HÜLYA KARABAĞLI / Ankara
TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu’nun Suriyeli sığınmacıların kaldığı Apaydın, Yayladağ ve Altınözü kamplarındaki incelemelerine ilişkin raporda, “Suriyeli sığınmacıların bölgede asayişi bozucu davrandıkları iddiası abartılıdır” denildi. Apaydın kampında sığınmacılara askeri eğitim verildiğine ilişkin iddiaların doğru olmadığının altı çizilen raporda, yasadışı herhangi bir oluşuma izin verilmediği belirtildi. Raporda, konaklama merkezlerinde bugüne kadar 159 asayiş olayının meydana geldiği, 388 kişi hakkında adli işlem yapıldığına dikkat çekildi. 364 bebek dünyaya geldi. Rapora göre, komisyonun inceleme de bulunduğu geçtiğimiz eylül ayının ilk üç günü itibariyle sınır ötesi çatılmada yaralanan 2 bin 443 kişiye tıbbi müdahalede bulunuldu.
CHP ve BDP’nin katılmadığı inceleme
Apaydın kampına alınmadıkları gerekçisiyle CHP ve BDP’nin katılmadığı inceleme raporu yarın TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu’nda görüşülecek. TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanı Ayhan Sefer Üstün, Alt Komisyon üyeleri Cemal Yılmaz Demir, Kerim Özkul, MHP’den Atilla Kaya, 3-5 Eylül 2012 tarihinde, ‘Apaydın Konaklama Merkezinde askeri eğitim verildiği, eğitim den sonra Suriye'ye geçtikleri, Suriyeli sığınmacıların bölgede asayişi bozduklarına ’ ilişkin iddiaları inceledi. Komisyon, Apaydın, Altınözü ve Yayladağı Yatılı İlköğretim Bölge Okulu Konaklama Merkezi’nde incelemelerde bulundu.
Yarın üst komisyonda görüşülecek rapor şöyle:
'Sığınmacıların yüzde 65’i kadın ve çocuk'
- Hatay’da sığınmacıları ağırlamak üzere Merkez, Altınözü ve Yayladağı ilçelerinde ikişer adet olmak üzere inceleme tarihi itibarıyla toplam 5 adet Konaklama Merkezinde 11068 kişi misafir edilmekte olup bunların yaklaşık yüzde 65 oranındaki kısmını kadın ve çocuklar oluşturmaktadır. Misafir edilen erkek nüfusun yüzde 50 ye yakını da 50 yaşın üzerindedir.
'178 bin 811 bin kişiye poliklinik hizmet'
- Sınırlarımız ötesinde yaşanan acil durumlardan kaynaklı ateşli silahla yaralanmış 2443 kişiye inceleme tarihi itibarıyla tıbbi müdahalede bulunulmuştur. Gelen sığınmacılardan 163 tanesi çeşitli nedenlerle vefat etmiştir. Bunlardan 128 tanesi ateşli silah yaralanması sonucunda vuku bulmuştur.
- 4 Eylül 2012 tarihine kadar çeşitli medikal rahatsızlığı olan kişilere 178811 adet poliklinik uygulanmış ve 1747 hasta ameliyat edilmiştir. Ayrıca Adana, Ankara, Gaziantep, İstanbul, Antalya ve --Kahramanmaraş illerinde bulunan hastanelere de sevk edilerek tedavileri sağlanmıştır. Konaklama Merkezlerinde toplam 354 doğum (10’u ikiz olmak üzere toplam 364 bebek) gerçekleşmiş olup, 194’ü erkek, 170’i kız çocuğudur.
- Konaklama Merkezlerinde bugüne kadar 159 asayiş olayı meydana gelmiş, 388 kişi hakkında adli işlem yapılmıştır. Bunların çoğu sığınmacıların kendi aralarından doğan sürtüşmelerden kaynaklanmıştır.
'Apaydın'dakiler suikast ve zehirlenme tehditi altında'
- Yakın tarihlerde Konaklama merkezlerinden kaçırılan ve Suriye makamlarına teslim edilen bir albayın ve diğer askeri yetkililerin kaçırılma olayından sonra Suriye silahlı kuvvetleri, emniyet teşkilatı ile yüksek bürokratik makamlardan ayrılan ve ülkemize sığınanların ayrı bir konaklama merkezinde barındırılmasına ihtiyaç duyulmuştur.
- Kaçırılma olayının yaşanmasından sonra Suriye silahlı kuvvetleri, emniyet teşkilatı ile yüksek bürokratik makamlardan ayrılan ve ülkemize sığınanların kendi can güvenliklerinin yanında ailelerinin ve akrabalarının da can güvenliğinin sağlanması zorunluluğu hasıl olmuştur.
- Nitekim bu kişilere yönelik suikast düzenleneceği veya kaçırılacakları veya yemeklerine zehir katılmak suretiyle zehirlenebileceklerine dair sürekli ihbarlar alınmıştır. Konaklama merkezlerinde kalan bu tür sığınmacıların kendilerinin ve yakınlarının can güvenliklerinin her an yakın tehdit altında olduğu, Suriye istihbarat teşkilatına mensup kişilerin de Konaklama Merkezlerine sızma girişimi olduğu, buralarda kalan Suriye silahlı kuvvetleri, emniyet teşkilatı ile yüksek bürokratik makamlardan ayrılan ve ülkemize sığınan kişilerin endişelerini artırdığı Heyetimize bildirilmiştir.
Apaydın'dan Suriye’ye geçip savaşması imkânsız'
- Söz konusu Konaklama Merkezi kuş uçuşu Suriye sınırına 5 kilometre, yolların takip edilmesi halinde ise 8 kilometredir. Bütün bu olgular ve alınan tedbirler dikkate alındığında bu kişilerin gece Konaklama Merkezinden çıkarak Suriye tarafına geçmesi, sınırdan belirli bir uzaklıkta yaşanan savaşa katılması ve sabaha karşı tekrar Konaklama Merkezine dönebilmesi imkansızdır.
- Konaklama merkezi girişi, içi ve etrafının 24 saat kamera ile izlendiği ve kayıt altına alındığına şahit olunmuştur. Zira Heyetimiz kamera görüntü ve kayıt merkezinde incelemelerde bulunmuş ve Konaklama Merkezinin tamamına hakim olan kameralar aracılığıyla bir süre çadırkenti izlemiştir. Bu görüntülerin kayıt altına alınarak muhafaza edildiği bildirilmiştir. 24 saat görüntü kaydı yapılan bir Konaklama Merkezinde, söz konusu iddialara konu olan eğitimin yapılması ve sığınmacıların savaşa iştirak etmek üzere dışarı çıkması mümkün değildir.
'Ayrıntılı üst araması yapılıyor'
- Suriye vatandaşlarının hem sınırdan ilk geçişleri esnasında, hem de konaklama merkezlerine ilk kabulü aşamasında ayrıntılı üst araması yapılmakta, kesici, delici ve patlayıcı cisimlere güvenlik güçleri tarafından el konulmaktadır. Diğer taraftan konaklama merkezine hem gelen ziyaretçilerin hem de Merkeze giriş çıkış yapan sığınmacıların üst araması, tüm kontrol ve denetimleri ise en üst düzeyde titizlikle yapılmaktadır. Tüm giriş ve çıkışlar güvenlik kamera sistemleri ile 24 saat kontrol ve denetim altında tutulmaktadır. Bu bakımdan dışarıdan Konaklama Merkezi içerisine silah gibi tehlikeli cisimlerin sokulmasının yanı sıra kesici ve delici alet cinsinden bir şeyin sokulması da imkansızdır.
'Suriyelilerin esnafa tehdit iddialarına ilişkin ihbar ve müracaat yok'
- Suriyeli bazı sığınmacıların Hatay’da esnafı tehdit ettiği, hiç para ödemeden hizmet satın alır hale geldiği, hatta esnaftan haraç aldıkları, lokantada yemeklerini yiyen Suriyelilerin hesap ödemeden lokantadan ayrıldıkları iddialarına yönelik bugüne kadar, 155 ve 156 numaralı telefonlara ve kolluk birimlerine herhangi bir ihbar veya müracaatın yapılmadığı belirtilmiştir. Ayrıca esnaf odaları temsilcileri ile yapılan şifahi görüşmelerde kendilerine de böyle bir müracaatın veya şikayetin olmadığı bilgisi alınmıştır.
