Az önce TCMB tarafından açıklanan verilere göre Mayıs ayında cari açık 7 milyar 753 milyon dolar olarak gerçekleşti. Böylece, Ocak-Mayıs döneminde cari açık toplam 37 milyar 274 milyon dolara ulaşmıştı. Ocak-Mayıs 2010’da 16 milyar 830 milyon dolar düzeyinde olan cari açık böylece bu yılın ilk beş ayında yüzde 121 artmış oldu.
Ocak-Mayıs dönemde dış ticaret dengesi 37 milyar 95 milyon dolar açık verirken, hizmet dengesi 3 milyar 199 milyon dolar fazla verdi. Dikkat çeken bir gelişme, Mayıs ayı itibarıyla hizmet dengesi ve gelirlerinin geçmiş Mayıs aylarının rekorunu kırmış olması (Aşağıdaki tablo). Bunun en önemli nedeni, turizm gelirlerinin Mayıs ayları itibarıyla en yüksek düzeyine çıkmış olması.
Cari açık Mart ayında 9.7 milyar dolar ile aylık rekorunu kırmıştı. İzleyen aylarda bunun üzerine çıkılması ihtimali giderek zayıflıyor. Eldeki verilerle, yaz aylarından itibaren cari açıkta durağanlık, sonbahardan sonra ise gerileme beklenebilir. Geçen iki haftada TCMB’den gelen iki açıklama da bunu teyit ediyor.
Merkez Bankası’nın karşılıklar, BDDK’nın ise kredi kullanımına getirdiği yeni düzenlemelerin yanında, kurlardaki nispi yükseliş, kısa dönemde cari açığın hızını kesecek. Ancak, bildiğiniz gibi, bu önlemler sorunu çözmeye değil, ertelemeye yarıyor. Bir taraftan da, büyüme hızını yavaşlatıyor. Cari açığı azaltmak için büyümeden feragat etmek, iki ileri bir geri gitmek anlamına geliyor.
Oysa, Türkiye’nin ihtiyacı olan şey, cari açık veremeyen bir ekonomik yapıya dönüşmek. Uzun vadede bunun için üretim ve tüketim kalıplarını değiştirmemiz gerekiyor. Bilmiyorum haberdar mısınız; bir süredir Ekonomi Bakanlığı tarafından, uzun vadede cari açık sorununu ortadan kaldırmayı amaçlayan Girdi Tedarik Stratejisi ve İhracata Dönük Üretim Stratejisi isimli iki çalışma yürütülüyor. Biri aramalı ithalatında dışa bağımlılığı azaltıp, yerli üretimi teşvik etmeyi, diğeri ise yeni pazar ve ürünlerle ihracatı desteklemeyi öngören bu iki strateji, şu anda açıkla mücadeleyi öngören en kapsamlı çalışmalar. Nasıl işleyeceklerini zamanla göreceğiz.