Cari açık Ağustos'ta 3.9 milyar dolar oldu. Dün gelen veri gecen yıla (3 milyar dolar) göre yüzde 31 daha yüksek, gecen aya (5.3 milyar dolar) göre yüzde 25 daha düşük bir açığı gösteriyor.
Haziran’da düşmeye başlayan cari açık, üç aydır art arda geriliyor ve bugün itibarıyla Ekim 2010’dan bu yana en düşük düzeyine indi. Önceki yılın aynı dönemine göre artış oranı ise (yüzde 31) bu ay itibarıyla Aralık 2009’dan bu yana en düşük hızına indi. Yani bütün göstergeler cari açığın hızla gerilediğini gösteriyor.
Bununla birlikte, 2011 sonunda oldukça yüksek ve OVP hedeflerini aşan bir açık göreceğiz. Nitekim, ilk sekiz aylık dönemde cari açık önceki yılın aynı dönemine göre 27 milyar 447 milyon dolar artarak 54 milyar 261 milyon dolara ulaştı. Yıl sonunda ise 72 milyar dolar civarında bir açık göreceğiz.
Cari açığın en önemli nedeni olan dış ticaret açığı 2010’un ilk 8 ayına göre 29 milyar 432 milyon dolar artarak 61 milyar 435 milyon dolara ulaştı. İlk 8 ayda yüzde 92 daha yüksek olan dış ticaret açığı cari açıktaki yükselişin de müsebbibi.
Ocak-Ağustos dönemi hizmet dengesi geçen yıla göre yaklaşık 3 milyar dolar artarak 11.7 milyar dolar fazlaya yükseldi. Hizmet gelirleri, Ağustos ayında ise 2010’a göre yüzde 11 yükselerek 4 milyar 996 milyon dolar oldu. Bununla birlikte hizmet gelirleri 2008 ve 2009 Ağustos aylarının gerisinde.
Ağustos ayı turizm gelirleri öneki yıla göre yüzde 5.2 artarak 3 milyar 365 milyon dolar oldu. Bunun en büyük nedeni, turist sayısında yakalanan ciddi artış. Ancak Ağustos ayı turizm gelirleri, 2005,2007, 2008 ve 2009’da yakalanan turizm gelirlerinin altında.
Geçen yılın ilk 8 ayında 473 milyon dolar fazla veren taşımacılık hizmetleri, bu yılın 8 ayında 1 milyar 448 milyon dolar fazla verdi. Taşımacılık gelirleri yüzde 21 artarken, giderleri yüzde 5.4 yükseldi. Grafikte göreceğiniz gibi, önceki aya göre biraz gerilemiş olmakla birlikte, taşımacılık gelirleri 2 aydır rekor kırıyor.
Ödemeler dengesi verilerine göre Ağustos ayında yurtdışından Türk tahvillerine 847 milyon dolar satış yapıldı. Bu yılın 6 ayında alım gören tahvillerimiz Mayıs ve Ağustos aylarında satıldı. Bunun nedeni ilgili aylarda dünya piyasalarında yaşanan gerilim. Büyük olasılıkla Eylül ayında da bu kalemde satış olduğu görülecek, ancak, Ekim’de tekrar alıma dönülecek.
Ağustos ayında 951 milyon dolar DYY alan Türkiye’nin 2011’in ilk 8 ayında çektiği 10 milyar 113 milyon dolar oldu. Bu, geçen yıla yüzde 96 artış anlamına geliyor. Ama, geçen yılın krizin etkilerinin güçlü bir şekilde devam ettiği bir dönem olduğunu dikkate alırsak, bu yılki artışta önemli bir baz etkisinden söz etmemiz gerekir. Daha açık bir ifadeyle, doğrudan yabancı yatırım girişi 2009 ve 2010’dan daha yüksek, ancak 2006,2007 ve 2008’den daha düşük seyrediyor.
Bütün bu gelişmeler yıl sonuna doğru cari açığın gerilemeye devam edeceğini, ancak bu süreçte sanayi üretiminde, istihdamda ve büyümede yakalanan iyileşme sürecinde de hızın yavaşlayacağının açık bir göstergesi.