Hemen bir düşünelim. Ülkemizde, örneğin ODTÜ'de bir bira festivali düzenleniyor, katılan butik firmalardan biri de sağın yükselişini protesto etmek için "anti-milliyetçi" bira üretiyor. Sonra da milliyetçi siyasetçilerin fotoğrafını yapıştırdığı boş şişelerle müşterilerine bowling oynatıyor! Neler olurdu acaba?!.. Herhalde firma sahibinin IRA'dan Asala'ya kadar ilişkilendirilmediği örgüt kalmaz, naçiz bedeni de (eğer linç edilmemişse!) müsait bir F tipi cezaevinde kaderine terk edilirdi!
Oysa bu hayalî senaryonun bire bir aynısı, geçen hafta Almanya'da gerçekleşti ve kimseye de bir şeycikler olmadı. Elbette artık sandıktan çıkan oyumuzun bile "geçersiz" sayıldığı ülkemizle Batı demokrasilerini mukayese edecek değiliz ama bir yerel bira üreticisinin popülist sağ parti AfD'ye karşı eylemi, tüm insanlık için önemliydi.
Bir sarhoşluk türü: Sağ popülizm
Hatırlanacağı üzere 2017'deki genel seçimde yüzde 13 oy alan Alternative für Deutschland (AfD - Almanya için Alternatif), ülkedeki en güçlü üçüncü parti konumuna gelmişti. Bu korkutucu oran, Almanya'da yükselen yabancı düşmanlığına karşı kitlesel protestoları beraberinde getirdi. Nazizm'in yarattığı acıları unutmayan milyonlar, AfD'ye karşı hayli tepkiliydi. Daha fenası yeni anketlere göre AfD, 26 Mayıs'ta yapılacak Avrupa Parlamentosu seçiminde Hessen eyaletinden yüzde 12 oy alacaktı. İşte buna isyan eden Frankfurt merkezli Bierboutique firmasının cevabı ise "Anti-AfD" birası olacaktı!
Sağ popülizmi bir tür "akşamdan kalmalık" haline benzeten firma, "Bizi ancak bir bira daha ayıltır" diyecek, ürettiği yeni biranın etiketine "Tüm iyi insanlar ve tüm cinsiyetler için" yazacak ve ekleyecekti: "Sağcılarla konuşmayın, içmeyin, kutlama yapmayın!".
Boş şişelerle bowling oynadılar!
Popülizme ve yabancı düşmanlığına itirazımız var!" diyordu firma yaptığı açıklamada... Ve itiraz hakkını kullanmak için ürettiği "Anti-AfD" birasını, ülkenin en prestijli butik bira festivallerinden birinde, Craft Frankfurt 2019'da takdim ediyordu. Goethe Üniversitesi'nde düzenlenen ve ülkedeki bütün saygın butik biracıların katıldığı festivalde, iki fıçı ve dört kasa Anti-AfD birası hemen tükenecekti. Finalde boş şişelere AfD yöneticilerinin resmini yapıştıran Bierboutique, bunlarla müşterilerine bowling oynatacak ve her isabet eden topla "aşırı sağ", bir kez daha yere yıkılacaktı sembolik de olsa!..
Bira satışından elde edilen 75 Avro ise "sağcı şiddetin kurbanları"na bağışlanacaktı.
Anti-faşizmin yeni simgesi: Bira
Bierboutique'in biralı protestosu Almanya için ilk değildi elbette. Son yıllarda özel olarak AfD'yi, genel olarak ırkçılığı hedef alan birçok eylemde biranın başrolde olduğunu görmüştük. 2015'te Borussia Dortmund, tribünlerdeki sağcılaşmaya karşı "Irkçılara bira yok!" sloganıyla bastırdığı bir milyon bardak altlığını Dortmund bar ve restoranlarına dağıtacaktı. İki yıl sonra Köln'de 150'yi aşkın mekân, yine bardak altlıkları ve afişlerle "Kein Kölsch für Nazis - Nazilere Köln birası yok!" diyecek, hem ırkçılığı hem de homofobiyi lanetleyecekti. Son olarak geçen ay Göttingen'de benzer bir kampanya, "Nazilere bira yok!" sloganıyla hayata geçiriliyordu. Tam da AfD yanlılarının bir Müslüman'ı bira içmeye zorladığı, ret cevabı alınca "Bira içmiyorsan bu ülkede ne işin var?!" dediği günlerde, bu kampanya çok anlamlıydı. Zira AfD'li fanatiklerin "milli içki" olarak gördüğü bira, tam tersi yönde, artık Almanya'da yükselen sağa karşı direnişin bayrağıydı!
Faşizm ayırır, bira birleştirir!
AfD'nin birayı bir "ayrıştırıcı" unsur olarak kullanmak istemesi, ülkemize de uzak bir örnek değil aslında. Gezi sürecinde toplumu bölmek için "Camide bira içtiler!" tevatürünün nasıl dolaşıma sokulduğu dün gibi hatırımızda. Yani farklılıklara düşman olan, toplumu tek tipleştirmeye çalışan her türden "popülizm"in yolu, ne tesadüf ki bazen "hamallık" diye küçümsenen "arpa suyu"nun popülaritesinde kesişiyor! Ama onlar insanları ne kadar bölmek isteseler de Yunan'ı, Türk'ü ve Çingene'si; Gümülcine tavernalarında buluşup kardeşçe bira içmeye devam ediyor! Ne kadar düşmanlık tohumu ekseler de dünyanın dört bir yanından gelen "punk"lar; etnik kimliklerini bile sormadan, Berlin sokaklarında kol kola gitar çalıp birbirlerine bira ikram ediyor! Ve ne kadar "ötekileştirmek" isteseler de göçmenler, evsizler ve her renkten "marjinaller"; buz gibi tren garlarının çıkışında biralarını ve patateslerini paylaşarak birlikte ısınıyor!
O sebepledir ki güzel insanlarla içilen bir biranın 40 yıl hatırı varken, bir ırkçıyla su bile içmenin anlamı kalmıyor!
O sebepledir ki faşizme bira yok! O sebepledir ki faşizme gelecek de yok!..
