Periyodik olarak ortaya çıkan bir seks kaseti skandallarından biri daha bu hafta Türkiye gündemine oturdu.

Mustafa Sarıgül'ün kaseti gerçek olsun ya da olmasın, hakkında yapılan yorumlar hakaret, mizah veya destek niteliğinde de olsa, eskiye nazaran ilginç bir farkı vardı; siyasi (belki kariyer demek daha doğru) konumunu etkilememişe benziyor.

Elbette bu sadece Türkiye'ye özgü bir durum değil.

Geçen hafta hayatına yapılan teşebbüse kadar Donald Trump'ın kampanyası ile ilgili en çok konuşulan konulardan biri evliyken eski bir porno yıldızı ile ilişkisini saklamak için rüşvet verip vermediği idi.

Bu normalde büyük bir haber olmamalı ancak Trump'ın suçlu bulunmasının ardından, taraftarları rekor bir bağış kampanyasıyla eski başkana sadakatlerini vurguladılar.

İlginç olan Trump'ın başkanlığı alma şansı vurulmadan önce bile çok güçlü görünüyordu…

Dünya siyasi tarihi, gücün kötüye kullanılması, dolandırıcılık ve madde bağımlılığının yanı sıra eski vesayet olan evlilik dışı ilişkilere bulaşmış isimlerle doludur.

Siyasi skandallar giderek arttı ve dünya çapındaki haber medyasının düzenli bir parçası haline geldi.

Belki de alışıldık bir şey oldu.

Geçmişe dönük baktığımızda, her yerde ahlak politikası çok belirleyiciydi. Seks ise konuşulmayan, konuşulmaması gereken bir konuydu.

Bazı toplumlarda hiç dile getirilmese de, modern demokrasilerde en belirgin erken örneklerinden biri, daha yeni ortaya çıkan Amerika Birleşik Devletleri'nde idi.

1796'da ABD'nin kurucu babalarından Alexander Hamilton; eşini aldattığı ortaya çıktığında Başkanlık hedefinden vazgeçmek zorunda kalmış, 89 sayfalık bir savunma yazsa da kariyerini kurtaramamıştı.

Bu olaydan sonra benzer saymakla bitmeyecek skandal ile siyasi kariyerler bitti.

Aslında bu kadar geriye veya uzağa gitmemize gerek yok. 2010'ların başlarında MHP'li üst düzey siyasetçilerden Deniz Baykal'a kadar birçok siyasi figür bu sebepten dolayı istifa etmişti.

Fakat toplumsal yargıda bir şey değişiyor gibi…

İngiltere'de siyasi kültür araştırmacıları, Birmingham Üniversitesi'nden Matt Cole ve Durham Üniversite'sinden Gideon Cohen toplumsal tutumların değiştiğini iddia ediyor.

Modern siyasetçiler 24 saat boyunca medya önünde yaşamanın yanı sıra, toplumda güven değerleri herkese ve her kuruma karşı ciddi düşüş yaşıyor.

Buna ahlaki konular ve toplumsal değerler de dahil.

İronik bir şekilde beklentileri düştükçe, eskisi kadar sert tepkilere yol açmıyor.

Adeta tolerans artıyor.

Geçtiğimiz 10 yılda Birleşik Krallık'ta eşlerini aldatan veya seks kasetleri ortaya çıkıp istifa etmek zorunda kalmayan birçok milletvekili var.

Benzer şekilde Amerika'da seks skandalları ile görevlerinden olan kongre üyesi Anthony Wiener veya eski South Carolina Valisi Mark Sanford gibi birçok siyasetçi, daha sonra ikinci bir şans ile siyasi makamlara aday olmayı başarıyor.

Fransa'nın eski, popüler olmayan Başkanı Francois Hollande, Julie Gayet adlı bir aktris ile partnerini aldattığında, Fransa'da popülerliğinin arttığı nadir anlardan biriydi.

Tabii bu her yer için geçerli değil.

İran demokrasisi sorgulanabilinecek nitelikte de olsa, halkın üzerindeki "ahlak" baskısı ters de işleyebiliyor.

Geçen yıl İran'da Gilan Kültür ve İslami Düşünce Kurumu Başkanı Reza Tsaghati, eşcinsel kaseti yayınlanınca görevinden hızla alındı.

İslami değerleri tanıtmaktan sorumlu bir yetkilinin, İran'da yasak olan eşcinsel ilişkiyle suçlanması beklenildiği üzere büyük yankı uyandırmıştı.

2019'da Malezya'da Ekonomi Bakanı Mohamed Azmin Ali'nin eşcinsel kaset iddiası ortaya çıkınca ülkenin en büyük konusu olmuş, hükümetin düşmesine katkıda bulunmuştu.

Tabii etkiyi arttıran çeşitli faktörler var.

Medyanın skandalları haber yapıp yapmaması ve nasıl haber yaptığı skandalın etkilerini belirliyor.

Öte yandan skandal haberler kültüre göre büyük değişiklik gösteriyor. Siyasetçinin bir etik ihlali bir ülkede skandal olurken diğerinde önemsiz bir ayrıntı oluyor.

Kadın adayların mı yoksa erkek adayların mı daha sert bir şekilde yargılanacağı, skandalın türü ve olayın ülkesi gibi diğer faktörlere de bağlı görünüyor.

Gerçekte skandaldan ziyade politikacının ikiyüzlülüğü tepki alıyor. Örneğin, çok ahlakçı bir politikacı eşini aldattığında daha büyük tepki alıyor.

Fakat Mustafa Sarıgül'ün kaset iddiası, elimizdeki en yeni örnek.

Ve genel tepkiye bakıldığında, siyasi etkisi oldukça limitli gibi.

Bu durum bir yandan Türkiye'nin de daha açık bir topluma dönüştüğü anlamına geliyor olabilir.

Ama diğer yandan da toplum değer ve standartlarının da azaldığına bir işaret mi diye de düşündürtüyor.