Twitter, Türkiye kanunlarına göre mahkemeler tarafından verilen kararlarda ilgili içerik için Türkiye içine yönelik bir askıya alma yapacağını ve neyi askıya aldığını da ChillingEffect.org sayfasında duyuracağını belirtmişti. Bu kapsamda Haramzade ve Bascalan hesaplarının askıya alındıkları görülüyor. Ancak bu 3 hesaba VPN ile ulaşılabiliyor.

Bir kaç okuyucumuz mail atmış ve "Twitter bu hesapları kapatarak geri adım mı attı?" diye sormuş. Geri atılan bir adım yok. Twitter olması gerektiği gibi mahkeme kararını uygulamış. Yetkililer ülkemize geldiğinde uygulamayı nasıl yaptıklarını anlatmışlardı. Hatırlanacağı üzere, Twitter Başkan Yardımcısı Colin Crowell, Twitter'a "evrensel hukuk (terör, çocuk pornosu vs)" çerçevesinde iletilen Türk mahkemeleri kararlarında dünya çapında uygulama yapılacağını, ama Türk kanunlarına göre verilen kararlarda ilgili içeriğin sadece Türkiye içine engelleneceğini, ilaveten bunu da raporlayacaklarını bildirmişlerdi.

Gördüğümüz kadarıyla da Twitter bunu yapmış. Eğer VPN ile bağlanırsanız, bu hesapların dünyaya açık olduklarını göreceksiniz. Bu hesaplar Türk mahkemelerinin verdiği karar çerçevesinde sadece Türkiye'den bağlanan IP'ler için engelli.

Uygulamayı daha detaylı anlatmadan önce bir notumuz var; İnternet Servis Sağlayıcı firmaların "yeni internet maddeleri" çerçevesinde 19 mayısa kadar URL tabanlı filtreleme sistemi kurmaları isteniyor. O tarihten sonra, bu tür engellemeler için Twitter'ın filan işlem yapmasına da gerek kalmayacak, böyle tartışmalar da olamayacak. Hesaplar ya da içerikler Türkiye içinde TİB ya da İnternet Erişim Birliği tarafından engellenecek. Ama Twitter'ın yaptığı gibi hangi içeriğin ve neden engellenmiş olduğu bilgisi verilecek mi? Öyle umuyoruz ama bakalım.

Şimdi Twitter'ın bu olaydaki engelleme şeklini detaylandıralım;

ChillingEffect.Org

Twitter üzerinde, ses kayıtlarının anonsunu yapan ve yayılımını sağlayan "Başçalan" ve "Haramzade" hesaplarına bugün girilmeye çalışıldığında "Bu Hesap Türkiye İçinde Askıya Alındı (This account has been withheld in: Turkey)" mesajı ile karşılaşıyorsunuz. Buradan bir de sayfa linki veriliyor.

İngilizce olan bu sayfaya gidip okuduğunuzda, hem "bir ülke içinde askıya alınma"nın ne anlama geldiğini, hem de eğer bu durumdan çıkılmak isteniyorsa, ne işlem yapılacağı anlatılıyor.

Ama daha önemlisi "ifade özgürlüğü" açısından önemi olduğu için bu hesabın neden askıya alındığını açıklayan bir başka sayfaya yönlendirme var. ChillingEffect.org sitesi altındaki bu sayfada, askıya alınan hesaplara neden bu işlemin uygulandığına dair bir açıklama ve ilgili belgeler (mahkeme kararları) yer alıyor.

Bakan Elvan ya da bakanlık yetkililerince yanlış tercüme edildiği için Türk basınında "buzlanacak" olarak ifade edilen konu da bu. Chilling Türkçe'de "dondurmak" anlamına geldiği için tercümede sanki filmlerdeki sigara resimlerinin üzerine yapıldığı gibi bir buzlama anlaşılıyor ama öyle değil. Bununla kastedilen chillingeffecets.org sayfasına açıklama konulacağı bilgisi. Bunun önemi de şu; hangi içeriğin hangi nedenle engellendiği görülebiliyor.

Bascalan/Haramzade Hesapları Neden Askıya Alınmış?

Tıklayarak buraya bakarsanız, askıya alınma bilgisini görüyorsunuz ve içinde yer alan belgelerin buraya koyduğumuz linkine tıkladığınızda ise, Ankara 4.hukuk Mahkemesinin kararını görebilirsiniz

Eğer kararı okursanız, başvuranlar ve hakim adları karartılmış ama kararda 3 Twitter hesabının kişilik haklarına ağır ihlal nedeniyle engellenmesine karar verildiği belirtiliyor.

Twitter'ın bu mahkeme kararını uygulamasını nasıl değerlendirmeliyiz?

Mesajlarda sorun olduğunda Twitter'ın gerekli adımları atmadığına dair daha önceden gelen şikayetleri hatırlayacaksınız. Bazı avukatlar müvekkilleri ile ilgili taleplerinde sorun yaşamış durumdalar. Örneğin erkek arkadaşının çıplak resimlerini Twitter üzerinden yaydığını belirterek şikayet eden genç kız örneği var. Bu nedenle Twitter'ın böyle bir uygulama yapması olumlu.

Tabi burada uygulamanın neye göre yapılacağı soruluyor. Mahkeme kararları, beğenseniz de, beğenmeseniz de, ülkemizde karar verme yetkisine sahip olan kurum. Dolayısıyla Twitter'ın uygulamasında önemli bir sorun yok.

Mahkeme kararı tersine dönerse (mesela Engelleme kararı kalkarsa) bununla Twitter'a başvurup bunu kaldırtmak mümkün oluyor. Ayrıca Twitter yetkilileri, mahkemeye gitmeden de "spam bildir" ya da "engelle" olanaklarının olduğunu hatırlatıyorlardı.

Askıya alınan hesabın mesajı retweet edilebilir mi?

Askıya alınan hesapların yazdığı mesajlar VPN ile ReTweet edilebilir. Tabi burada sorun şu; eğer bu ReTweet'ler ya da Reply (Cevap) ları gören bir kullanıcı, acaba ne denmişti diye askıya alınan hesabın tweet'ine bakmak isterse, VPN kullanmadığı sürece o hesaba ve dolayısıyla tweet'e ulaşamaz. Yukarıda belirttiğimiz "bu hesap askıya alınmıştır" mesajı ile karşılaşır.