05 Nisan 2023

118 milyar TL'ye 106 deprem ihalesi

21 Şubat ile 30 Mart tarihleri arasında yapılan 21/b usulü 106 ihalenin çok büyük bölümü TOKİ tarafından gerçekleştirildi. İskenderun ve Hatay'da iki hastane ihalesini Sağlık Bakanlığı, Adıyaman'da üç büyük konut ihalesini Emlak Konut, Adıyaman ve Gaziantep'te de birer konut ihalesini de Çevre Şehircilik Bakanlığı yaptı

Depremin ardından süratle başlatılan ve AKP ile Genel Başkanı Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın seçim kampanyasının iddialı unsurlarının birine dönüşen ihalelerin sayısı 106'ya, ihalelerin büyüklüğü ise 118 milyar TL'ye (118 milyar 231 milyon 915 bin 485 TL) ulaştı.

Farklı bir gelişme oldu: Emlak Konut, geçen hafta pazarlık usulüyle gerçekleştirilen deprem konut ihalelerin güçlü bir giriş yaptı ve ihale büyüklüğü açısından ciddi fark yarattı.

21 Şubat ile 30 Mart tarihleri arasında yapılan 21/b usulü 106 ihalenin çok büyük bölümü TOKİ tarafından gerçekleştirildi. İskenderun ve Hatay'da iki hastane ihalesini Sağlık Bakanlığı, Adıyaman'da üç büyük konut ihalesini Emlak Konut, Adıyaman ve Gaziantep'te de birer konut ihalesini de Çevre Şehircilik Bakanlığı yaptı. Pazarlık usulüyle yapılan bu ihaleleri, teklif veren şirketlerle birlikte haftalık olarak duyuruyorum. İhaleler EKAP'a yansısa bile geriden geldiği için güncel olarak paylaşmayı tercih ediyorum. Böylelikle konut başına maliyetin yüksekliği, kamu lehine indirimin yüzde kaç olduğu gibi başlıklar kamu kaynakları açısından tartışılma zemini bulabiliyor. 

Emlak Konut'tan 10 milyarlık ihale

Deprem konutları ihalelerini ağırlıklı olarak TOKİ yapmasına karşın, Emlak Konut'un geçen hafta Adıyaman için üç büyük ihale yaptığını öğrendim. İhale kayıt numaralarına henüz ulaşamadım ancak Emlak Konut'un İstanbul'da gelir paylaşımı modeliyle çalıştığı büyük inşaat firmalarının katıldığı bu üç büyük ihalenin toplam tutarı 10 milyar lirayı geçiyor.

- Emlak Konut'un 27 Mart'ta yaptığı "Adıyaman İndere Deprem Konutları 1. Etap Yapım İşi" ihalesinde en düşük teklifin, 4 milyar 104 milyon 961 bin TL teklifle Cevahir Grup'tan geldiği bilgisini aldım. Bu ihalede yaklaşık maliyet, 4 milyar 267 milyon 408 bin 505 TL olarak belirlenmiş. Cevahir İnşaat'ın kamu lehine verdiği indirim oranı ise yüzde 3,81 düzeyinde kalmış.

- Emlak Konut'un 29 Mart'ta yaptığı "Adıyaman İndere Deprem Konutları 2. Etap Yapım İşi" ihalesinde en düşük teklif, 3 milyar 653 milyon TL teklifle Ahes İnşaat'tan gelmiş. Bu ihalede yaklaşık maliyet, 3 milyar 912 milyon 659 bin 953 TL olarak belirlenmişti. Ahes İnşaat'ın kamu lehine verdiği indirim oranı yüzde 6,64 olarak hesaplanıyor.

- Emlak Konut'un 30 Mart'ta yaptığı "Adıyaman Kahta Deprem Konutları İnşaatı ile Altyapı ve Çevre Düzenleme İşi" ihalesinde en düşük teklif, 2 milyar 261 milyon TL ile Başyapı İnşaat'tan gelmiş. Bu ihalede yaklaşık maliyet 2 milyar 287 milyon 859 bin TL olarak belirlenmiş. Başyapı İnşaat'ın kamu lehine verdiği indirim oranı, yüzde 1,17 düzeyinde kalmış.

Ahes İnşaat'a 6.4 milyarlık ihale 

Emlak Konut'un Adıyaman deprem konutları ihalesinde 3.6 milyar TL teklif veren Ahes İnşaat, bir gün önce de (28 Mart) TOKİ'nin yine Adıyaman için (Merkez İlçe Örenli Mahallesi 3. Etap) için yaptığı 1075 adet konut ihalesine 1 milyar 812 milyon, 2 lira 53 kuruş teklif verdi. Ahes İnşaat yine Adıyaman Merkez İlçe Örenli Mahallesi için yapılacak konutlar için TOKİ'nin 28 Şubat'ta yaptığı 614 adet konutluk 1. Etap ihaleyi de 999 milyon 2 lira 53 kuruş teklif vermişti.

Böylece Ahes İnşaat'ın Adıyaman'da yaptırılacak deprem konutları için yapılan üç ihalede verdiği teklif büyüklüğü 6,4 milyar TL'ye ulaşıyor. (Küçük bir detay: Şirketin Adıyaman Örenli etapları için verilen iki teklifin sonu da 2 lira 53 kuruş ile bitmesi dikkat çekici.)

Ahes İnşaat, Emlak Konut'un güvendiği bir şirket. Emlak Konut GYO, İstanbul Fikirtepe Kentsel Dönüşüm projesi kapsamındaki 3458/1 parsel konutları için 2022 yılının şubat ayında Ahes İnşaat ile 596 milyon 134 bin 53 TL'lik sözleşme imzalandığını duyurmuştu.

Kamu zararına mı?

TOKİ'nin 29 Mart'ta yaptığı "Kahramanmaraş 6. Etap Kırsal 500 Adet Deprem Konutu" yapım işine de değinelim. Çünkü daha önce birden fazla ihalede olduğu gibi burada da verilen en düşük teklif, resmi olarak belirlenen yaklaşık maliyetin üzerine çıkmış. Bu, devlet lehine hiçbir tasarruf olmadığı gibi zarar anlamına geliyor. Bu ihalede, TOKİ 500 adet konut için 1 milyar 578 milyon 355 bin 508 TL yaklaşık maliyet belirlemiş. Yılkanur İnşaat-Çakır İnşaat ortaklığının verdiği "en düşük teklif", 1 milyar 658 milyon 262 bin 799. Bu tutar, yaklaşık maliyetten yüzde 5 fazla.

TOKİ eğer bu teklifi kabul ettiyse, hiç indirim sağlanmayan diğerleriyle birlikte neden kabul ettiğini, hesap hatasının kimin nasıl yaptığını kamuoyuna açıklarsa iyi olacaktır.

Çiğdem Toker kimdir?

Çiğdem Toker, Diyarbakır'da doğdu. Denizli Lisesi'nden mezun oldu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Gazeteciliğe üniversite öğrencisiyken Anka Ajansı'nda başladı. Günaydın, Ankara Ulus gazetelerinde, Nokta dergisinde stajlar yaptı.

Anadolu Ajansı'nın sınavlarını (1988) kazanarak, adliye, Devlet Güvenlik mahkemeleri (DGM), yüksek yargı muhabiri olarak çalıştı. 1990-1993 yıllarında haftalık Ekonomik Panorama dergisinde; sonrasında da kesintisiz 15 yıl Hürriyet Gazetesi Ankara Bürosu'nda ekonomi muhabiri olarak görev yaptı. Burada maliye, vergi, özelleştirme, enerji, rekabet politikalarını izledi. 1994 ve 2001 ekonomik krizlerini, IMF ile ilişkileri, kriz kapsamında çıkarılan kanunların TBMM'deki yasama süreçlerini haberleştirdi. Çeşitli ülkelerde Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası toplantıları muhabir olarak takip etti.

Habertürk gazetesinin ilk Ankara temsilcisi olarak gazetenin Ankara bürosunu kurdu. İstifa ederek ayrıldı. İnternet gazetesi T24'ün ilk yayınlarında OECD'nin "Futbolda Kara Para Aklama" raporunu konu alan dizi yazısıyla yer aldı. Köşe yazarı ve Ankara Temsilcisi olarak çalıştığı Akşam gazetesinden, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun (TMSF) el koyma sürecinde kendi isteğiyle ayrıldı.

2013-2018 yılları arasında Cumhuriyet gazetesinde köşe yazarlığı yaptı. Gazetenin sahibi konumundaki Cumhuriyet Vakfı yönetimi değiştikten sonra kendi isteğiyle ayrıldı. 2018'de katıldığı Sözcü gazetesindeki yazılarına 2022 Kasım ayında ‘küçülme' gerekçesiyle son verildi. Fox TV kanalında yayımlanan "Orta Sayfa" adlı haber programında yorumcu olarak yer alıyor.

Eleştirel finans haberciliği olarak da tanımlanan yazıları hakkında kimileri astronomik, çok sayıda manevi tazminat davası açıldı. Konusu bir imar haberi olan yazısı hakkında hapis cezası istemiyle yargılandı. Kamu ihaleleri ve şirketleri konu alan çok sayıda yazısı da Sulh Ceza hâkimlikleri kararlarıyla erişime engellendi.

Kitapları

- Adım da Benimle Beraber Büyüdü- Abdüllatif Şener, Doğan Kitap, 2008

- "Türkiye'de Sağlıkta Kamu Özel Ortaklığı - Şehir Hastaneleri" kitabına makale katkısı, İletişim Yayınları, 2018

- Kamu İhalelerinde Olağan İşler - Tekin Yayınevi, 2019

Ödülleri

- İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi "En Başarılı İktisat Muhabiri Ödülü" (1995)

- Sabah Gazetesi "Muammer Yaşar Bostancı Haber Yarışması Büyük Ödülü" (1997)

- Türkiye Ziraat Odaları Birliği "Basında Tarım Ödülü" (2000)

- Milliyet Gazetesi "Abdi İpekçi Barış ve Dostluk Ödülü" – "Taksiyarhis'in Zehra Teyzesi" başlıklı röportaj (2001)

- Türkiye Gazeteciler Cemiyeti-TGC "Sedat Simavi Gazetecilik Ödülü" |"Evcil'in Dönüşü" dosyası – (2005)

- European Press Prize "The Mystery of the Secret Funds" – "Yorumcu Ödülü"nde kısa liste (2015)

- Halkevleri "Basın Ödülü" (2016)

- Uluslararası Şeffaflık Derneği Ödülü (2016)

- İstanbul Tabip Odası "Basında Sağlık Ödülü" (2016, 2018 ve 2019)

- TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi "Emre Madran Koruma Ödülü" (2017 ve 2019)

- Eskişehir - Bilecik Tabip Odası "Halk Sağlığı Ödülü" (2017)

- ÇGD "Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Ödülü" (2017)

- ÇGD Bursa Şubesi "Meslekte Dayanışma Ödülü" (2018)

- Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü "Uluslararası Cesaret Ödülü - Kısa liste" (2018)

- Sedat Simavi Gazetecilik Ödülü – "Kamu İhalelerinde 21/b Usulü" dosyası-(2018)

- Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği "Önder Kadınlar Ödülü" (2019)

- Rekabet Derneği "Adil Rekabete Katkı Ödülü" (2019)

- TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası "Hasan Balıkçı Onur Ödülü" (2020)

- Halkevleri Dayanışma Ödülü (2020

- Ankara Tabip Odası – "Şehir hastanelerinin ekonomi politiğini tüm gerçekliğiyle ortaya koyarak kamuya ve sağlık çalışanlarına etkilerini görünür kılan haberleri" nedeniyle (2021)

- TMMOB Şehir Plancıları Odası - Kent Planlama Basın Ödülü (2021)

- İzmir Gazeteciler Cemiyeti "Hasan Tahsin Basın Özgürlüğü Ödülü" (2021)

- SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği "Yılın Kadınları" Ödülü (2021)

- Alanya Gazeteciler Cemiyeti - Ulusal Basında Yılın Gazetecisi Ödülü (2021)

Yazarın Diğer Yazıları

Saraylar bütçeyi delerken "ikna"

insanların yarım kilo peynir alırken düşündüğü bir ortamda devlet olarak 85 milyon TL'yi bahçe malzemesine harcarsanız, enflasyonun düşeceğine bu milleti inandıramazsınız

Merkez Bankası "nas" yükünü üstlendi

Vatandaşın refahını, Merkez Bankası'nın üstlenmek zorunda kaldığı KKM zararına yol açan anlayış mı arttıracak?

Hesabı neden emekçi/emekli ödüyor?

Bu genel kurulun faydası şu olacak: Merkez Bankası'nın işini, hesabını zorlaştırdığı halde eleştirel bir tutum getiremediği, zengini daha zengin etmek üzere emekçi aleyhine kurgulanmış KKM'nin, memleket ekonomisine faturasını daha iyi görebileceğiz