak uyguladığı stres testinin sonuçlarını açıklayacak. Bu test, IMF ve AB Para Bölgesi’nden geçen yılın Kasım ayında alınan 115 milyar dolarlık kurtarma paketinin bir gereği olarak yapıldı. 
Sorunlu bankalar şunlar: “Allied Irish Bank”, “Bank of Ireland”, “the Educational Building Society” ve “Irish Life & Permanent”. 
Bu testin sonucunda bu sorunlu 4 bankayı kurtarabilmek amacıyla 25 milyar avroluk ilave bir paketin gerekeceği konuşuluyor.  
Bu arada İrlanda’nın GSYİH’sı 200 milyar dolar civarında olduğunu ve sorunlu bankalardan en büyük alacaklıların Almanya ve Fransa olduğunu da hatırlatalım. 
Bir hatırlatma daha: 1980 ve 1990’lı yıllarda krizler, açık veren – borçlu ülkelerdeki hazine kâğıdı arz fazlası nedeniyle çıkıyordu. Bu ülkelerde bankalar faiz ve kurların çok ani yükselişlerini öngöremeyor ve ellerinde çok fazla hazine kâğıdı ile krize yakalanıyorlardı. 1997 sonrasında gözlenen krizlerdeyse neden yine bankalar olmakla birlikte, bu kez ABD ve İrlanda’da görüldüğü gibi arzı fazla olan şey gayrimenkul. Kural basit: Paranız yoksa ve ödeme günü gelince elinizdekini satamıyorsanız temerrüde düşersiniz.
Bir öngörüyle bitirelim: Sanki herkes, aman Mart ayı iyi kapansın da, gerisi Allah kerim, havasında. O nedenle aman risklere dikkat diyoruz.