Bugün sabah erken saatlerde meydana gelen olayda, Türkiye Suriye tarafındaki sınırlarını ihlal ettiğini iddia ederek bir Rus uçağını düşürdü. Rus tarafı ihlal olmadığı iddiasında, Türkiye ise uçağın radar izini ve pilotların yaptığı uyarıları yayınlayarak cevap verdi. Ama yine de sosyal medyaya baktığınızda çeşitli yorumlar görüyorsunuz. Bunlar arasında "3.dünya savaşı geliyor" ya da "korkuyorum" mesajı verenlerin yanında, "Türkiye'yi Natodan çıkarın" diyenler var.
Tabi Rusya taraflıların mesajlaşmaları da çok; Örneğin Rusya taraftarları, sosyal medyaya derhal düşen, Rus pilotlardan birisinin cesedi ile poz veren Suriye'lilerin resmini tweetleyerek, "Türk sınırı ihlal edilmişse, Rus pilotu Suriye'li asiler nasıl buldular" gibi mesajlar yazıyorlar.
Batı basını ise olayı sabah saatlerinde "3.Dünya Savaşı Başlangıcı Olabilir m?" ya da tam tersine "Merak Etmeyin 3.Dünya Savaşı çıkmaz" türü başlıklarla verdiler. Yani olayı bizim içeride gördüğümüz ya da hissettiğimizden daha tehlikeli görenler var.
Bu nedenle Türk Twitter - Facebook vs kullanıcılarının mesajlarını dikkatli vermesi ve mesajlarda "tahrik edici" ya da "birilerine kızarak Türkiye aleyhine kullanılabilecek ifadeler içeren" mesajlar verilmemesi lazım. Putin'in kullandığı mesajlarda, bir süredir iç politikada süregiden bazı tartışmalardan parçalar görülüyor. Bu tartışmalar iç politika açısından gerekli bile olsa, Putin'e "bir bahane" yaratma hakkı verebilir. Bunu dikkatle düşünmek lazım.
Bütün gün büyük bir heyecanla takip edilen olayla ilgili olarak sosyal medya ve batı basınında rivayet ve yorumlar farklı. Bazılarını sizin için seçtik :
İngiliz The Telegraph Gazetesi olayı Don't panic: Turkey shooting down a Russian warplane won't start World War 3 başlığıyla verdi. Bu haberde, The Telegraph, "2.Dünya savaşından bu yana bir NATO ülkesinin tarafından ilk defa bir Rus uçağı düşürüldü" diyor.
Suriye semalarının Rus, Suriye, Amerikan, Fransız, İngiliz, Kanada ve Arap uçakları ile dolu olduğunu belirten The Telegraph, Amerikan uçakları ile Rus uçaklarının bir kaç kez burun buruna geldikten sonra ekim ayında bir anlaşma yaptıklarını hatırlatıyor ama bunun Rus-Türk olayına uygulanmayabileceğini belirtiyor.
The Telegraph, "dünyanın bütün süper güçlerinin, 1999'daki Kosova Savaşından bu yana ilk defa bu kadar yakın temas içindeler" derken, bunun çok tehlikeli olabileceğine işaret ediyor ve "Suriye savaşı sadece inanılmaz bir göçmen akımı doğurmadı, aynı zamanda dünyanın en tehlikeli terörist grubuna kuluçkalık yaptı ve bir yandan da geleneksel devlet-devlete karşılaşmaların merkezi oldu" diye ekliyor.
3.Dünya savaşından bahseden 10’larca gazetenin yanında, Twitter üzerinde #WWIII Hashtag'i trend oldu (World War 3 Yani 3.cü Dünya Savaşı). Burayı tıklarak görebileceğiniz üzere, yukarıda bir örneğini verdiğimiz şeklinde, batı basını olayı 3.dünya savaşı ile bağdaştırınca, sabah saatlerinden itibaren sosyal medyada da bu başlık tartışılmaya başlandı ve hala tartışılıyor.
Hatta Katolik bir grup burayı tıklayarak görebileceğiniz üzere taraftarlarını, Papa Francis ile birlikte 3.cü dünya savaşını sona erdirmek için duaya davet ediyor. #WWIII hashtag'ini Business İnsider da haber yapmış. Burayı tıklayarak o haberi de okuyabilirsiniz.
Twitter'da konuyla ilgili bir diğer başlık olarak, Türkiye'yi Nato'dan Çıkarın diye bir hashtag gördük (Bkz : #ExpelTurkeyFromNATO).
Bu başlık altında yazılanlara bakıldığında, bazılarının Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 2012'de Suriye tarafından düşürülen Türk uçağı ile ilgili olan "Kısa Süreli Sınır İhlali, Saldırı bahanesi olamaz" sözlerine atıfta bulunuyorlar.
Bu başlığı kullananlardab bazıları da "ya Türkiye'yi NATO'dan çıkaracağız ya da 3.dünya savaşına gitmek zorunda kalacağız" gibi mesajlar atıyorlar.
Bazıları da "Türkiye'yi NATO'dan çıkarın, Türkiye Rusya ile kendisi kavga etsin" diyor.
Birileri de, İncil'den parçalar veriyor. “Türkiye (Turkey) ilk defa trend listesinde, birincisi Şükran Günü nedeniyle (Amerika'lılar şükran gününde hindi yani Turkey pişirirler), ikincisi ise Rus uçağı nedeniyle” ya da "Şükran günü şerefine Amerikan adeti olarak Türkiye Ruslara kurban veriliyor" diyenler var.
Buna karşılık #ObamaStandsWithTurkey başlığı da var. Ancak buraya tıklarsanız, bu başlık altında bizim haber yazdığımız saatte sadece 1 tweet vardı.
İngiliz BBC'nin Moskova muhabiri Sarah Rainsford, Turkey downing of Russia jet 'stab in the back' - Putin başlıklı haberin içinde yaptığı analizde, Putin'in kendi iç politikası nedeniyle sert konuşmuş olabileceğinin altını çiziyor ama yine de öfkeli göründüğünü ve ne yapacağının belli olmayabileceği şeklinde de bir yorum ekliyor.
Rainsford, Paris saldırısı sonrasında Rusya ile Batı arasında bir yakınlaşma olduğunu ama bu olayla yeniden sorun çıktığını ve Rusya'nın Esad'ın yardımına koştuğu eylül sonundan bu yana ilk defa bir uçak kaybettiğini belirtiyor.
Ama ilginç bir analizi burayı tıklayarak okuyabilirsiniz. Paul Craig Roberts konuya farklı açılardan yaklaşıyor ve "Washington'dan izin almadan Türkiye böylesine bir harekete girişemez" yorumunda bulunuyor.
Sonra soruyor, "eğer Washington böyle bir hareketi onayladıysa, o zaman Neocon'lar Obama'yı aştılar mı, ya da bu kararı Obama kendisi mi verdi?" ve daha ilginç bir yorum yapıyor.
Washington'daki Neocon'ların, Fransa ile Rusya'nın yakınlaşmasından ve IŞID'a karşı Türkiye'nin de içinde olacağı bir operasyona girmesinden rahatsız olabileceği analizini vererek, bu olaya bir de bu pencereden bakılması gerektiğini öne sürüyor.
Düşürülen Rus savaş uçağının Türkiye güvenliği için gerçek bir tehlike olmadığına işaret eden Roberts'in bir sorusu da, IŞID'ın petrolünü almak üzere yatırım yapmış bazı Türk'lerin, geçtiğimiz hafta Rusya tarafından patlatılan tankerlerinin öcünün alınıp alınmadığı şeklinde.
Roberts'in yazısının kalan bölümünde Obama'nın IŞID ve Nusra'tya karşı yaklaşımı sorgulanıyor. Neden IŞID'ı hedeflemediği, sadece Esad'dan bahsettiği soruluyor. Bu hassas konuyu takip etmeye devam ediyoruz.. Yurtdışındaki gelişmeleri ve tartışmaları raporlayacağız.