Trump bununla da kalmadı: Mars, Ay ve diğer keşifler kapsamında çalışmalarını sürdüren gezegen bilimi komitelerinin tüm çalışmalarını durdurmaları talimatını verdi. Gezegen bilimi komitelerine gönderilen NASA antentli bir yazıda, "NASA başkanlığının, programları gözden geçirme ve uyumu sağlama sürecinde tüm toplantı ve faaliyetleri duraklatmanızı rica ediyoruz" deniyordu. Çalışmalar tekrar başlatıldığında bilgilendirileceklerdi.
NASA'nın gezegen bilimi değerlendirme ve analiz grupları, sürdürülen programlar çerçevesinde en son keşifleri ve görevleri değerlendirmek ve bunları ilgili kurum dışı gruplarla paylaşmak ve raporlamak için düzenli olarak bir araya gelirler. Bu çalışmaların bir biçimde durduruluyor olması bilim insanları arasında endişe ile karşılandı.
Şimdi NASA'nın başında bir kadın yönetici var!
Janet Petro, Başkan Donald Trump'ın göreve başladığı ilk gün, 20 Ocak'ta, Uzay ajansının yeni başkanı olarak atanmıştı. Böylece Petro, NASA'ya liderlik edecek ilk kadın oluyordu. Ancak bunun geçici bir görev olduğu belirtiliyor. Başkanlığın daha sonra astronot Jared Isaacman tarafından devralınması bekleniyor. Isaacman'ın, ABD Senatosu'ndaki onay sürecinin zaman alacağı belirtiliyor. Isaacman, SpaceX'in özel uzay uçuşu olan Inspiration4'ün komutanıydı.
Peki Janet Petro kim?
1960 yılında Michigan'da doğan Petro, 1981'de West Point'ten Mühendislik alanında Lisans derecesiyle mezun olduktan sonra orduya katılıyor. Petro, 2007 yılında babasının daha önce çalıştığı John F. Kennedy Uzay Merkezi'nin müdür yardımcısı olarak atanıyor ve 30 Haziran 2021'de de Kennedy Uzay Merkezi'nin ilk kadın müdürü oluyor.
Petro, şimdi 1958'deki kuruluşundan bu yana NASA'nın başına geçen ilk kadın.
Peki Trump ne yapmak istiyor?
NASA'nın başına geçici de olsa bir kadın başkan atanması sizi yanıltmasın.
NASA'nın kendi tarih ofisi tarafından hazırlanmış siyahi, Asyalı-Amerikalı ve kadın astronotları içeren 2023 tarihli bir makalenin kurumun web sayfasından kaldırdığı bildiriliyor.
Buradan anlıyoruz ki Trump bazı programları sonlandırmada kararlı. Bunlardan üçü kısaca DEI (Diversity, Equity ve Inclusion) yani "Çeşitlilik, Eşitlik ve Kapsayıcılık" olarak bilinen stratejiler; ve iklim değişikliği.
Trump'ın hedefinde federal olarak finanse edilen Rubin Gözlemevi de var.
Adını büyük gökbilimci Vera Rubin'den alan bu önemli merkezin web sitesinde yer alan Rubin'in biyografisinin değiştirilmesi bilim insanları arasında şaşkınlık yarattı. Değiştirilen metinde daha öncekinde var olan: "Bilim hala erkeklerin egemen olduğu bir alandır, ancak Rubin Gözlemevi, kadınların ve tarihsel olarak bilimden dışlanmış diğer insanların katılımını artırmak için çalışıyor. Rubin Gözlemevi, bilime katkıda bulunmak isteyen herkesi memnuniyetle karşılıyor ve daha az ayrıcalığa sahip olanları dışlayan engelleri azaltmak veya ortadan kaldırmak için adımlar atıyor."cümlelerinin yer almadığı belirtiliyor.
Akıllardaki soru: Bilimde kadınlara tanınan alanın daraltılması mı amaçlanıyor?
Trump Paris İklim Anlaşması'na neden karşı?
Trump'ın iklim anlaşması karşıtlığı için küresel ısınma tehlikesini abartılı bulduğunu söylemek çok hafif bir açıklama olur. Trump, Washington'daki yemin töreninin ardından yaptığı konuşmada, Paris anlaşmasını "soygun" olarak niteliyor ve diyor ki: "Paris Anlaşması bize 1 trilyon dolara mal olacaktı. Çin'e hiçbir şey, Rusya'ya hiçbir şey ve Hindistan'a hiçbir şey olmayacaktı."
Bu elbette oldukça abartılı bir rakam; Paris anlaşmasında hedeflenen tutar toplamda 100 Milyar dolardı ve ABD, en çok emisyon yapan birkaç gelişmiş ülkeden biri olarak bu fona ödeme yapmayı kabul ediyordu.
Biliyorsunuz Paris Anlaşması'nın hukuken bağlayıcılığı yok, ancak küresel ısınmanın önüne geçebilmek için küresel iş birliğini teşvik eden çok önemli bir belge.
ABD'nin resmen anlaşmadan ayrılması için bir yıl geçmesi gerekecek. Sonuçta ABD; İran, Yemen ve Libya'dan sonra anlaşmaya taraf olmayan dördüncü ülke olacak; inanılır gibi değil!
Bu arada Trump'ın uluslararası alanda estirdiği fırtına karşısında akıllar paralize durumda; nefesler tutulmuş ve ne olacağını bekler gibi bir atmosfer hakim.
Trump muhtemelen ne yapmak istediğini biliyordur. Yakın çevresi hatta selefleri de biliyor olmalı.
Beşir Esad, bir gecede aniden niye Rusya'ya gitsin ki? Üstelik o sırada Trump henüz başkanlık koltuğuna bile oturmamıştı.
Belki de bir sonun daha başlangıcındayızdır, kim bilir!
Kaynakça:
https://www.nasa.gov/people/janet-e-petro/
https://www.wri.org/statement-president-trump-pledges-roll-back-climate-policies-clean-energy-momentum-continues
https://atmos.earth/fact-checked-trump-and-bidens-climate-claims-at-first-presidential-debate/
https://www.theguardian.com/environment/climate-consensus-97-per-cent/2017/jan/30/heres-how-we-know-trumps-cabinet-picks-are-wrong-on-human-caused-global-warming
Nafiye Güneç Kıyak kimdir?
Nafiye Güneç Kıyak, lisans eğitimini İstanbul Üniversitesi (İÜ) Fizik Bölümünde ve yüksek lisans eğitimini İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Nükleer Enerji Enstitüsünde tamamladı.
Çalışma hayatına Türkiye Atom Enerjisi Kurumu - Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi'nde araştırma reaktörü radyasyon güvenliği sorumlusu olarak başladı.
Doktora sonrası Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu bursu ile Almanya-GSF (Gesellschaft für Strahlen- und Umweltforschung-München)'de "nükleer santraller çevre analizleri, radyasyon dozimetrisi, nükleer teknikler" alanlarında çalışmalarda bulundu.
Yurda dönüşünün hemen ardından doçent ve daha sonrasında da profesör oldu.
1996 yılında kurulan Işık Üniversitesi'nin kuruluş çalışmalarına katıldı ve çeşitli kademelerde görev alarak kurucu fizik bölüm başkanlığı, Fen Bilimleri Enstitüsü müdürlüğü görevlerinde bulundu. "Lüminesans Araştırma ve Arkeometri Laboratuvarı"nı kurdu modern fizik konularında lisans ve yüksek lisans dersleri verdi.
2010- 2015 yılları arasında Işık Üniversitesi Rektörü olarak görev yaptı.
Rektörlük süresini tamamlamasının sonrasında Feyziye Mektepleri Vakfı okulları CEO'su görevinde bulundu.
Prof. Kıyak'ın uluslararası bilimsel dergilerde yayımlanmış çok sayıda bilimsel makalesi, yurtiçi ve yurt dışında sunulmuş 200 dolayında bilimsel çalışması bulunmaktadır.
Ayrıca popüler bilim alanında üç kitabın yazarıdır: Aklın bilinmeyene yolculuğu: KOZMOS; Sırlar evrenine açılan kapı: KUANTUM ve Başlangıcın ötesi: ÇOKLU EVRENLER.
2019'dan bu yana T24 Haftalık'ta popüler bilim konularında yazılar yazmaktadır.
Prof. Kıyak evli ve iki çocuk sahibidir.
|
