Bu sabah açıklanan verilere göre ekonomi ikinci çeyrekte yüzde 8.8 büyüyerek beklentilerin üzerinde bir performans gösterdi. İlk çeyrekte yüzde 11.6 büyümenin ardından, ilk 6 aylık büyüme hızı yüzde 10.2 oldu. Mevcut verilere göre Türkiye bu çeyrekte dünyanın en hızlı büyüyen ülkelerden biri oldu.
Yüzde 8.8 ikinci çeyrek için gayet yüksek bir oran. Son on yıl içinde 2004, 2006 ve 2010 yıllarında bunun üzerinde büyüme gerçekleşmiş olsa da, Türkiye bu süredeki ikinci çeyrek büyüme ortalamasının daha üzerinde bir oran yakalamış oldu.
Şimdi gözler yıl sonu büyüme hızının ne olacağına dönmüş durumda. 2011’e yüzde 4.5 büyüme hedefi ile çıkan ekonomi, büyük olasılıkla yüzde 7.8 civarında bir oran ile yılı tamamlayacak. Yılın kalan yarısında dış ekonomik gelişmeler ve bir miktarda baz etkisi nedeniyle ilk yarıdaki kadar yüksek oranlar yakalamamız zor. Ancak, kalan 6 ayda ekonomi ortalama yüzde 4 büyürse, yıl genelinde yüzde 7.1; yüzde 5 büyürse genelde yüzde 7.6 büyümüş olacak.
Büyüme beklentileri bu çeyrek için yüzde 6.3-6.8 arasında değişiyordu. Benim tahminim ise yüzde 7.9’du. Mevcut oranın beklentilerin üzerinde çıkmış olmasının en önemli nedenleri, ticaret, turizm ve inşaat sektörlerinin beklentilerin üzerinde büyümüş olması. GSYİH içindeki payı çok yüksek olmasa da ikinci çeyrekte turizm sektörü son on yıl içindeki en yüksek büyüme hızına ulaştı. Bunda yabancı turist sayısında ve turizm gelirlerindeki artışın önemli bir payı var.
Türkiye ekonomisinin yarısını imalat sanayi, ulaştırma ve ticaret sektörleri oluşturuyor. Bunların büyüme hızları sırasıyla yüzde 8, yüzde 11.7 ve yüzde 13.
Bildiğiniz gibi imalat sanayi ekonomimiz içindeki en büyük sektör. Bu nedenle de büyüme üzerinde yüksek bir etkiye sahip. Birinci ve ikinci çeyrekler bu etkinin en üst düzeye ulaştığı dönemler. İkinci çeyrekte sanayi üretim endeksi 2010’un ikinci çeyreğine göre yüzde 7.8 daha yüksekti. İmalat sanayinin yüzde 8 büyümesini bu paralelde düşünmek mümkün. Ancak, sanayi üretim endeksinin artış hızında kalan aylarda yavaşlama olacaktır.
Geçen hafta basına sızan IMF ekonomik görünüm raporu AB ve ABD’nin büyüme tahminlerini önemli ölçüde aşağı çekti. Son bir ay içinde dışarıdaki gerilimli günlerin dördüncü çeyrek büyüme hızına etki etmesi kaçınılmaz. Avrupa’nın durumu bu haliyle devam ederse, 2012’de de büyüme hızında bir yavaşlama olacaktır.