İngiltere'den Suriye ve Irak'a giden IŞİD militanlarının ülkelerine geri dönmeleri pek mümkün görünmüyor. İngiltere Savunma Bakanı Gavin Williamson bu konuda kararlı olduklarını birkaç gün önce açıklamış, “Bu militanların Suriye ve Irak üzerinden başka bölgelere geçmelerini sağlamalıyız. Onları o bölgelerde avlayabiliriz. Ölü bir teröristin İngiltere'ye zarar vermesi mümkün olmaz“ diye konuşmuştu. İngiltere Savunma Bakanı'nın bu açık ve net sözleri Avrupa güvenlik birimlerini de birkaç haftadan bu yana alarma geçirmiş durumda.
Birçok ülkede kafalarda "Suriye ve Irak'ta yenilgiye uğratılan IŞİD militanları şu anda nerede?" sorusu dolaşıyor.
"Ya öldürüleceksiniz ya da kahraman güvenlik güçlerimize teslim olacaksınız“
Suriye Savunma Bakanlığı, IŞİD'in yenilgiye uğratılmasıyla örgütün terör eylemlerini ve tek tek grupları yönlendirme yeteneğini tamamen kaybettiğini, örgütün izole olduğunu, kentler etrafındaki kırsal alanlarda kuşatılmış olduklarını açıklamıştı. Irak Savunma Bakanlığı da sağ kalan IŞİD militanlarına, "Ya öldürüleceksiniz ya da kahraman güvenlik güçlerimize teslim olacaksınız“ açıklamasını yapmıştı.
SDG: ABD, IŞİD'lilerin kenti terk etmesine izin verdi
Suriye ve Irak'tan gelen açıklamalara rağmen, kaç IŞİD militanının Suriye ve Irak'tan kaçabildiği ve nereye doğru gittikleri hâlâ bilinmiyor. Bu kapsamda muhalif Suriye Demokratik Güçleri'nin eski komutanlarından Talal Silo'nun yaptığı bir açıklama şaşırttı ve kafalarda yeni sorular oluşmasına yol açtı. Reuters haber ajansının bir haberine göre Silo, geçen Kasım ayında Rakka'nın ele geçirilmesinden sonra "binlerce" IŞİD militanının kenti terk etmesine izin verildiğini ve ABD'nin de militanların serbest bırakılmasına gizli bir yazıyla onay verdiğini söyledi.
ABD haberi derhal yalanladı ve Silo'nun iddialarının "yanlış ve uydurma" olduğunu belirtti. Amerikan askeri yetkilileri "teröristler ile iş yapılmayacağını" da vurguladılar.
Bu arada BBC'nin bir haberinde IŞİD'e bağlı olduğu söylenen bir şoförün açıklamalarına da yer verildi. Söz konusu şoför, IŞİD'in malı olan yaklaşık 50 TIR, 13 otobüs ve 100 kadar otomobil ile militanların ve cephanenin bulunduğu yedi kilometre uzunluğunda bir kafile gördüğünü anlattı.
Türk hükümeti, bazı militanların Türkiye'ye geçmiş olabileceğinden kuşku duyuyor
Bölgeden tam olarak kaç teröristin kaçtığı ve şu anda nerede oldukları konusunda kesin bilgiler bulunmuyor. Ancak Türk hükümeti, bazı IŞİD militanlarının Türkiye'ye geçmiş olabileceğinden kuşku duyuyor.
Bazı IŞİD militanının ise Afganistan‘a kaçmış olabileceği tahmin ediliyor. Dış politika alanında çalışmalar yapan İngiliz düşünce kuruluşu Henry Jackson Society'den Kyle Orten, "Suriye ve Irak'ta bulunan İngiliz uyruklu IŞİD üyesi cihatçıların Afganistan'a doğru yola koyulduklarının olası olduğunu” belirtti. Afgan kaynaklarına göre Fransa uyruklu cihatçılar da Afganistan'da bulunuyor.
MI 5: Tehlike arttı
Bu arada Avrupa güvenlik birimleri de bazı cihatçıların büyük olasılıkla Avurapa'ya dönüş yapmaları olasılığına karşı hazırlık yapıyor. İngiliz istihbarat servisi MI 5 Başkanı Andrew Parker, Ekim ayı ortasında yaptığı bir açıklamada bu yöndeki tehlikenin “dramatik bir biçimde arttığını" söylemişti. Parker "Tehlikenin hızla gelişme temposu göstermesinin yanı sıra söz konusu kişilerin çok zor belirlenebilecek olmasının da" kendilerini düşündüren hususlar olduğunu vurguladı.
Almanya da endişeli
Almanya'da da cihatçıların bu ülkeye dönme ihtimali güvenlik birimlerini endişendiriyor. Özellikle aileleri ile birlikte savaş bölgelerine gitimiş olan ve o dönemde reşit olmayan yaştakiler güvenlik birimlerinin dikkatinin odak noktasında. Alman iç istihbarat servisi Anayasayı Koruma Teşkilatı'nın Başkanı Hans-Georg Maaßen "Cihatçı ailelerin çocuklarının İslamcı sosyalizasyondan geçirilmiş ve beyinleri yıkanmış olarak savaş bölgelerinden Almanya'ya dönüş yapmaları tehlikesini görüyoruz. Bunların dönmesiyle birlikte burada yeni bir cihatçı nesil oluşabilir” ifadelerini kullanarak uyarıda bulundu.
Alman iç istihbarat teşkilatının verilerine göre Almanya'dan Suriye ve Irak'a toplam 950 radikal İslamcının gittiği saptandı. Bunların beşti birini kadınların, yüzde beşini ise reşit yaşta olmayanların oluşturduğu kaydediliyor. Radikal dincilerin yaklaşık üçte birinin şu an Almanya'ya dönmüş oldukları belirtiliyor. Anayasayı Koruma Teşkilatı, Almanya'da şu an şiddet eylemi yapmaya hazır bin 870 radikal İslamcının bulunduğuna dikkat çekti.
Kersten Knipp
© Deutsche Welle Türkçe
