Son yıllarda Türkiye’nin en başarılı olduğu alanlar gibi bir sıralama yapılsaydı, ben listenin başına havayolu taşımacılığını koyardım.
Bundan 40 yıl önce, 1970 yılında, Türkiye’de yurtiçinde ve dışında yıl boyunca taşınan yolcu sayısı 1 milyondu. Aynı yıl dünyada havayolunu tercih eden yolcu sayısı 310 milyondu. 2009’da bu sayılar sırayla, 28 milyon ve 2 milyar oldu. Geçen sürede, dünyadaki yolcu sayısı yaklaşık 7 katına çıkarken, Türkiye’deki yolcu sayısı yaklaşık 28 katına ulaştı. 1970’de Türkiye’nin dünya yolcu sayısından aldığı pay binde 3’ken, geçen yıl yüzde 1.4’e yükseldiği ediliyor. Aşağıdaki grafik bu değişimi gösteriyor.

Aynı karşılaştırma, Euro Bölgesi’ni  (o zaman böyle bir bölge yok tabii ki) oluşturan ülkeler ve Türkiye arasında yapıldığında ise durum şu: 1970 yılında Euro Bölgesi’nde taşınan yolcu sayısı 40 milyon civarında iken 2009’da 310 milyon civarında olduğu tahmin ediliyor. Yolcu sayısı bu sürede yaklaşık 8 katına ulaşmış. Türkiye’nin taşıdığı yolcu sayısının bu ülkelere oranı 1970’te yüzde 2.6 iken, 2009’da yüzde 9’a yükseldiği tahmin ediliyor.
Yeri gelmişken küresel kriz sürecinde havayolu taşımacılığı sektöründe en hızlı daralan pazarın Avrupa olduğunu hatırlatmak isterim. Geçen yıl havayolu trafiğinde yüzde 4.3, Avrupa pazarında ise yüzde 8.7 daralma gerileme olduğu tahmin edilirken, Türk şirketlerinin taşıdığı yolcu sayısında yüzde 11’e yakın artış oldu.
Bu başarıda en büyük pay yurtiçinde 37, yurtdışında 121 noktaya uçan Türk Hava Yolları’nın. Geçtiğimiz yıl dünya ve Avrupa pazarındaki daralmaya rağmen, yolcu sayısını artıran THY, yaptığı sponsorluk anlaşmaları ve uluslararası reklam filmleriyle de imajını en hızlı güçlendiren şirketlerden biri. THY, futbolda Manchester United, F.C Barcelona, basketbolda ise Yunanistan’ın Maroussi takımı ile 2010 Avrupa Basketbol Şampiyonası’na sponsor.
Taşınan yolcu sayısına göre Avrupa’nın en büyük dördüncü, uçulan nokta sayısına (iştirakleri olan Anadolujet, Sunexpress ve Bosna-Hersek Havayolları ile birlikte) göre dünyanın sekizinci büyük havayolu olan THY, Ulaştırma Bakanlığı verilerine Türkiye’de yük ve yolcu taşımacılığı yapan dokuz şirket arasında ilk sırada ve sektörün yaklaşık yüzde 85’ini temsil ediyor.
THY’nin hızlı yükselişi ve özel havayollarının performansı tek başına havayolu sektörünün gelişimini açıklamak için yeterli olamaz. Bu başarıda, yeni inşa edilen havalimanlarının, yer hizmetlerinin, yiyecek-içecek ikramındaki çeşitliliğin de hakkını vermek gerekir.
Taşınan Yolcu Sayısı (milyon kişi)