Dış ticaret dendiğinde hemen herkesin aklına mal ihracat ve ithalatı gelir. Değerlendirmeler bu veriler üzerine yapılır. Hâlbuki; dış ticaretin bir yarısı mal ticareti ise, diğer yarısı hizmet ticaretidir.
2008 yılında 3.8 trilyon dolar olan dünya hizmet ihracatı toplamının, 2009’da yüzde 16 düşerek 3.1 trilyon olarak gerçekleşmesi bekleniyor.  Hatırlatmak için şunu da ekleyeyim: 2008’de 16 trilyon dolar mal ticareti hacminin ise 2009’da yüzde 27.8 gerileyerek 11.6 trilyon dolara inmesi bekleniyor.
Gördüğünüz gibi hizmet ticaretindeki gerileme oranı mal ticaretindeki gerileme oranının altında.
Bunun en önemli nedeni, ticarete konu olan hizmetlerin fiyatlarının mallarda olduğu gibi büyük oranda dalgalanmaması. Daha açık ifadeyle, mal ticaretindeki gerilemenin önemli bir bölümü petrol ve diğer emtia fiyatlarındaki gerilemeden kaynaklanmıştı. Ancak hizmetlerde bunların maliyet ve fiyatı etkileme kapasitesi çok daha düşük.
ABD, 2008’de 550, 2009’da 510 milyar dolar ihracatla hizmet ihracatında başı çeken ülke.
ABD’nin ithalatı 2008’de 405, 2009’da ise 370 milyar dolar hizmet ithalatı yaptı. İngiltere, Almanya, Fransa ve Japonya ihracat sıralamasında başta gelen diğer ülkeler.
Türkiye 2008 yılında 34.8 milyar dolar hizmet ihracatı 17.7 milyar dolar hizmet ithalatı yaparak 17.1 milyar dolar fazla vermişti. 2009’da tablo fazla değişmedi. İhracatımız 32.7, ithalatımız 16.5 milyar dolar olurken, 16.2 milyar dolar fazla verdik. Mal ihracatında gerileme oranı yüzde 22.6 iken, hizmet ihracatındaki gerileme sadece yüzde 6 oldu.
Bunun en önemli nedeni turizm gelirleri. 2009’da 21 milyar doları aşan turizm geliri elde eden Türkiye, birçok ülkedeki turist sayısında azalma görülürken, turist sayısını artıran ender ülkelerden biri oldu.
2008 yılında dünyadaki toplam yabancı turist sayısı 920 milyon kişiyle zirvesine ulaştıktan sonra 2009 yılında yüzde 4.3 gerileyerek 880 milyona indi. Bölgesel bazda en büyük gerileme yüzde ise yüzde 6 ile Avrupa’da oldu. 2009 yılında Türkiye’ye gelen turist sayısında yüzde 2.8 civarında artış ve turizm gelirlerinde 700 milyon dolar (yüzde 3) civarında gerileme var. 27 milyondan fazla insanın giriş yaptığı 2009 yılında kişi başına turizm gelirimiz 785 dolar.
Türkiye’nin hizmet ticaretinde dünya pastasından aldığı pay, mal ticaretine göre daha yüksek.
Ama hem mal hem de hizmet ticareti için söylenebilecek ortak bir şey var: İkisinde de katma değeri yüksek alanlara odaklanmamız gerekiyor.