Okurlarımıza not: Bugün (22 Nisan Perşembe) 15.00'te BTCTurk CEO'su Özgür Güneri ile canlı yayın söyleşimiz vardı. Bu söyleşi için bir hafta önceden sözleşilmişti. T24 sosyal medya kanallarında duyurduktan kısa bir süre sonra (14.00 civarında) yayının canlı değil, kayıt olması talebinde bulundular. Kabul ettik. Ancak sonra tamamen iptal ettiler. Açıklama yapılmadı ama sanıyoruz bu gelişme Thodex ile ilgili.
Thodex ve sorular
Dünden bu yana Türkiye kripto para sektörü derin bir şok içinde. Thodex isimli yerel para borsasının CEO'su Faruk Fatih Özer, 2 milyar dolar olduğu belirtilen bir parayı alarak yok oldu.
Bu nasıl oldu, Faruk Fatih Özer kimdir, bu kadar parayı toplayana kadar devlet fark etmedi mi, insanlar buraya bu kadar parayı nasıl yatırdı? Uzayan uzayan sorular…
Öncelikle ülkemizde kripto para düzenlemeleri yok. Daha yeni gelen Merkez Bankası ile Hazine ve Maliye Bakanlığı orijinli iki düzenleme oldu ama bunlar borsalar üzerinde bir yaptırımdan ya da kontrolden çok, vergi, haciz gibi etkiler ile ödeme hizmetleri firmaları üzerinden alım yapılmasının engellenmesi şeklinde. Yani kullanıcıları, eğer bu borsaların dolandırıcı olanları varsa, onlara karşı koruyan bir merci yok.
Thodex olayının acayiplikleri
Thodex olayının ilk garipliği, CEO'sunun "geçmişi belirsiz" bir kişi olması. İkincisi 2018'de hacklendikleri ve 25 milyon TL'yi kendi kaynaklarından fonlandıkları bilgisi, üçüncüsü son 1 haftadır DogeCoin isimli parayı yüzde 30 altına satıyor olması, dördüncüsü başka bir kullanıcının tweetinde görüldüğü üzere sadece 17 Nisan'da 500 milyon dolar gibi işlem hacimlerine ulaşmasına rağmen, şirketin piyasa değerini 40 milyon dolar olarak veriyor olması.
Yani yatırım yapacaksanız, gidip kime yatırım yapıyorum veya neden ucuza satıyor diye düşünmeniz gerekmez mi?
Gerçi bu olay ilk değil. Turcoin 2018'in 'patlayan' yıldızıydı. Şubat ayında duyuruldu. Kendi blockchain'ini geliştirdiği ve Bitcoin'den bile üstün olduğu anlatıldı (aşağıda videosu var) ve sonra haziranda 1 milyar TL toplamış olarak kurucuları tutuklandı [3].
Çiftlikbank da, -kripto para olmasa bile- benzer bir şemada ilerledi. Topladığı paralarda kripto madencilik yaptığı da ortaya çıkmıştı. O da 1,3 milyar lira toplamıştı.
Son kripto para çılgınlığı sırasında, arsasını, arabasını, evini satanların bu işe girdiği şeklindeki bilgiler de ClubHouse'daki konuşmalarda geçiyor. Umarım daha büyük facia çıkmaz bundan sonra.
Millette dolandırılacak ne çok para var, diye düşünmeden edemiyoruz. Kulağıma 'bilmemne coin' diye daha bir hafta önce 'yatırım yapayım mı' sorusu geldi. Yani bu yeni tarz bir dolandırıcılık türü. Burada güvenilir borsa ve güvenilir para cinslerine yatırım yapılması gerektiğini bir daha hatırlatalım.
Faruk Fatih Özer kim?
"Bu CEO Faruk Fatih Özer de kimdir" diyerek baktığınızda arama motorlarında geçmişine ait bir kayıt bulamıyorsunuz. Linkedin hesabı daha da ilginç. Özer'in iş hayatına Özer Medikal diye bir şirkette Genel Müdür asistanı görevi ile işe başladığını görüyorsunuz. Yani finans sektörü ile bir ilgisi de yok gibi.
Sonra 2014'te Facebook üzerinde Lingerano (kendi web sitesi yok) diye bir sayfa açıp, bazı ürünler satıyor olduğunu (en son kayıt 2015) anlıyorsunuz.
Daha sonra 2017'de de, sonradan ismini Thodex'e çevirdiği Koineks'i kuruyor.
Bu arada da 2018'de hacklendiklerini ama 25 milyonluk zararı sineye çektikleri bilgisi var. Nasıl yani? 25 milyonu kim finanse etmiş? Bunu Faruk Fatih Özer mi finanse ediyor? Ya da başka kim var? Özer son açıklamasında şirketin değerini 40 milyon dolar olarak açıklıyor. Ama 25 milyonu TL'yi finanse ediyorlar. Öyle mi?
Koineks'ten Throdex'e
İlk kurulan yerli borsalar arasında olan Koineks'in, 2018 tarihli kitabımdaki kaydına baktım, 2018'de 24 saatlik iş hacmi 442 bitcoin karşılığı (o günkü değerden 4 milyon 645 bin 472 dolar) olarak yüzde 11,7 ile yerli borsalar arasında 4. sırada yer alıyormuş.
Beş farklı kripto paranın alım satımına aracılık etmekle başlayan şirket daha sonra bu sayıyı 20'nin üzerine çıkardı. Ayrıca Türkiye'nin ilk Bitcoin ATM'sini kurdu.
ABD'den aldığı Fincen MSB lisansı ile globalleşen Thodex, tüm dünyada hizmet veriyordu. Myanmar, Azerbaycan ve İngiltere gibi ülkelerde de faaliyet gösteriyordu. Son dakika haberine göre, MASAK'ın hesaplarını bloke ettiği şirketin 391 bin yatırımcıya hizmet verdiği bildiriliyor.
Şirketin piyasa değeri 40 milyon dolar olarak raporlanıyor ama aşağıdaki 17 Nisan tarihli tweete bakarsanız, sadece o gün 500 milyon dolar işlem hacmi var.
Sedat Peker mi?
Bu arada kripto para ortamlarında konuşulan bir husus da, Thodex'in Sedat Peker ile ilişkili olabileceği şeklinde. Bunun en önemli iki nedeni Özer'in geçmişinde bu tür bir borsayı kurup, yönetecek tecrübede olmaması (gerçi Tosuncuk lakaplı Mehmet Aydın da aynı durumdaydı).
Geçen haftalardaki operasyonlarla Sedat Peker'in mallarına el konması üzerine, bu operasyonun Thodex'e doğru gideceği düşünülmüş olabilir, yorumları yapılıyor. CEO'nun evvelki gün yurt dışına çıkıp, Tiran'a gitmiş olması da bu düşünceleri güçlendiriyor.
Böyle bir olasılık var mı? Bilmiyoruz. Ama söylentiler bu yönde. Bir süredir hakkında soruşturma yürütülen Peker'in başka internet yatırımları olduğu da biliniyor. Anlayacağınız incelenmesi gereken bir durum. Biz de buna dikkat çekmek istiyoruz.
[1] Gece Yarısı Yayınlanan Kripto Para Yönetmeliği, Ödemelerde Kullanılmasını Yasakladı
[2] https://turk-internet.com/turk-kripto-borsalari-bakanligin-haciz-taleplerini-yerine-getiriyor/
[3] Turcoin'i Yaratan Grup Beklendiği Gibi Çöktü
[4] VİDEO: Yerli Para Olma İddiasındaki Turcoin Resmi Tanıtımını Yaptı
