Meselenin sadece "sokak hayvanları" olmadığını "Dilruba vakası" tam da kitabın orta yerinden anlatıyor.
Mesele "sokak!"

Sokakta istemedikleri, öfkelendikleri bir "ses" çıkarıldığında, ezmek istiyorlar.
Sokakta bir itirazın olduğunda, üstüne yürüyorlar.
Sokakta onların ya da onlardan olmadığında ve bu ister masum canlılar gibi sessizliğinle ama varlığınla olsun, ister bu "suçlu düzen"e dair bir haykırışın olsun;copluyorlar, topluyorlar.

Hayvanların şanssızlığı, devlet ve iktidar kararıyla idama mahkûm edilmeleri. Onların payına düşen infaz bu. İtiraz hakkı yok, kendini savunması mümkün değil. Ve bundan cesaret almak bir yana, bununla kendinden geçenlerin işkencesi, sopası, zehri, katliam histerisi patlıyor.

İnsanların şanssızlığı, bilhassa gencecik insanların şanssızlığı; iktidarda 23’üncü yılını kutlayanların, halkın ne sofrasında ne sokağında bir umut bırakmamış olması. O umudu kendi itirazıyla, eleştirisiyle, protestosuyla ayakta ve diri tutmak isteyenler ise, karşılarında aslında "ezilenler" ordusundan olup "ezme aygıtı" olarak kullanılanların kulluk gücünü buluveriyor.

Bir sokak röportajında küresel bir erişimin yasaklanmasına karşı itirazını, eleştirisini dile getiren bir genç kadın tutuklanırken; elinde sopayla kedilerin, köpeklerin başlarını ezenlerin sırıtarak serbest kaldığı ülke burası.

Çünkü "sırıtık şiddet" zaten Meclis’ten fetva vermiş. Ne halkını yoksullaştırmaktan, ne gençlerini umutsuzlaştırmaktan, ne "nefret ve şiddet histerisi"ni yıllardır körüklemiş olmaktan utanmış.

Ele geçirilip çürütülmüş medya, özgür ruhu kurutulmuş üniversiteler, muhaliflikleri kaypaklaşabilen partiler, "kurucu muhalif ruhu"nun eseriyle iktidar olup her yıl biraz daha "kıyıcı iktidar ruhsuzluğu" haline gelen bir topyekûn devlet temerküzü ülkenin şanssızlığı.

Ne sopadan ve infazdan canlıları, ne yoksulluk şiddetinden halkı, ne erkek cinayetlerinden kadınları, ne kötü eğitim düzeninin ortasında yalpalayan çocukları, ne ekmek parası için sık sık ölümcül olan işyeri şiddetine kurban edilen çalışanları korumuşsunuz… Ha babam "cumhurbaşkanına hakaret" suçu.

Kim insanları, "çapulcu, cibilliyetsiz, sürtük, çürük, vandal, eşkıya, sefil" ve daha birçok şey sayılmaktan koruyor ki! "Dilruba"nın dili bunların hangi birine yetişmiş olabilir ki!

Mesele sadece bu da değil!

Devlet katından, aradaki "iyi kalpli günler" hariç, sık sık ülke sathına saçılıp "anayurdu nefret ve şiddet ağlarıyla ören" dil, üslup, öfke ve bunların "kanuni" suretleri; bunu benimseyen, bir ötekini hemen yok etmek isteyenleri de besliyor, kışkırtıyor, cüretlendiriyor muhtemelen.

Üstelik bu insanlar sizin komşunuz, akrabanız belki; belki yanınızdan geçti az önce, belki "kötülük" sadece içinde olan bir karanlık değil, zamanla edindiği bir alışkanlık. Bir virüs gibi bulaşıcı.

İşte onlardan biri kedilerin başına sopayla vuruyor, vuruyor… bir başkası, tartıştığı motosikletli gencin ayağını ezip geçiyor… bir diğeri, diğerleri ellerinde sopalarla, zaten yere düşmüş bir kişiyi öldüresiye dövüyor… biri markette omzuna çarptı diye katlediyor, bir diğeri yol vermedi diye. Koca, eski koca, nişanlı, eski sevgili, göz koymuşu derken, yüzlerce kadın bir katilin elinde can veriyor, binlerce kadın şiddetin mengenesinde un ufak ediliyor, binlerce kadın şiddetin ölümcül olması ihtimaliyle yaşıyor, yaşamaksa.

Din, milliyet, mezhep, devlet, militarizm, "erkeklik" gibi "şiddet"i kimlik üzerinden meşrulaştıran her mevzu, her fırsat, üstelik olanca ikiyüzlülüklerle de "elde" ve "eldeki yüzde kaç ise artık" onlara her gün yeniden yeniden zerkediliyor, ülkeyi her gün yeniden yeniden zehirliyor.

"İnsansız ve Vicdansız Hava Aracı" milyonlarca çocuğun, gencin, kadının, yaşlının üzerinde dolaşıyor, dolaşıyor ve zehir püskürüyor kalplere, akıllara, ruhlara!

Ya buna rağmen vicdanın ve aklın direniyor; ya çoktan zehirlenmiş, bir "sopa" olmuşsun!