En sevdiği turna, bazı köylüler tarafından öldürülünce alemlerin efendisi olarak kabul edilen Yeşim İmparator (玉皇)’un tepesi atmış ve yeni yılın ilk ayının 15. günü  köylülerin yaşadığı  o köyü yakmaya karar vermiş.   

İyi kalpli kızı babasının bu planının öğrenince çok üzülmüş hemen köylüleri durumdan haberdar etmiş.

Köylüler düşünmüşler taşınmışlar sonunda parlak bir fikir bulmuşlar. Yeşim İmparator'u köylerinin zaten yanmakta olduğuna inandırarak kandırmaya karar vermişler. Hemen işe girişip köyün her yerine kırmızı fenerler asmışlar, havai fişekler atıp ateşler yakmışlar.

Uzaktan durumu gören Yeşim İmparator da bakmış bakmış, köyün yanmakta olduğuna inanmış.

Böylece ve köy kurtulmuş, köylüler de her yıl bu günü kutlayıp bayram etmeye başlamışlar.

Tang Hanedanlığı (MÖ 618-907) döneminden beri ay yeni yılının 15. günü kutlanan Lantern Festivali (元宵节)’nin başlangıcına ilişkin muhtelif rivayetlerden bir de budur.

Bu yıl 5 Şubat’a denk gelen Lantern Festivali’nin önemli özelliklerinden biri de Çin’de 5-6 kere kutlanan Sevgililer Günlerinin ilki olmasıdır. [1]

Yüzlerce yıl önceleri, kızlarla erkelerin tanışmasının görüşmesinin pek mümkün olmadığı zamanlarda Lantern Festivali’nin böyle bir işlevi varmış. Şenlik havasında herkesin sokaklara çıktığı bugün, kızlarla erkelerin birbirlerini görüp sevdalanmasına da vesile olurmuş. O nedenle geleneksel anlamdaki sevgiler günlerinden biri ve yılın ilk sevgiler günü.

Bir başka geleneksel sevgililer günü ise ay takviminin 7. ayının 7. günü kutlanan Qīxì Festival (七夕节) dir.  Bunların yanı sıra bildiğimiz Valentine Günü ve Japon kökenli Bayaz Valentine gibi ithal sevgililer günleri ve 5 Mayıs/Seni Seviyorum [2] ya da 11 Kasım/Bekarlar Günü gibi sonradan icat sevgiler günleri de vardır.

Lanternlerin sadece geceyi değil geleceği aydınlattığına inanılır.

Sevgililer Günleri’nin genelde en tercih edilen hediyesi içinde para bulunan kırmızı zarflardır (红包 – Hóngbāo). Wechat ya da Alipay gibi yaygın kullanılan mobil uygulamalarla kırmızı zarflar artık dijital olarak gönderilmektedir.

İçinde bol 8 bulunan bir tutarda para göndermek en makbulüdür. Örneğin 888 RMB (yaklaşık 132 dolar) gibi.  Ama eğer erkek arkadaş ya da eş 8888 RMB (yaklaşık 1320 dolar) tutarından bir kırmızı zarf göndermişse bu genellikle sosyal medyada paylaşılan bir durumdur.

 
Mobil uygulamalarla gönderilen dijital kırmızı zarf

8‘in uğurlu kabul edilmesinin sebebi ise 8 rakamının (八 -- Bā) zengin olmak anlamındaki (发财 – Fācái)‘nın ilk karakteriyle sesteş olmasıdır. Bu nedenle örneğin içinde bol 8 olan telefon numaraları ve araç plakaları çok revaçtadır.

Lantern Festivali'ne dönecek olursak, bu günün gözdesi iyi şans getirdiğine inanılan lanternlerdir haliyle. Sadece bir dekorasyon unsuru olarak geceyi değil geleceği aydınlattığına inanılır. Sokaklar günler öncesinden lanternlerle donatılır.

Bu günün yaygın adetlerinden biri de içinde genellikle susam ezmesi olan yapışkan pirinç toplarından yapılmış tatlı mantı (汤圆 – Tāngyuán) yemektir. Çünkü (汤圆 – Tāngyuán) kavuşma anlamındaki (团圆 – Tuányuán) ile sesdeştir. Çin kültüründe topların ve kaselerin yuvarlak şeklinin bütünlüğü ve beraberliği simgelediğine inanılır.

Lantern Festival’inde Tāngyuán yemek adettendir.

 Lantern Festivali ile yeni yıl kutlamalarına da nokta konur. Bu günden sonra artık yeni yıl vesilesiyle asılmış olan süslemeler de kaldırılır. 

Yıl artık olağan seyrine girmiştir. 

[1] Çin’de ilişkinizin hangi aşamada olduğuna göre 5 ya da 6  farklı sevgililer günü vardır. Malum Çin’de erkek sayısı kadınlardan 35 milyon fazladır. Hem bu nedenle hem de kültürel olarak sevgiler günleri genellikle erkeklerin kadınlara hediye vermek durumunda olduğu özel günler anlamını taşır. Kısacası Çin’de erkek olmanın biraz külfetli olduğu söylenebilir!

[2] Çince tonal (tonlu) bir dildir. Mandarin Çincesinde 4 farklı ton vardır. Karakterlerin farklı tonda (farklı vurguyla) okunmasıyla anlam değişir. Tonal olması nedeniyle de sesdeş  (homonym, eşsesli) sözcüklerle doludur ve kelime oyunlarına, cinasa çok yatkındır. 20 Mayısı ifade etmekte kullanılan 5-2-0 (五  二  零 -- Wǔ èr líng) ile  “seni seviyorum” (我爱你  -- Wǒ ài nǐ) sesdeş olduğundan 520 yaygın olarak “seni seviyorum” yerine kullanılır.