06 Şubat 2017

Sakin Şehir’de yaşanan yoğun dram, enfes bir 'loser' portresi

Yazar-yönetmen Kenneth Lonergan’ın yarattığı bu domestik dram, öncelikle Jody Lee Lipes’ın harika görüntüleri sayesinde, çevresiyle tam bir uyum sağlıyor

YAŞAMIN KIYISINDA           X  X  X  X
(Manchester by the Sea)

Yönetmen: Kenneth Lonergan
Görüntü: Jody Lee Lipes
Müzik: Lesley Barber
Oyuncular: Casey Affleck, Michelle Williams, Lukas Hedges, Kyle Chandler, Gretchen Mol, C. J. Wilson, Ruibo Quian, Ben O’Brian, Matthew Broderick

Amerikan filmi.

 

   Bu adla nasıl başa çıkacağız? Martin Scorsese’nin Bringin’ Out the Dead (1999) filminin Türkçe adı buydu. Fatih Akın’ın 1999 yapımı ve Türkiye’de çektiği ünlü filminin de... Sonra Angelina Jolie’nin By The Sea filmi de (2015) bize ayni adla geldi. Karışıklığa bakar mısınız?

   Neyse... Yabancı ve Oscar adayı filmlerin bu görkemli haftasındaki son önemli filmi de bugün yazıyorum: T24 yöneticilerinin ve de burada asıl siyasal yazılar arayanların  hoşgörüsüne sığınıp ilk kez pazartesine taşmış olarak... Böylece bu önemli görevi de bitirdik!..

   Hakkında çok konuşulan filmleri geç görünce çokluk olduğu gibi, bende de hafif bir düşkırıklığı olmadı değil. (Bakınız: Kimi eleştirmenlerin Tony Erdmann’a bakışı!) Ama bunu çabuk atlattım denebilir.

  Film ABD’nin adı yakın tarihte resmileştirilen biçimde Manchester-By-the-Sea olan o nefis taşra yöresinde geçiyor. Bir göl kıyısı, alçak evler, yemyeşil tepeler, sakin bir yaşam... Şimdi bizde de yayılan ‘slow city’lerden biri, sanki cisimleşmiş Amerikan rüyası. (Gerçi bizde ABD deyince gökdeleni düşünenler hala ezici çoğunluktadır, ama gerçek Amerika’yı bilenler için öyle değildir!)

    Kabaca iki saatlik yol olan Boston’da hayatını birkaç evin bakıcısı ve tamircisi olarak kazanan Lee Chandler, ağabeyi Joe’nun ölüm haberiyle kalkıp eski şehrine gelir. Orada bulduğu Joe’nun üzgün yakınları ve 16 yaşındaki şaşkın oğlu Patrick’dir.

   Geçmişten gelen kimi sahheler bize Lee’nin birzamanlar. yeğeniyle yakınlığını gösterir. Ama yolları çoktan ayrılmıştır.. Ancak Joe’nun vasiyetnamesinde herşeyini, bu arada Patrick’in vesayetini kendisini terkedip giden karısına değil, Lee’ye bıraktığı ve reşit oluncaya dek onu korumasını istediği ortaya çıkar.

   Ama Lee zaten insanların kendisine sevgisizce yaklaştığı bu yöreye dönmek ve yeni sorumluluklar yüklenmek istemez.  Öylesine kırgın, kırık, herşeye küsmüş ve neşe yoksunu bir adamdır ki... Yaşının tüm özelliklerini taşıyan, bir rock grubunda müzik yapmaktan birkaç kızı idare etmeye hayatını yaşayan, uzaktaki ‘hain anne’siyle internette yazışan bu öfkeli ve isyancı genci ne yapacaktır ki...

    Bu arada yine geçmişe uzanan bir bölümde Lee’yi hayata böylesine küstüren dramı görürüz. Öylesine acı bir olaydır ki bu, hem onun çöküşünü, hem de çevrede uyandırdığı tepkiyi açıklar. Acaba herşeye karşın yeğeni onu yeniden hayata bağlayabilecek son umut olabilir mi?

   Yazar-yönetmen Kenneth Lonergan’ın yarattığı bu domestik dram, öncelikle Jody Lee Lipes’ın harika görüntüleri sayesinde, çevresiyle tam bir uyum sağlıyor. Ayrıca kimilerinin haklı olarak biraz ağır buldukları temposu ve yer yer sanki bir belgesele yaklaşan gerçekçiliği de filmin özelliğini oluşturuyor: ‘sakin şehir’de geçen bir öykü alabildiğine sakin biçimde anlatılmalı değil mi?  

     Bu sükûnet içinde, filmin ortalarına doğru çıkagelen o dramatik bölüm sanki bir trajedinin etkisini taşıyor. Ve filmi duygusal açıdan doruklara taşıyor. Ondan sonra yine ‘sakinleşip’ o gevşek tempoya dönünceye dek...

   Film hemen tümüyle Casey Affleck’in üzerinde duruyor. Bu harika oyuncu öylesine asılıyor rolüne ve öylesine müthiş bir kompozisyon çiziyor ki... Görmeden inanamazsınız. O artık belleğimizde ‘loser' (hep kaybeden) denince akla gelecek ilk isim olacaktır. Pasif, asosyal, suratsız, iletişim yoksunu...

   Bırakınız sevmeyi, bir kadınla iki laf bile edemeyen, tek sığınağı içki olan bir zavallı, bir ezik adam... Bu rolle Oscar’a uzanamazsa şaşarım!..

   Diğer roller de iyi oynanıyor. Randi Chandler’de Michelle Wiliams ve  Patrick’de Lucas Hedges yardımcı oyuncu olarak   Oscar adayı oldular. Ayrıca Patrick’in sevgililerinden Sandy’de ünlü balet Mikhail Baryshnikov’un kızı Anna Baryshnikov ve sonlarda çıkan Jeffrey’de ise bir dönemin sempatik baş oyuncusu Matthew Broderick’in varlıklarını hatırlatmış olayım.

    Sonuç olarak film, yönetmen ve özgün senaryo ile birlikte tam altı Oscar adaylığı alan yapım, has sinemaseverlerin ilgisini hak ediyor

Yazarın Diğer Yazıları

Aksiyon sinemasında çekici ve modern bir zirve

'Avcı Kraven'de pek uyum sağlamayan, karmaşık ve biraz zıt motifler olduğunu biliyorum. Ama belki bu filmin gücünü oluşturan asıl öge. Bunca tema içinde böylesine çekici bir filme ulaşmak... Kolay olabilir mi?

Son dönemin en büyük düş kırklığı getiren filmi

Her şeyin sonuç olarak bir özenti gibi durduğu "Hain"de, cesetler birbiri ardına geliyor. Sonu yok sanki... Sonunda bir tek başkan, yani Haldun Dormen sağ kalıyor. Acaba ona olan saygıdan mı dersiniz?

Kadın özgürlüğüne adanmış çok özgün bir komedi

Mukadderat; bir yandan yalnız bizde değil, tüm dünyada da var olan aile kurumunun miras denen olayla boğuşmasını ele alır. Öte yandan bu yaşlanmayı kabul etmeyen bir kadının portresidir

"
"