Burun akıntısı, ses kısıklığı, öksürük, yüksek ateş, halsizlik ve yaygın kas ağrıları ile kendini belli eden üst solunum yolu enfeksiyonlarının görülme sıklığı özellikle kış aylarında artış gösteriyor. Çocukların bağışıklık sisteminin gelişmesi için bu dönem kaçınılmaz olduğunu ve sık hastalanmalarını önlemek için beslenme, hijyen kuralları ve aşılamaya dikkat edilmesi gerektiğini söyleyen Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Emre Çenesiz, çocuklarda sık görülen solunum yolu enfeksiyonlarını ve bu enfeksiyonların sıklığını azaltmak için yapılması gerekenleri anlattı.
Solunum yolu enfeksiyonlarının havada asılı duran küçük damlacıklar yoluyla bulaştığına söyleyen Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Emre Çenesiz, "Bu damlacıklar hapşırırken, öksürürken, konuşurken ve nefes alırken salınır ve başkaları tarafından solunarak vücuda girerse hastalığa neden olabilir. İnfluenza virüsleri gibi solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan bazı patojenler hapşırma, öksürme veya burun sümkürmesi sonucu ellere ve dokunulan nesnelere bulaşır. Kirlenmiş ellerin ağız, burun veya göz mukozasıyla teması halinde de enfeksiyon yayılabilir" dedi.
Bağışıklık sistemi hastalıkları tanıdıkça güçleniyor
Üç yaş üstü bir çocuk yılda ortalama 6-8 defa üst solunum yolu enfeksiyonu atağı geçirir. Bunun temel nedeninin çocukların olgunlaşmamış bir bağışıklık sistemi ile doğması olduğuna dikkat çeken Uzm. Dr. Çenesiz, "Yeni bir mikropla ilk temas enfeksiyona yol açabilir. Çünkü bağışıklık sisteminin öncelikle özel antikorlar üretmesi gerekir. Soğuk algınlığına ve solunum yolu enfeksiyonlarına neden olabilen çok sayıda farklı patojen vardır. Dolayısıyla çocuğun bağışıklık sisteminin bunların çoğuna alışması ve bunlara giderek daha güçlü tepki vermesi zaman alır. Yaş arttıkça genellikle beş yaş civarında enfeksiyon süresi ve sıklığı azalır" açıklamasında bulundu.
İnfluenza dışında özgün bir tedavi bulunmuyor
Solunum yolu enfeksiyonlarının çoğunun virüs etkili olduğunu belirten Uzm. Dr. Emre Çenesiz, "Her bir atak 8-10 gün sürebilir. Okul öncesi dönem çocuklarında süre 14 güne kadar uzayabilir. Viral enfeksiyon tedavisinde influenza dışında özgün bir tedavi yoktur. Sıvı alımını artırmak, bol C vitamini içeren gıda tüketimi, burun temizliğinin iyi yapılması, ağızdan alınan ateş düşürücü, ağrı kesici ilaç alımı her viral olduğu düşünülen gripte uygulanır. İnfluenza virüsünde gerekli hallerde antiviral ilaç kullanılabilir. Üst solunum yolu enfeksiyonları esnasında bazı bulguların daha baskın hale gelebilir" dedi.
Enfeksiyon semptomları
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Emre Çenesiz, farklı enfeksiyonlarda görülen semptomları şu şekilde sıraladı:
- "İnfluenza A ve B’de ani başlayan yüksek ateş, yaygın kas ağrısı, halsizlik, burun akıntısı,
- Rinovirüs enfeksiyonlarında burun tıkanıklığı, burun akıntısı,
- Parainfluenza virüs enfeksiyonlarında ses kısıklığı ve krup sendromu,
- Adenovirüs enfeksiyonlarında boğaz ağrısı, gözde kızarıklık, çapaklanma ve akıntı, kusma ve ishal,
- Sars-Cov-2 (şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü) enfeksiyonlarında boğaz ağrısı, ses kısıklığı, burun tıkanıklığı, ateş ve kas ağrısı ön planda gözlenmektedir."
Yılda 2 kereden fazla zatürre ve sinüzit gelişiyorsa dikkat edilmeli
Viral üst solunum yolu enfeksiyonlarının seyri esnasında orta kulak iltihabı, sinüzit, pnömoni (zatürre) gibi bakteriyel hastalıklar da gelişebilir. Bu durumlarda uzman hekimin önereceği sürede ve dozda antibiyotik kullanımının önemli ve gerekli olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Emre Çenesiz, "Yılda dörtten fazla orta kulak iltihabı, ikiden fazla ciddi sinüzit ve zatürre gelişen, enfeksiyon atakları esnasında menenjit, kemik-eklem enfeksiyonu, iç organlarda apse gelişimi, kronik ishal (1 ayı geçen ishal durumu) büyüme gelişme geriliği gibi bulguların eşlik ettiği vakalarda mutlaka bağışıklık sistemi problemleri düşünülüp gerekli tetkik tedavi yapılmalıdır" dedi.
Bu önlemler çocuklarda viral enfeksiyon sıklığını azaltabiliyor
Çocuklarda viral üst solunum yolu enfeksiyon sıklığını azaltmak için önlem almanın büyük önem taşıdığının altını çizen Uzm. Dr. Çenesiz, şu önerilerde bulundu:
- "Yemekten önce ve sonra, dışarıdan eve geldikten sonra ve tuvalet kullanımı sonrasında eller sabun ve suyla yıkanmalıdır.
- Çocuğun ellerini sık sık yüzüne, ağzına ve gözlerine götürmesi engellenmelidir.
- Bağışıklık sistemi C vitamini ve antioksidan açısından zengin gıdalar desteklenmeli ve D vitamini düzenli kullanılmalıdır.
- Vücutta toksinlerin atılmasına yardımcı olmak için yeterli su tüketilmelidir.
- Özellikle salgın dönemlerinde toplu yapılan aktivitelerden kaçınılmalı ve maske kullanılmalıdır.
- Hasta bireylerle temasın sınırlanması enfeksiyon riskini azaltacağı için hasta çocuklar okula veya kreşe gönderilmemelidir.
- Oyuncaklar, su şişeleri ve kapı kolları gibi ortak kullanılan eşyaların yüzeyleri sık sık dezenfekte edilmelidir.
- Özellikle risk gurubunda olan çocuklar olmak üzere her sene önerilen zamanlarda influenza aşısı olunması tavsiye edilir." (DHA)
