VUK’un 298/A-8 inci maddesine göre Maliye Bakanlığı, geçici vergi dönemlerinde düzeltme yapılıp yapılmamasını belirleme yetkisine sahip.
Geçtiğimiz yılın aksine tüm geçici vergi dönemleri için 2025 yılının başlarında düzeltme yapılmayacağı yönünde yetki kullanılması da gerçekten olumlu bir gelişme...
Tebliğ ne diyor?
VUK’un mükerrer 298/A maddesi gereğince, kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri Yİ-ÜFE'deki artışın, içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde yüzde 100'den ve içinde bulunulan hesap döneminde yüzde 10'dan fazla olması halinde malî tablolarını enflasyon düzeltmesine tâbi tutmak zorundalar.
Geçici vergi dönemlerinde bu oranların tespitinde, son üç hesap dönemi yerine üçer aylık dönemlerin son ayı dahil önceki 36 ay ve içinde bulunulan hesap dönemi yerine son 12 ay dikkate alınıyor. Bir hesap dönemi içindeki geçici vergi dönemlerinin herhangi birinde düzeltme yapılması halinde takip eden geçici vergi dönemlerinde ve içinde bulunulan hesap dönemi sonunda da düzeltme yapılması zorunlu bulunuyor.
Normalde 2025 yılı ilk geçici vergi dönemi için düzeltme yapılıp yapılmayacağı, 31.3.2025 tarihinde birinci geçici vergi dönemi bittikten ve Mart Yİ-ÜFE endeksinin ilan edildikten sonra hesaplanacak Yİ-ÜFE’deki son 12 ve son 36 ayda gerçekleşecek artış oranlarına göre belirlenecekti. Ancak bugünden söz konusu oranların aşılacağı anlaşıldığından, zaman kaybetmemek için Mart endeksinin açıklanması beklenmedi.
582 no.lu Tebliğe göre,
* 2025 yılının birinci, ikinci ve üçüncü geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi yapılmayacak.
* Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilen mükellefler bakımından, 2025 takvim yılı içinde başlayan hesap dönemine ait geçici vergi dönemleri için düzeltme yapılmayacak.
* 2025 yılı geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi yapılmayacağı için, bu dönemlere ilişkin verilecek geçici gelir/kurumlar vergisi beyannamelerine bilanço eklenmeyecek.
* Sürekli olarak işlenmiş altın, gümüş alım-satımı ve imali ile iştigal eden mükellefler, şartlara bakılmaksızın (her geçici vergi dönemi sonu itibarıyla) enflasyon düzeltmesi yapma zorunlulukları bulunduğu için, 2025 yılına ilişkin geçici vergi dönemleri de dahil enflasyon düzeltmesi yapmaya devam edecekler.
* 2024 geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi yapmaması uygun bulunan mükellefler dahil olmak üzere kapsama giren tüm mükelleflerce 2024 yılsonuna ait bilançolarda (kendilerine özel hesap dönemi tayin edilenlerde 2025 takvim yılı içinde sona erecek hesap dönemi sonuna ait bilançolarda) enflasyon düzeltmesi yapılacak.
Hatırlayacaksınız 560 sıra no.lu VUK Genel Tebliği gereğince 2024 yılı birinci geçici vergi döneminde tüm mükellefler, 563 no.lu Tebliğ gereğince 31.12.2023 tarihli gelir tablosundaki brüt satışlar toplamı 50 milyon TL’nin altında olanlar, bu düzenlemeler gereğince enflasyon düzeltmesi yapmadılar. Tabii ki sürekli olarak düzeltme yapmak zorunda olanlar hariç…
Buna göre, hem geçici vergide düzeltme yapmayanlar hem de ciro eşiğini aştıkları için geçici vergide düzeltme yapan mükellefler, 2024 sonu itibariyle enflasyon düzeltmesi yapmak zorundalar. Bu düzeltmenin yapılmaması yönünde az da olsa talepler bulunsa da, geçici vergide 2023 yılı brüt satışları 50 milyon TL’yi geçen mükellefler enflasyon düzeltmesi yaptıktan sonra, çok büyük karışıklıklara yol açacak böyle bir yasal düzenleme yapılması beklenmiyordu.
582 sıra no.lu Tebliğde yapılan 2024 düzeltmesine ilişkin açıklamalar 2024 yılına ilişkin beklentileri tamamen ortadan kaldırmıştır umarım.
Ancak mevcut durum bazı sorunlara yol açacak. Örneğin, geçici vergide enflasyon düzeltmesi yapmış olsalardı enflasyon zararı çıkacak ve bu zararı gelir veya kurumlar vergisi matrahından indirebilecek mükellefler, geçici vergide fazla ödeme yapmış durumuna düştüler. Yıllık beyanname verildikten sonra fazladan ödenen bu tutarların mahsuben ve/veya nakden iadesi süreci yaşanacak. Maliyenin bu iadeleri genel iade sürecinden ayırarak daha hızlı bir şekilde yerine getirmesi çok isabetli olacaktır.
Aynı sorun, 2025 yılı geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi yapmayacak mükelleflerin, eğer bir yasal düzenlemeyle enflasyon düzeltmesinin kaldırılmaması halinde 2025 sonu itibariyle düzeltme yapmak durumunda kalmaları halinde de fazlasıyla yaşanacaktır.
Mükelleflere tavsiyem, 2025 yılı geçici vergi beyanlarını, enflasyon düzeltmesinin olası sonuçlarını da dikkate alarak yapmaları yönündedir. Yani enflasyon düzeltmesi yapılması halinde hesaplanacak olası enflasyon zararları matrahın yüzde 10’nunu aşmayacak seviyede ise yüzde 10’luk yanılma payının kullanılması değerlendirilebilir. Böylece ileride geçici verginin iadesi ile uğraşılmaz. Bilindiği gibi, geçici vergide yüzde 10’a kadar olan eksik beyanlarda vergi ziyaı cezası uygulanmıyor.
Enflasyon düzeltmesinin kaldırılıp kaldırılmayacağına ilişkin görüşlerim…
Yazılarımı takip edenler bilir, 2021 yılından beri enflasyon düzeltmesinin kaldırılmasının doğru olacağını düşünüyor ve istikrarlı bir şekilde yazıyorum. Enflasyon düzeltmesi sonucu hesaplanan kazançların vergiye esas alınmasını hiçbir zaman doğru bulmadım.
Maliye, enflasyon düzeltmesinden beklediği tahsilatı sağlayamadığı için ve bu müesseseye yönelik çok ciddi eleştiriler söz konusu olduğundan, 2025 yılı geçici vergi dönemlerinde düzeltmenin yapılmaması yönünde yetkisini kullanmak durumunda kaldı. Aslında Maliyenin de enflasyon düzeltmesini tümüyle kaldırma niyetinde olduğunu tahmin ediyorum. Kamu görevlilerinin, uygulamaya soktukları bir düzenlemeyi kısa bir süre içinde uygulamadan kaldırmak istememelerini de eski bir maliyeci olarak anlıyorum.
Ayrıca, enflasyon düzeltmesini kaldırmak yasal düzenlemeyi gerektirdiğinden, hızlı aksiyon alabilmek adına önce tebliğle geçici vergide uygulamanın yapılmamasını sağlamalarını da doğru buluyorum.
Çok zaman geçmeden yasal düzenleme yapılırsa şaşırmayın!
Bu sonuca, hem geçici vergiye ilişkin tebliğin bu şekilde tüm geçici vergi dönemlerini kapsayacak şekilde ve erken bir tarihte çıkarılmış olmasından, hem de Maliye yetkililerinin sosyal medyadaki paylaşımlarında kullandıkları dilden ulaşıyorum.
Tabii ki müessesenin kaldırılması yönündeki çok sayıda talebin ve vergi tahsilat beklentilerinin gerçekleşmemiş olmasının da bu yöndeki karara etkisi olacaktır.
Erdoğan Sağlam kimdir?
Erdoğan Sağlam Ankara'da doğdu, ancak nüfusta doğum yeri olarak Çorum görünüyor.
Liseyi İstanbul Maliye Okulu'nda yatılı okudu. Böylece mesleğe çok erken bir giriş yaptı. Ardından Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümü'nü bitirdi. Üzerinde lise ve fakülteyi ikincilikle bitirmek gibi bir lanet vardır. En birinci ikincidir.
Üniversiteyi bitirmesinin ardından Maliye Bakanlığı Hesap Uzmanlığı Kurulu sınavını kazandı. Yedi yıl Hesap Uzmanı olarak çalıştıktan sonra 1994 yılında ayrılarak özel sektöre geçti. Bir yıl süreyle bir şirketler grubunun mali işler direktörlüğünü yaptı.
İzleyen dönemde uluslararası danışmanlık ve denetim şirketlerinden BDO Türkiye'ye (Denet) katıldı. Halen ortak ve yönetim kurulu üyesi olarak faaliyetine devam ediyor. Eşini ve işini çok seviyor.
Başta Vergi Konseyi ve TÜSİAD olmak üzere pek çok mesleki sivil toplum kuruluşunun vergi çalışmalarına katkıda bulunuyor.
2003 -2010 yılları arasında ve 2020 yılında Milliyet gazetesinde, çalışma hayatı boyunca mesleki dergilerde vergisel konularda çok sayıda makalesi yayımlandı. Mayıs 2020'den itibaren T24'te yazmaya başladı.
Teknik bir kitap yazmak istemediği için henüz bir kitabı yok. İleride en azından bir şiir kitabı, bir de polisiye roman yazmak istiyor. Yeminli mali müşavirlik ve bağımsız denetçilik lisanslarına sahiptir.
|
